O κρατήρας του Μάνιτσοκ έχει πια διαβρωθεί εντελώς, αναγνωρίστηκε όμως από τα ίχνη που άφησε βαθιά στο γήινο φλοιό
Ενας αστεροειδής ή κομήτης διαμέτρου 100 χλμ έπεσε στην Γροιλανδία πριν από τρις δισ. έτη
Βαγγέλης Πρατικάκης
Ενας κρατήρας διαμέτρου 100 χιλιομέτρων, ο οποίος βρέθηκε στην περιοχή Μάνιτσοκ της Δυτικής Γροιλανδίας, είναι το αποτέλεσμα μιας πρόσκρουσης αστεροειδή ή κομήτη που συνέβη ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν από οποιαδήποτε άλλη γνωστή πρόσκρουση στη Γη.
Ο κρατήρας που περιγράφει διεθνής ομάδα ερευνητών στην επιθεώρηση Earth and Planetary Science Letters χρονολογήθηκε στα τρία δισεκατομμύρια χρόνια, όταν οι νεογέννητοι πλανήτες βομβαρδίζονταν ανηλεώς από τα υλικά που είχαν περισσέψει κατά το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος.
Ο βομβαρδισμός
Οι περισσότεροι από τους μεγάλους κρατήρες που βλέπουμε σήμερα στη Σελήνη δημιουργήθηκαν πριν από τρία έως τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Η Γη, η οποία έχει μεγαλύτερη μάζα, και άλλα πιο ισχυρό βαρυτικό πεδίο, πρέπει να είχε υποστεί ακόμα περισσότερες προσκρούσεις από τον δορυφόρο της.
Δεδομένου όμως ότι ο φλοιός της Γης συνεχώς αλλάζει, και τα αρχαία πετρώματα αντικαθίστανται από νέα, σχεδόν όλες οι ενδείξεις αυτού του βομβαρδισμού έχουν πια εξαφανιστεί.
Ενας αστεροειδής ή κομήτης διαμέτρου 100 χλμ έπεσε στην Γροιλανδία πριν από τρις δισ. έτη
Βαγγέλης Πρατικάκης
Ενας κρατήρας διαμέτρου 100 χιλιομέτρων, ο οποίος βρέθηκε στην περιοχή Μάνιτσοκ της Δυτικής Γροιλανδίας, είναι το αποτέλεσμα μιας πρόσκρουσης αστεροειδή ή κομήτη που συνέβη ένα δισεκατομμύριο χρόνια πριν από οποιαδήποτε άλλη γνωστή πρόσκρουση στη Γη.
Ο κρατήρας που περιγράφει διεθνής ομάδα ερευνητών στην επιθεώρηση Earth and Planetary Science Letters χρονολογήθηκε στα τρία δισεκατομμύρια χρόνια, όταν οι νεογέννητοι πλανήτες βομβαρδίζονταν ανηλεώς από τα υλικά που είχαν περισσέψει κατά το σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος.
Ο βομβαρδισμός
Οι περισσότεροι από τους μεγάλους κρατήρες που βλέπουμε σήμερα στη Σελήνη δημιουργήθηκαν πριν από τρία έως τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια. Η Γη, η οποία έχει μεγαλύτερη μάζα, και άλλα πιο ισχυρό βαρυτικό πεδίο, πρέπει να είχε υποστεί ακόμα περισσότερες προσκρούσεις από τον δορυφόρο της.
Δεδομένου όμως ότι ο φλοιός της Γης συνεχώς αλλάζει, και τα αρχαία πετρώματα αντικαθίστανται από νέα, σχεδόν όλες οι ενδείξεις αυτού του βομβαρδισμού έχουν πια εξαφανιστεί.
Μέχρι σήμερα, ο αρχαιότερος γνωστός κρατήρας ήταν ο κρατήρας Βρέντεφορντ στη Νότιο Αφρική (ένθετη αριστερά), ο οποίος έχει διάμετρο 300 χιλιόμετρα και χρονολογείται στα δύο δισ. χρόνια. Δύσκολα όμως διακρίνεται, αφού έχει πλέον διαβρωθεί σχεδόν τελείως.
Το ίδιο συνέβη και στον κρατήρα του Μάνιτσοκ στη Γροιλανδία. Η λεκάνη που σχηματίστηκε από την πρόσκρουση έχει πλέον διαβρωθεί, αποκαλύπτοντας τον βαθύτερο φλοιό που βρισκόταν τότε 25 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Όμως το σοκ της πρόσκρουσης διείσδυσε βαθιά μέσα στον φλοιό, δημιουργώντας αλλοιώσεις που διατηρούνται μέχρι και σήμερα.
Η ανακάλυψη
Δεδομένου όμως ότι οι επιδράσεις των προσκρούσεων δεν είχαν μελετηθεί μέχρι σήμερα σε τέτοιο βάθος, η ερευνητική ομάδα από τη Δανία, τη Βρετανία, τη Σουηδία και τη Ρωσία χρειάστηκε τρία χρόνια για να συγκεντρώσει επαρκείς ενδείξεις.
«Αποκλείσαμε κάθε άλλο ενδεχόμενο που αφορά συμβατικές γεωλογικές διαδικασίες, και η μόνη εξήγηση που έμεινε ήταν ότι πρόκειται για κρατήρα πρόσκρουσης» αναφέρει ο Ίαν ΜακΝτόναλντ του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ στη Βρετανία, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι, από τους 180 κρατήρες πρόσκρουσης που έχουν ανακαλυφθεί στη Γη μέχρι σήμερα, το 30% περιέχει σημαντικά αποθέματα ορυκτών, πετρελαίου ή φυσικού αερίου. «Μας πήρε τρία χρόνια για να πείσουμε την επιστημονική κοινότητα [ότι πρόκειται για κρατήρα], ωστόσο η μεταλλευτική βιομηχανία ήταν πολύ πιο δεκτική» σχολιάζει ο Δρ ΜακΝτόναλντ. «Μια καναδική εταιρεία γεωλογικών ερευνών χρησιμοποιεί από το 2011 το μοντέλο της πρόσκρουσης για να αναζητήσει αποθέσεις νικελίου και πλατίνας στο Μάνιτσοκ» επισημαίνει.
Πηγή: Το Βήμα
Το ίδιο συνέβη και στον κρατήρα του Μάνιτσοκ στη Γροιλανδία. Η λεκάνη που σχηματίστηκε από την πρόσκρουση έχει πλέον διαβρωθεί, αποκαλύπτοντας τον βαθύτερο φλοιό που βρισκόταν τότε 25 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. Όμως το σοκ της πρόσκρουσης διείσδυσε βαθιά μέσα στον φλοιό, δημιουργώντας αλλοιώσεις που διατηρούνται μέχρι και σήμερα.
Η ανακάλυψη
Δεδομένου όμως ότι οι επιδράσεις των προσκρούσεων δεν είχαν μελετηθεί μέχρι σήμερα σε τέτοιο βάθος, η ερευνητική ομάδα από τη Δανία, τη Βρετανία, τη Σουηδία και τη Ρωσία χρειάστηκε τρία χρόνια για να συγκεντρώσει επαρκείς ενδείξεις.
«Αποκλείσαμε κάθε άλλο ενδεχόμενο που αφορά συμβατικές γεωλογικές διαδικασίες, και η μόνη εξήγηση που έμεινε ήταν ότι πρόκειται για κρατήρα πρόσκρουσης» αναφέρει ο Ίαν ΜακΝτόναλντ του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ στη Βρετανία, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι, από τους 180 κρατήρες πρόσκρουσης που έχουν ανακαλυφθεί στη Γη μέχρι σήμερα, το 30% περιέχει σημαντικά αποθέματα ορυκτών, πετρελαίου ή φυσικού αερίου. «Μας πήρε τρία χρόνια για να πείσουμε την επιστημονική κοινότητα [ότι πρόκειται για κρατήρα], ωστόσο η μεταλλευτική βιομηχανία ήταν πολύ πιο δεκτική» σχολιάζει ο Δρ ΜακΝτόναλντ. «Μια καναδική εταιρεία γεωλογικών ερευνών χρησιμοποιεί από το 2011 το μοντέλο της πρόσκρουσης για να αναζητήσει αποθέσεις νικελίου και πλατίνας στο Μάνιτσοκ» επισημαίνει.
Πηγή: Το Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου