Τετάρτη 24 Αυγούστου 2011

Κάτοικοι, υπήκοοι και περαστικοί


ΤΟΥ ΠΑΝΟΥ ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ

Ερχονται μέρες που ξυπνάω με καλή διάθεση και ένα σύννεφο από σαχλαμάρες με ξενερίζει. Οπως πολλοί ηλικιωμένοι, δουλεύω στο μεγαλύτερο μέρος της νύχτας και συνήθως αλλάζω για ποικιλία κανάλια. Πάνω από τα τρία τέταρτα των ελληνικών εκπομπών, είτε μιλάμε για διαφημίσεις, είτε για ντοκιμαντέρ και ειδήσεις, βρίσκονται στη λεπτή κόκκινη γραμμή της φύσης, της οικολογίας και του γενικού ξενερώματος.

Εχω πάντα τεράστιο ενδιαφέρον για τον πλανήτη, υποστηρίζω στην ανακύκλωση τη θεωρία «αυτός που ανακυκλώνει πρέπει να αμείβεται», δεν πιστεύω λέξη τσακιστή για την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή της Γαίας, αλλά επιμένω πως η οικολογία και τα σχετικά καλώς θεωρείται θρησκεία των «προχώ» τμημάτων του γενικού πληθυσμού, επειδή η μόνη πίστη μου σχετίζεται με την ανάγκη να καθαρίζουμε αμέσως και τελεσίδικα ό,τι ανθρωπογενές βρομίζει το φυσικό χώρο.


Πάνω σε αυτό το υπόστρωμα, μια ομάδα (καλύτερα: μια φυλή) μερακλήδων του ποδηλάτου, του δόγματος της συνθήκης Ραμσάρ και διαφόρων παρατηρητών της φύσης, ειδικά των φλαμίνγκο, μονίμως ψέλνει το κουραστικό της υμνολόγιο. Μπροστά τους, τα ρητά και τα γνωμικά των κατηχητικών μοιάζουν να βγαίνουν από καλή και δύσκολη λογοτεχνία. Οι άνθρωποι αυτοί είναι ευτυχείς όπως όλοι οι πιστοί και ο λόγος είναι απλός: έχουν παιδικά επιχειρήματα και η γνώση που έχουν βασίζεται σε μια σκαλέτα που προέρχεται από «ειδικούς».

Επαναλαμβάνουν τέλος του καλοκαιριού ταξιδάκια σε ακτές και ευτυχισμένους παραθεριστές ή εντόπιους, ενώ τα «άλλα» κανάλια αποτυπώνουν Ελληνάκια που ουρλιάζουν σε νησιά των Κυκλάδων. Δεν υπάρχει ζαβή παρετυμολόγηση που να μην την υιοθετούν και πουθενά δεν υπάρχει αποσιώπηση λαμπρών παραδόσεων, οι περισσότερες από τις οποίες οφείλονται στην τουρκοκρατία, στον Αλή Πασά και σε άλλους παραγωγούς νεοελληνικής παράδοσης.

Με δυο λόγια, ένα κύμα από κατά συνθήκην ψεύδη πλακώνει τη χώρα, μαζί με παχυλή άγνοια τόπων, χώρων αρχιτεκτονικής, κοινωνικής ανθρωπολογίας, αίσθησης του ιστορικού χρόνου. Το μόνο που υπάρχει είναι η προσήλωση στον τόπο καταγωγής ή γέννησης ενός θερμού πατριώτη, και αναρίθμητα προεδρεία, σύλλογοι, όμιλοι και άλλα; Διαδικαστικά που συνήθως μετράνε στην περιφέρεια ως εργαλεία πολιτικών ζυμώσεων.

Τόσα χρόνια και μήνες, ταξίδεψα πολύ. Είδα και μέτρησα κάστρα, χάρηκα καταρράκτες, μάζεψα μανιτάρια και σαλιαγκούς. Εβαλα σε χάρτες μνημεία και υπέροχα τοπία. Ισως να είναι τυχαίο, αλλά απολύτως κανένα από τα τοπία και τα μνημεία που βίωσα δεν έτυχε να δω σε κάποια τηλεοπτική αποτύπωση. Και γεννιέται μέσα μου το ερώτημα εάν είμαι κάτοικος της χώρας μου ή υπήκοος ή, το χειρότερο, περαστικός: αυτά που ενδιαφέρουν τους κατοίκους δεν ενδιαφέρουν εμένα και τούμπαλιν.

Οι συμπολίτες μου, για να μείνω σε ένα παράδειγμα, δεν ξέρουν τον καταρράκτη στα Δουμπιά ή στην Κάτω Περιστερά, αλλά ξέρουν ό,τι καταρρακτεί κατά Πίνδο περιφέρεια. Τους αρέσουν τα μυλοτόπια της Θεσσαλίας και του Μοριά, αλλά δεν τους νοιάζουν οι μύλοι γύρω από τη Θεσσαλονίκη, μήτε οι μεσαιωνικοί της δρόμοι, η βρύση Φοσκίνα στη Σουρωτή και τα όξινα νερά στα Σίλατα. Διότι από εκεί δεν πέρασε ποτέ οικολογών ποδηλάτης με σπουδές ραμσαρισμού. Και τα φλαμίνγκο δεν τα βλέπουν στην αλυκή της Πανομής, αλλά σε κάτι γκιόλες μετά από διακόσια χιλιόμετρα…

Δεν υπάρχουν σχόλια: