Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2014

Είδαν την «καρδιά» του σουπερνόβα

Μια από τις εικόνες που έστειλε το NuSTAR από την Κασσιόπεια Α. Με μπλέ χρώμα απεικονίζονται οι ποσότητες ραδιενεργών υλικών στο σουπερνόβα. Credit: (NASA/JPL/Caltech)

Για πρώτη φορά έχουμε εικόνες από τον… πυρήνα του φαινομένου

ΘΟΔΩΡΗΣ ΛΑΪΝΑΣ

Η έκρηξη ενός υπερκαινοφανούς αστέρα (σουπερνόβα) είναι το πιο βίαιο φαινόμενο στο Σύμπαν και σίγουρα ένα από τα πιο εντυπωσιακά. Οι επιστήμονες τις τελευταίες δεκαετίες με τη βοήθεια των νέων ολοένα και πιο προηγμένων τηλεσκοπίων και άλλων τεχνικών οργάνων μελετούν σε βάθος τα σουπερνόβα.
Τώρα με τη βοήθεια του διαστημικού τηλεσκοπίου NuSTAR οι επιστήμονες έχουν στοιχεία που φωτίζουν τις διεργασίες στο εσωτερικό ενός υπερκαινοφανούς αστέρα στα τελευταία στάδια της ύπαρξής του, ελάχιστα λεπτά πριν καταστραφεί. 

Η χαρτογράφηση

Το NuStAR χαρτογράφησε τα ραδιενεργά υλικά ενός κατάλοιπου σουπερνόβα. Πιο συγκεκριμένα το τηλεσκόπιο έστρεψε το βλέμμα του στο σουπερνόβα Κασσιόπεια Α που βρίσκεται σε απόσταση 11 χιλιάδων ετών φωτός από εμάς. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η έκρηξη έγινε πριν από περίπου 340 έτη. Το τηλεσκόπιο κατάφερε να χαρτογραφήσει τα ραδιενεργά υλικά του σουπερνόβα και ειδικότερα το τιτάνιο-44 που έχει ασταθές πυρήνα ο οποίος παράγεται στην καρδιά του υπερκαινοφανούς αστέρα. Τα δεδομένα αυτής της χαρτογράφησης ίσως επιτρέψουν στους ειδικούς να δουν την εξέλιξη του φαινομένου στα τελικά του στάδια. Να δουν δηλαδή τι συνέβη λίγο πριν γίνει η έκρηξη.

«Με το NuSTAR έχουμε πλέον ένα νέο ιατροδικαστικό εργαλείο για να διερευνήσουμε την έκρηξη» αναφέρει ο Μπράϊαν Γκρέφενστετ του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας που είναι ο επικεφαλής των ερευνητών που μελετούν τα νέα στοιχεία. Οι πρώτες εκτιμήσεις τους δημοσιεύονται στην επιθεώρηση «Nature».


Καλλιτεχνική απεικόνιση της εξέλιξης ενός υπερκαινοφανούς αστέρα. Αριστερά το γιγάντιο άστρο που δημιουργεί βαρέα υλικά όπως ο σίδηρος. Στο κέντρο απεικονίζεται η έκρηξη και δεξιά το κατάλοιπό της. Credit: (NASA/CXC/SAO/JPL-Caltech)

Πηγή: Το Βήμα

Δεν υπάρχουν σχόλια: