Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2011

89 Χρόνια μετά: Μικρασιατική Εκστρατεία - Από την "μεγάλη ιδέα" στη μεγάλη καταστροφή


Μια ιστορική αναδρομή στην μεγαλύτερη σύγχρονη τραγωδία του Ελληνισμού. Από την "μεγάλη Ιδέα" στην "μεγάλη Καταστροφή"

του Ευστράτιου Χαραλάμπους

Στις 2 Μαΐου 1919 και ώρα 0730 προσεγγίζει το πρώτο ελληνικό οπλιταγωγό,με τμήματα του 4ου Συντάγματος Πεζικού της 1ης Μεραρχίας, στηνπροβλήτα του λιμανιού της Σμύρνης, μπροστά από τη Λέσχη Κυνηγών, όπου περίμενε ο Μητροπολίτης Χρυσόστομος και οι προεστοί της πόλης , επιτέλους το όνειρο γινόταν πραγματικότητα , αισθήματα χαράς και εθνικής περηφάνιας πλημμύριζαν τους έλληνες κατοίκους όχι μόνο της Σμύρνης άλλα όλης της Μικρασίας, της Mητέρας Πατρίδας και της Υφηλίου.

Στις 19 του ίδιου μήνα του ίδιου έτους αποβιβάζεται στη Σαμψούντα ο Συνταγματάρχης Μουσταφά Κεμάλ με στόχο να <<σώσει τη καταρρέουσα Οθωμανική Αυτοκρατορία>>
κυνηγημένος από το Σουλτάνο , λόγω συμμετοχής στο κίνημα των Νεότουρκων όπως αναφέρουν οι τουρκικές πηγές, νεότερες έρευνες όμως τονίζουν ότι του είχε ανατεθεί αποστολή από την κυβέρνηση, από την οποία χρηματοδοτείτο, να καταστείλει τις επαναστατικές κινήσεις στο Πόντο να πάρει με το μέρος του τους Κούρδους φύλαρχους και να προετοιμάσει το λαό μετά την <<εισβολή >> του εντολοδόχου των Μεγάλων Δυνάμεων, Ελληνικού Στρατού.

Τα παραπάνω δύο ιστορικά γεγονότα , αποτέλεσαν τις αφετηρίες δραματικών γεγονότων και για τους δύο λαούς, που για μεν τον ελληνικό οδήγησε στο σβήσιμο της << εθνικής ιδέας>>, στις 91.225 στρατιωτικές απώλειες , στη δημιουργία 1,5 εκατ. προσφύγων και στην απώλεια αγνώστου αριθμού ελλήνων της Μικρασίας. Αντίθετα για τον τουρκικό λαό είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία του σύγχρονου τουρκικού κράτους με την σημερινή του μορφή , πράγμα το οποίο φαινόταν απίθανο μετά τη λήξη του Α΄ ΠΠ και την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Οθωμανικής κυβέρνησης.  Μεγάλες δυνάμεις, μεγάλη εξαπάτηση

Το πρόβλημα της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας τέθηκε επί τάπητος , εν μέσω αντικρουόμενων συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων και ενώ εκ πρώτης όψεως φαινόταν απλό γινόταν πολύπλοκο, όταν αναλογισθεί κανείς την τεράστια σημασία των Στενών των Δαρδανελίων, των πετρελαιοφόρων περιοχών της Μεσοποταμίας , Μοσούλης και του νοτίου Καυκάσου (Βατούμ-Μπακού) σε συνδυασμό με την απόφαση των Μεγάλων Δυνάμεων να πετρελαιοκινήσουν τους πολεμικούς τους στόλους , οι οποίοι χρησιμοποιούσαν μέχρι τότε τον ατμό.

 Κάθε μεγάλη δύναμη είχε τις δικές της επιδιώξεις . Η Μ. Βρετανία εποφθαλμιούσε τα Στενά και τις πηγές του πετρελαίου. Οι ΗΠΑ αντέδρασαν έντονα και ο πρόεδρος τους Ουίλσον δήλωσε ότι <<οι ΗΠΑ δεν θα αναγνωρίσουν οποιαδήποτε συνθήκη θα υπέγραφαν οι Σύμμαχοι με την Οθωμανική Κυβέρνηση , μολονότι δεν είχε ποτέ κηρυχθεί πόλεμος μεταξύ Αμερικάνων και Οθωμανών>>.

Προσπαθώντας δε να επιτύχει του σκοπού του έβαλε τον ανθρωπισμό <<ως μάσκα>> και πρότεινε την ίδρυση ενός μεγάλου αρμενικού κράτους υπό την προστασία της Αμερικής (μετά τη γενοκτονία των Αρμένιων από τους Νεότουρκους) στο οποίο φυσικά θα ενσωματώνονταν και η πετρελαιοφόρος περιοχή Βατούμ-Μπακού.

Η Ιταλία επεδίωκε την προσάρτηση της παράλιου περιοχής από τα Στενά μέχρι τη Μερσίνα και η Γαλλία ζητούσε μία ζώνη με έξοδο προς τη Μερσίνα και τα Άδανα και την ενδοχώρα μέχρι Σίβας (Σεβάστεια).

Οι ανωτέρω Δυνάμεις εξαντλημένες οικονομικά και απρόθυμες να υποστούν άλλες απώλειες μετά τον Α’ ΠΠ, σε συνδυασμό με το αβέβαιο του κινήματος του Κεμάλ , αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τον Ελληνικό Στρατό <<προσωρινά ως εντολοδόχο των Δυνάμεων προς τήρηση της τάξεως>>. Τι θα επικρατούσε όμως όταν δεν θα υπήρχαν οι λόγοι υπάρξεως του Ελληνικού Στρατού;

Είχε τη δυνατότητα ο Εθνάρχης Βενιζέλος να εκτιμήσει τις πραγματικές προθέσεις των Μ Δυνάμεων ή ο παρορμητικός του χαρακτήρας και ο πόθος για εθνική ολοκλήρωση δεν του επέτρεπαν να αντιληφθεί την πραγματικότητα;

Πηγή: The Insider

Δεν υπάρχουν σχόλια: