Ιστορική Αναφορά στον Κοκκινοπλό

Σκαρφαλωμένος σαν αετοφωλιά στη βορειοδυτική πλευρά του βουνού των θεών, τον Όλυμπο, σε υψόμετρο 1250 μέτρων είναι κτισμένος ο Κοκκινοπλός, το μεγαλύτερο βλαχοχώρι του Ολύμπου. Είναι το χωριό με το μεγαλύτερο υψόμετρο πάνω στον Όλυμπο.

Στις άβατες, απρόσιτες κορφές του Ιερού βουνού οι Αρχαίοι πρόγονοί μας τοποθέτησαν την κατοικία των 12 θεών. Από εκεί κυβερνούσαν τους θνητούς. Κι αυτοί έπλασαν πολυάριθμους μύθους για τις θεϊκές τους δραστηριότητες. Στα κατάφυτα βαθιά φαράγγια του βουνού, όπου κυλούν γάργαρα νερά και σχηματίζουν ποτάμια που χύνονται στο Θερμαϊκό και στο Αιγαίο σύμφωνα με τη μυθολογία οι μούσες θρήνησαν το θάνατο του Ορφέα.
Αυτά τα ποτάμια , πάντα σύμφωνα με τη μυθολογία χρησιμοποίησε και η γοργόνα η οποία αναζητώντας το Μεγαλέξανδρο έφτασε μέχρι τον Κοκκινοπλό. Για το λόγο αυτό απεικονίζεται στο τέμπλο του Ι. Ναού της Α. Παρασκευής.

Ο Όλυμπος με την πλούσια πανίδα και τη χλωρίδα αποτελεί μοναδικό μνημείο φύσης, ιστορίας και πολιτισμού στον κόσμο. Ο Κοκκινοπλός κτισμένος στις πλαγιές του Ολύμπου ακολουθεί τις τύχες του.

Πότε ακριβώς κτίστηκε δεν μπορεί κανείς να το βεβαιώσει μέχρι σήμερα . Το βέβαιο είναι ότι λόγω της στρατηγικής του θέσης διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στο πέρασμα των αιώνων. Από τον Κοκκινοπλό αρχίζει το μεγάλο, στρατηγικής σημασίας πέρασμα που ενώνει τη Θεσσαλία με τη Μακεδονία, τη χώρα των Περραιβών με τη χώρα Πιερέων και Μακεδόνων μέσω κομμένης πέτρας –Μπάρας –Πέτρας. Οι Σπαρτιάτες, με το στρατηγό Βρασίδα, κατά τη διάρκεια του Πελλοπονησιακού πολέμου, χρησιμοποίησαν το πέρασμα για να πλήξουν τις παραθαλάσσιες πόλεις της Μακεδονίας που τάχθηκαν στο πλευρό των Αθηναίων, το 424 π.χ..

Οι Μακεδόνες, οι Πιέρρες, και οι Περραιβοί χρησιμοποίησαν το πέρασμα για πολεμικούς και ειρηνικούς σκοπούς. Η Θρησκευτική πρωτεύουσα της Μακεδονίας, το Δίον, δεν ήταν μακριά από τον Κοκκινοπλό. Μέσω της Μπάρας η επικοινωνία ήταν συνεχής και είναι μέχρι σήμερα. Άλλωστε σήμερα ένα μεγάλο μέρος των κατοίκων στο Δίον είναι Κοκκινοπλίτες.

Από τα στενά της Μπάρας πέρασε ο Νικηφόρος Ουρανός και κατατρόπωσε τους Βουλγάρους του Σαμουήλ στην περιοχή της Λαμίας.

Το 168 π.χ. το Μακεδονικό κράτος υποτάχθηκε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία . Οι Ρωμαίοι υπό τον Μάρκιο Φίλιππο και τον Αιμίλιο Παύλο χρησιμοποίησαν τη διάβαση μέσω της Μπάρας και νίκησαν τον Περσέα στη μάχη της Πύδνας. Για τη φύλαξη των κτήσεών τους και κυρίως των ορεινών περιοχών, χρησιμοποίησαν ντόπιους κατοίκους υπό την επίβλεψη Ρωμαίων αξιωματούχων. Οι κάτοικοι αυτοί από τη συμβίωση με τους Ρωμαίους σιγά -σιγά εκλατινίστηκαν και απέκτησαν διγλωσσία μια γλώσσα με ελληνικά και λατινικά στοιχεία που δεν είναι άλλη από τη σημερινή «βλάχικη». Έτσι δημιουργήθηκαν τα βλαχοχώρια σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, κυρίως ορεινές και στρατηγικής σημασίας.. Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγεται και ο Κοκκινοπλός. Αναφορά στο βλάχικο στοιχείο υπάρχει σε γραπτά μνημεία του 10ου αιώνα από τον Κεδρινό, ενώ τα βλαχοχώρια του Ολύμπου καταγράφονται το 1212 από τους γεωγράφους Στράβωνα και Κεκαυμένο.

Ο Κοκκινοπλός το όνομα του οποίο προέρχεται κατά πάσα πιθανότητα από παραφθορά του κόκκινου πηλού, που υπάρχει στην περιοχή, με την ονομασία αυτή έχει ζωή που υπερβαίνει τα 800 με 900 χρόνια. Ίσως υπήρχε και πιο πριν με διαφορετική ονομασία. Κατακτήθηκε από τους Τούρκους το 1442 μ.χ., συγκεκριμένα από τον Τουρχάν Πασά. Χαρακτηρίστηκε τσιφλίκι που υπάχθηκε σε Σουλτανικό ίδρυμα της Κωνσταντινούπολης και είχε πολλά προνόμια. Το 1669 με ειδικό φιρμάνι ανακηρύχθηκε η υπαγωγή του Κοκκινοπλού σε Σουλτανικό Βακούφι. Το 1600 μεγάλη επιδημία πανώλης έπληξε το χωριό. Οι κάτοικοι για να επιβιώσουν διασκορπίστηκαν στις γύρω περιοχές, Αι-Γιώργη, Κελανίτη, Παλαιοχώρα, Παλιάμπελα, Μπαρακάδες, Μπάρα και έκαναν μικρούς οικισμούς. Άλλοι έφυγαν σε πιο μακρινές περιοχές. Μετά από αρκετά χρόνια άρχισαν να επιστρέφουν στον Κοκκινοπλό. Το 1600 θεωρείται και η χρονολογία που κτίστηκε η εκκλησία του Αγ. Χαραλάμπου ενώ η Αγ. Παρασκευή χρονολογείται το 1746. Το κτίσιμό της συνδυάζεται με μεγάλη ανάπτυξη του χωριού που φαίνεται πως δεν κράτησε πολλά χρονιά.

Το 1770 μετά τα Ορλοφικά η περιοχή περιήλθε στον Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Ο υιός του, Βελή-πασάς αφαίρεσε τα προνόμια και άσκησε τυραννική εξουσία. Σαν να μην έφτανε αυτό το 1813 νέα επιδημία χολέρας έπληξε το χωριό και πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν.

Τα 1821 ο Κοκκινοπλός καθώς και όλα τα παρολύμπια χωριά επαναστάτησαν. Η έκβαση της επανάστασης ήταν ατυχής και οι Τούρκοι κατέλαβαν ένα -ένα τα χωριά. Στις 24 Μρτίου του 1822 οι Τούρκοι κατέλαβαν τον Κοκκινοπλό, τον λεηλάτησαν και τον πυρπόλησαν. Δεν έμεινε τίποτε, ούτε και η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής. Να πως περιγράφει ο ηγούμενος της Ι.Μονής Αγ. Τριάδας Σπαρμού, Παπα-Παρθένιος την καταστροφή. «1822, Μαρτίου 24, ημέρα Παρασκευή ήρθε το ασκέρι στο χωριό και δραγούμησε όλο το βιός και βρήκαν όλες τις κρυψώνες και έκαψαν και την εκκλησία και όλα τα σπίτια». Οι κάτοικοι πήραν το δρόμο της ξενιτιάς. Τόποι υποδοχής ήταν η Κοζάνη, η Κατερίνη, η Θεσσαλονίκη, η Ηράκλεια Σερρών, η Νιγρίτα και ακόμα η Φιλιππούπολη.

To 1832 κάποιοι Κοκκινοπλίτες αρχίζουν να επιστρέφουν και να ξανακτίζουν τα σπίτια τους.

To 1854 γίνεται νέα επανάσταση στην περιοχή του Ολύμπου που δυστυχώς και αυτή καταπνίγεται. Στον Κοκκινοπλό φιλοξενείται ένα από τα σώματα της επανάστασης μέχρι τη διάλυσή του.

1878. Η επανάσταση της Μακεδονίας στην περιοχή Ολύμπου, Λιτοχώρου, Πλαταμώνα, Πέτρας κλπ. Και αυτή η επανάσταση δεν έχει αίσια έκβαση και οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το Κολυνδρό, πυρπολούν το Λιτόχωρο, τον Κοκκινοπλίτικο οικισμό Δίον κλπ. Ο αρχηγός του Μακεδονικού αγώνα Κοσμάς Δουμπιώτης πήρε το δρόμο για τον Κοκκινοπλό. Ακολούθησε ο Τούρκικος στρατός. Στη θέση «Κομμένη Πέτρα» οι Κοκκινοπλίτες τρέπουν σε φυγή τον Τούρκικο στρατό. Το χωριό σώζεται, το ίδιο και το αρχηγείο της επανάστασης.

Το 1904- 1907 ο Κοκκινοπλός γίνεται κέντρο διέλευσης αγωνιστών του Μακεδονικού Αγώνα και σταθμός εφοδιασμού με τρόφιμα, οπλισμό των αντάρτικων ομάδων. Ταυτόχρονα συγκροτείται εθελοντικό σώμα από 20 νεαρούς Κοκκινοπλίτες που παίρνουν μέρος στον Μακεδονικό Αγώνα .

Κατά το 1908 πολλοί Κοκκινοπλίτες για να βρουν την τύχη τους και να αποφύγουν τη στράτευση στον τουρκικό στρατό ξενιτεύονται στην Αμερική.

«Σαράντα μέρες θάλασσα, φουρτούνες και σκοντάματα», τόσο διαρκούσε το υπερπόντιο ταξίδι στην Αμερική.

Στην Αμερική δεν ξεχνούν την Πατρίδα . Συγκεντρώνουν και στέλνουν χρήματα για τον Αγώνα, κάνουν διαμαρτυρίες και όταν ήρθε η ώρα του Αγώνα πολλοί γύρισαν πίσω και πήραν μέρος στους απελευθερωτικούς πολέμους.

Το 1911 Κοκκινοπλίτες σε συνεργασία με το προξενείο Ελασσόνας και ληστών του Ολύμπου οργανώνουν την απαγωγή του Γερμανού περιηγητή Ρίχτερ. Οι διπλωματικές συνέπειες για την Τουρκία είναι σημαντικές. Δεν μπορεί να προσφέρει ασφάλεια ούτε στους προστατευόμενούς της.

Το 1912 και στις 8 Οκτωβρίου, δύο μέρες μετά την απελευθέρωση της Ελασσόνας, απελευθερώνεται ο Κοκκινοπλός. Μεσολάβησε μια περίοδος σημαντικής αναδημιουργίας του χωριού με κυριότερες δραστηριότητες των κατοίκων την κτηνοτροφία, τη γεωργία, την υλοτομία, τους νερόμυλους, τις νεροτριβές, τα ασβεστοκάμινα, τις μεταφορές (με τους κυρατζήδες), τα υφαντά, την ραπτική, την κατασκευή γεωργικών εργαλείων(σιδεράδες), τις οικοδομές(κτίστες) κλπ.. Ο πληθυσμός ξεπέρασε του 2300 κατοίκους και για άλλους έφτασε τους 3.500 κατοίκους. Στο σχολείο φοιτούσαν περισσότεροι από 300 μαθητές. Κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκόσμιου πολέμου η περιοχή έγινε πεδίο μάχης μεταξύ του Γερμανικού στρατού και του στρατού των συμμάχων. Η βοήθεια που πρόσφεραν οι κάτοικοι στο συμμαχικό στρατό (Άγγλοι, Νεοζηλανδοί κλπ.) είχε σαν αποτέλεσμα να λεηλατηθεί το χωριό από τους Ιταλούς και να καούν 150 περίπου σπίτια το 1943. Το επόμενο χρόνο οι Γερμανοί αφού βομβάρδισαν με όλμους και έσπειραν τον θάνατο στη συνέχεια έκαψαν και τα υπόλοιπα σπίτια, περίπου 500. Σώθηκαν μόνο 30-40 σπίτια και η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής.

Οι κάτοικοι εγκατέλειψαν και πάλι το χωριό. Πολλοί πήγαν στην Κατερίνη, τη Θεσσαλονίκη και δεν ξαναγύρισαν. Άλλοι πήγαν στα Καλύβια ( τον Άη Γιώργη) και άλλοι με ενδιάμεσο σταθμό την Ολυμπιάδα, στα χρόνια του εμφυλίου κατέληξαν στην Καλλιθέα. Στο χωριό γύρισαν ελάχιστοι. Μετά δε και τη δημιουργία του νέου οικισμού (των Καλυβίων) το 1950, αρκετοί εγκαταστάθηκαν στα Καλύβια και βοήθησαν στην εξέλιξή του. Όσοι πήγαν σε πιο μακρινές περιοχές δεν ξαναγύρισαν ποτέ.


Ο Κοκκινοπλός Σήμερα

Ο Κοκκινοπλός σήμερα είναι ένα γραφικό χωριό σκαρφαλωμένο στις πλαγιές του Ολύμπου. Τον Χειμώνα έχει λίγους κατοίκους ενώ το καλοκαίρι έχει πολύ περισσότερους διότι προσφέρεται για καλοκαιρινές διακοπές. Πολλοί κάτοικοι αρχίζουν και κτίζουν από την αρχή τα σπίτια τους.

Η Αγ. Παρασκευή, ο Αγ. Χαράλαμπος, ο Αγ. Αθανάσιος, το Αγιονέρι, η πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο, το μεσοχώρι και το κιόσκι, το παλαιό περιβόλι, οι πολυάριθμες βρύσες, η Κρούτσελη, η Τσιαμάρα είναι μερικά από τα αξιοθέατα.

Από τον Κοκκινοπλό ξεκινούν τα μονοπάτια και οι διαδρομές του Ολύμπου μέσω Ρούδι ή Σταλαγματιάς. Ή προς το Ξηρολάκι, διασχίζοντας τη θαυμάσια κοιλάδα μεταξύ Ολύμπου και Βουλγάρας όπου κάποτε έσφυζε από δραστηριότητες με τους νερόμυλους και τις νεροτριβιές. Ο χρόνος θα δείξει αν το πλούσιο φυσικό κάλλος που περιβάλλει τον Κοκκινοπλό και η σπάνια γεωγραφική του θέση, πάνω στο βουνό των θεών του Όλυμπο, θα αλλάξει και πάλι το ρουν της ιστορίας του και θα τύχει της ανάλογης εκτίμησης.

Καλύβια Κοκκινοπλού

Ο παλαιός οικισμός του Κοκκινοπλού, ο Αη –Γιώργης (Λα Γιώργη) ή παλαιοχώρι μετά το 1950 εξελίχθηκε σε ένα νέο δυναμικό χωριό της περιοχής. Μετά τη λήξη του εμφυλίου πολλοί κάτοικοι του Κοκκινοπλού που είχαν διασκορπιστεί στις γύρω κοντινές περιοχές δεν μπορούσαν να γυρίσουν στον Κοκκινοπλό αφού τα σπίτια τους ήταν κατεστραμμένα. Όσοι είχαν κτήματα στον Αη Γιώργη δηλ. στα Καλύβια είχαν συνήθως σε κάθε κτήμα και ένα αγροτόσπιτο όπου έμεναν όσον καιρό το απαιτούσαν οι δουλειές τους, κυρίως τους χειμερινούς μήνες που ξεχείμαζαν τα ζώα τους για να μην ανεβοκατεβαίνουν στον Κοκκινοπλό. Τα αγροτόσπιτα αυτά, οι λεγόμενες «πλιάμτσες» ήταν διάσπαρτες σε όλη την περιοχή. Από τον Αη Γιώργη, στον Κελανίτη, στην Κολτσίδα κλπ. Αυτά έδωσαν κάποια προσωρινή λύση στο στεγαστικό πρόβλημα των κατοίκων . Εκεί σιγά σιγά άρχισαν να καλλιεργούν τα χωράφια τους, να ξαναφτιάχνουν τα κοπάδια τους. Κάτω από αυτές τις συνθήκες και επειδή οι προοπτικές για επιστροφή στον Κοκκινοπλό με το χρόνο φάνταζαν ολοένα και πιο μακρινές αποφάσισαν οι άνθρωποι αυτοί να συγκεντρωθούν σε ένα μέρος και να δημιουργήσουν έναν νέο οικισμό προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της εποχής. Η θέση που επιλέχθηκε ήταν η περιοχή που ήταν τα κτήματα του Ζέττα, Ζώττη, Μέγα, Καϊμακάμη.

Τα κτήματα αυτά βρίσκονταν στο κεντρικότερο σημείο της περιοχής και μπορούσαν να εξυπηρετηθούν όλοι. Ήταν ομαλά και επίπεδα και προσφέρονταν για καλή ρυμοτόμηση χωρίς πολλά έξοδα. Έγιναν οι σχετικές απαλλοτριώσεις και άρχισε η διανομή των οικοπέδων. Με λίγη κρατική βοήθεια και πολλή όρεξη από τους κατοίκους άρχισε η δημιουργία του νέου χωριού. Πολλές συζητήσεις έγιναν σχετικά με το όνομα και διάφορα ονόματα έπεσαν στο τραπέζι όπως Αη Γιώργης, Νεοχώρι κλπ. Τελικά επικράτησε το όνομα Καλύβια γιατί ήταν τα Καλύβια (οι καλύβες ) του Κοκκινοπλού.

Η περιοχή είναι άμεσα συνδεδεμένη με τον Κοκκινοπλό και ιστορικά με την Αρχαία Περραιβία της οποίας αποτελούσε τμήμα. Η λέξη παλαιοχώρι υποδηλώνει ότι στην περιοχή υπήρξε οικισμός άγνωστο από πότε και εξαφανίστηκε, σύμφωνα με κάποιες παραδόσεις, μετά από κάποια επιδημία χολέρας. στην περιοχή του Αγ. Γεωργίου βρέθηκαν πολυάριθμοι τάφοι Αρχαίοι και Ρωμαϊκοί που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του οικισμού. Άλλωστε το Πύθιο, η αρχαία πόλη της Περραιβικής Τριπολίτιδας, απέχει λίγα χιλιόμετρα από τον οικισμό.

Πρώτη προτεραιότητα για το νέο οικισμό ήταν η κατασκευή αυτοκινητόδρομου που θα αποκαθιστούσε την επικοινωνία με την Καλλιθέα και ο αυτοκινητόδρομος Ελασσόνας Κατερίνης. Ο δρόμος ήταν απαραίτητος γιατί θα βοηθούσε στις μεταφορές οι οποίες ως τότε γινόντουσαν μόνο με ζώα. Η κατασκευή του δρόμου έγινε με προσωπική εργασία . Η απόσταση χωρίστηκε σε τμήματα και κάθε οικογένεια ανέλαβε την κατασκευή και την παράδοση του δικού της κομματιού . Τμήματα του δρόμου αυτού σώζονται στην περιοχή «ραμαγάνι» κοντά στην Καλλιθέα.

Στη συνέχεια ακολούθησε η κατασκευή του Δημοτικού σχολείου, πάλι με προσωπική εργασία και με έρανο μεταξύ των κατοίκων. Έγινε στη θέση του παλαιού μικρού σχολείου που είχε κατεδαφιστεί. Στη θέση του στήθηκε το καινούργιο με δύο μεγάλες αίθουσες και φιλοξενούσε γύρω στους 100 μαθητές όλων των τάξεων. Εξυπηρέτησε τις ανάγκες του χωριού μέχρι το 1967 που χτίστηκε το καινούργιο μέσα στο χωριό.

Τέσσερις εκκλησίες κοσμούν το χωριό. Ο παλαιός και νέος Αη Γιώργης, ο Άγιος Αθανάσιος και ο προφήτης Ηλίας.

Για την ύδρευση του χωριού χρησιμοποιήθηκε στην αρχή η βρύση Μπαρτσούκα (Κτση ή Ζαρώτη) που βρίσκονταν στην άκρη του οικισμού και η βρύση Κορδονούλη κοντά στο σχολείο. Χρησιμοποιήθηκαν και άλλες πιο μακρινές από αυτούς που δεν είχαν την υπομονή να περιμένουν. Στη συνέχεια και με προσωπική εργασία των κατοίκων κατασκευάστηκε ο αγωγός που μετέφερε το νερό από του Μπαγιώτα κοντά στον Καραμάνο και κάθε σπίτι είχε τη δική του βρύση.. Σήμερα με τις γεωτρήσεις που πραγματοποιήθηκαν βρέθηκε άφθονο και καλής ποιότητας νερό.

Τα Καλύβια σήμερα είναι ένα από τα δυναμικότερα χωριά της επαρχίας Ελασσόνας. Άμεσα συνδεδεμένα με τον Όλυμπο που στέκεται πάνω από το χωριό μεγαλόπρεπος, Θεϊκός, προστατευτικός. Οι κάτοικοι δραστήριοι και δημιουργικοί ασχολούνται με τη γεωργία και κυρίως την κτηνοτροφία αξιοποιώντας σύγχρονες μεθόδους με αποτέλεσμα το χωριό να γνωρίζει οικονομική άνθιση όταν τα περισσότερα χωριά ερημώνουν .

Αναφορικά με τον Όλυμπο, από τα Καλύβια μπορεί κανείς να ανέβει με αυτοκίνητο έως τη θέση Χριστάκη και από εκεί με τα πόδια στην ψηλότερη κορφή του, Μύτικα και σε άλλες γειτονικές, το Σχολειό, τον Αγ. Αντώνη κλπ. Επίσης μπορεί εύκολα να επισκεφθεί κανείς το χιονοδρομικό κέντρο (ΚΕΟΑΧ) του στρατού, στις Βρυσοπούλες και το μοναστήρι της Αγ. Τριάδας στο Σπαρμό. Η θέση Τουρτοφωλιά πάνω από το χωριό θεωρείται ιδανική από τους αιωροπτεριστές για τη πραγματοποίηση πτήσεων και χρησιμοποιήθηκε για τη διοργάνωση διεθνών αγώνων.


Κοκκινοπλός, το Στολίδι του Ολύμπου

Σκαρφαλωμένος σαν αετοφωλιά στη βορειοδυτική πλευρά του βουνού των θεών τον Όλυμπο, σε υψόμετρο 1250 μέτρων είναι κτισμένο το χωριό μας ο Κοκκινοπλός.

Στις άβατες κορυφές του Ιερού βουνού οι αρχαίοι τοποθέτησαν τις κατοικίες των 12 θεών τους απ΄ όπου κυβερνούσαν τους θνητούς κι αυτοί με τη σειρά τους έπλαθαν μύθους για τις θεϊκές δραστηριότητες. Στα κατάφυτα βαθιά φαράγγια του θρυλικού βουνού που κυλούν γάργαρα νερά σύμφωνα με τη μυθολογία οι Μούσες θρήνησαν το θάνατο του Ορφέα.

Ο Όλυμπος με την πανίδα και τη χλωρίδα του αποτελεί μοναδικό μνημείο φύσης πολιτισμού και ιστορίας στον κόσμο.

Χτισμένο στις πλαγιές του Ολύμπου το χωριό μας ακολουθεί τις τύχες του βουνού. Πότε ακριβώς κτίστηκε κανείς δεν μπορεί με σιγουριά να βεβαιώσει . Το βέβαιο είναι ότι λόγω της γεωγραφικής του θέσης διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στο πέρασμα των αιώνων.

Από τον Κοκκινοπλό αρχίζει το μεγάλης στρατηγικής σημασίας πέρασμα που ενώνει τη Θεσσαλία με τη Μακεδονία, τη χώρα των Περραιβών με τη χώρα των Μακεδόνων και Πιερών. Δια μέσου της Μπάρας.

Οι Σπαρτιάτες χρησιμοποίησαν το πέρασμα κατά τη διάρκεια του Πελοπονησιακού πολέμου προκειμένου να πλήξουν τις παραθαλάσσιες πόλεις της Μακεδονίας που τάχθηκαν με το μέρος των Αθηναίων. Οι Πιέρες, οι Μακεδόνες και οι Περραιβοί το χρησιμοποίησαν για ειρηνικούς και πολεμικούς σκοπούς.

Η θρησκευτική πρωτεύουσα των Μακεδόνων, το Δίον, δεν είναι ιδιαίτερα μακριά από τον Κοκκινοπλό και διαμέσου της Μπάρας η επικοινωνία δεν ήταν καθόλου δύσκολη.

Οι Ρωμαίοι στη συνέχεια αλλά και όλοι οι μετέπειτα κατακτητές, Σλαβοι, Τούρκοι κλπ. Αλλά και πρόσφατα οι Γερμανοί και Ιταλοί χρησιμοποίησαν το πέρασμα για τις στρατιωτικές τους επιχειρήσεις.

Ο Κοκκινοπλός μπορεί να χαρακτηριστεί, ιδανικό με εύκολες αλλλά άγνωστες στο πολύ κόσμο διαδρομές, για την ανάβαση και κατάκτηση των κορυφών του Ολύμπου.

Από το χωριό και ακολουθώντας πολυάριθμες και βατές διαδρομές όπως από το Ρούδι, τη χαράδρα της Σταλαματιάς ή από το Ξηρολάκι και τις Καζανιές, από τα Καλύβια μέσω Καραμάνου ή Μεγαλάκας μπορεί κανείς χωρίς να έχει ιδιαίτερες ορειβατικές ικανότητες να επιχειρήσει ανάβαση στις κορυφές του βουνού των θεών.


Ιστορική Εξέλιξη του Κοκκινοπλού

Έχοντας σαν ορμητήριο τον Κοκκινοπλό οι πρόγονοί μας δημιούργησαν τους οικισμούς Αη Γιώργη, (Πλιάμτσες ή Παλαιοχώρι) Μπαρακάδες(Ασπρόχωμα), Κελανίτη, Γκαχτσιές, Παλιάμπελα, Δούλου, Παλαιοχώρα, όπου ανέπτυξαν τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες στη Γεωργία, την κτηνοτροφία, την υλοτομία, και την υφαντουργία. Όλο το ποτάμι και το ύψος του χωριού (Μπιντινι) μέχρι σχεδόν τον Πρινό (βράχο) της Μαρίας κάτω από τα Παλιάμπελα ήταν γεμάτο νερόμυλους, Μαντάνια και Δρυστέλλες. Μεγάλη δραστηριότητα υπήρχε στην παραγωγή ασβέστη και κάρβουνου στα πολυάριθμα καμίνια. Ο οικισμός Αη Γιώργης (Πλιάμτσες) μετά το 1950 εξελίχθηκε σε ένα νέο δυναμικό χωριό με πάνω από 700 μόνιμους κατοίκους και μετονομάστηκε σε Καλύβια λόγω της παλιάς του ιδιότητας σαν οικισμός. Κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού υπήρχε και η πρόταση να ονομαστεί νεοχώρι αλλά υπερίσχυσε η ονομασία Καλύβια.

Στην περιοχή της εκκλησίας του Αη Γιώργη αλλά και σε άλλες θέσεις βρέθηκαν πολυάριθμοι αρχαίοι τάφοι που φανερώνουν την ύπαρξη οικισμών άγνωστο από πόσους αιώνες. Η πανάρχαια Περραιβική Τρίπολις (Άζωρος, Δολίχη, Πύθιο) στην οποία υπάγεται και η περιοχή μας γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη κατά την εποχή της Μακεδονικής κυριαρχίας.. Κατά τη νεότερη ιστορία, τόσο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας – διασώζονται αρκετά γραπτά στοιχεία- όσο και κατά την περίοδο του Μακεδονικού αγώνα, αλλά και μετέπειτα, κατά την εισβολή και αποχώρηση των Γερμανών ο Κοκκινοπλός και οι κάτοικοί του έδωσαν βροντερό παρόν. Ο Όλυμπος έγινε καταφύγιο αρματολών και κλεφτών.

«Κάθε κορφή και φλάμπουρο κάθε κλαδί και κλέφτης»

Η περιοχή με κέντρο τον ΟΛΥΜΠΟ επαναστάτησε πριν το 1821 αλλά η λευτεριά ήρθε το 1912.

Στον Μακεδονικό αγώνα οι παππούδες μας πήραν μέρος εθελοντικά. Πολλοί ήταν ακόμα αμούστακα παιδιά και άλλοι ήρθαν για το σκοπό αυτό από τη μακρινή Αμερική, διασχίζοντας τον Ατλαντικό Ωκεανό και τη Μεσόγειο θάλασσα με τα καράβια της εποχής εκείνης.

«Σαράντα μέρες θάλασσα φουρτούνες και σκοντάματα»

Άλλοι πάλι στήριξαν με χρήματα που με τόση δυσκολία κέρδιζαν στην ξενιτιά τους αγώνες του Έθνους.


Μετανάστευση των Προγόνων μας

Στο τέλος του περασμένου αιώνα αλλά και στις αρχές του τρέχοντος πολλοί πατριώτες μας πήραν το δρόμο της ξενιτιάς για να επιβιώσουν . Άλλοι στη μακρινή Αμερική και άλλοι στις Ευρωπαϊκές και Βαλκανικές χώρες. Δεν πρέπει να λησμονούμε και τη φυγή σε κοντινές περιοχές πολλών Κοκκινοπλιτών, όπως στη Μαλαθριά το σημερινό Δίον του Ν.Πιερίας, αλλά και στη νέα Ηράκλεια Σερρών. Το μεγαλύτερο μεταναστευτικό ρεύμα παρατηρήθηκε όμως μετά το τέλος του εμφυλίου και την ολοκληρωτική καταστροφή που υπέστη το χωριό μας.

Πηγή: olympos-kokkinoplos.gr