Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2011

Πικρό φινάλε για την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης

ΤΗΣ ΧΡΥΣΑΣ ΝΑΝΟΥ

Στην άλλοτε πολύβουη οδό Παρασκευοπούλου, ελάχιστα έξω από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, οι πόρτες των καταστημάτων κλείνουν η μία μετά την άλλη. Τον Ιανουάριο θα κλείσει άλλη μία, διαφορετική από τις υπόλοιπες. Είναι η πόρτα του θεάτρου «Αμαλία», η δεύτερη μεγαλύτερη (μετά το ΚΘΒΕ) θεατρική «πόρτα» της Θεσσαλονίκης, αυτή που πίσω της κρύβει μία ιστορία 32 χρόνων ενός ανήσυχου και δραστήριου καλλιτεχνικού οργανισμού, της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης». Υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης και λόγω της διακοπής στην καταβολή κρατικής επιχορήγησης, βάζει τέλος στη λειτουργία της.

«Είμαστε αναγκασμένοι να αναστείλουμε τη λειτουργία μας», ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Πειραματικής, Νικηφόρος Παπανδρέου, στην οποία παρουσίασε τις τέσσερις καινούργιες παραγωγές που θα ανεβούν στο θέατρο «Αμαλία» το διάστημα που απομένει ώς το κλείσιμο. «Συζητήσαμε, βασανιστήκαμε, μας στοιχίζει πολύ αυτή η απόφαση, φτάσαμε όμως στο όριό μας.

Η λογιστική σωφροσύνη απαιτούσε να το έχουμε κάνει αυτό ένα χρόνο πριν. Χρόνο με το χρόνο η κρατική επιχορήγηση μειωνόταν, μπαίναμε μέσα, κάναμε υπομονή, πήραμε δάνεια, δίναμε όλο και πιο μικρές, συμβολικές αμοιβές σε συντελεστές, μικρές μέχρις εξαφανίσεως. Την περσινή σεζόν τελικά δε δόθηκε καμία επιχορήγηση. Δε θελήσαμε να σταματήσουμε και, αντίθετα, κάναμε μία σεζόν που ήταν φυγή προς τα εμπρός, πλούσια και δυναμική. Αποφασίσαμε να σταματήσουμε, γιατί δε θέλαμε το μοντέλο αυτό της λειτουργίας που ακολουθήσαμε να εκφυλιστεί, να γίνει σκιά του εαυτού του».

Τέλος εποχής

Και δεν μπορεί να λειτουργήσει ένα θέατρο στην Ελλάδα χωρίς κρατική επιχορήγηση; Οι συντελεστές της Πειραματικής Σκηνής της «Τέχνης» είναι πεπεισμένοι ότι, όχι, αυτού του τύπου το θέατρο δεν μπορεί.

Η ηθοποιός Εφη Σταμούλη, βασικό στέλεχος του θιάσου όλα αυτά τα χρόνια, αισθάνεται ότι «έφτασε το τέλος εποχής, το τέλος των επιχορηγούμενων θεάτρων». Ηδη, υπενθύμισε, έκλεισαν στην Αθήνα τη χρονιά που πέρασε το Αμφιθέατρο του Ευαγγελάτου, το θέατρο του Μιχαηλίδη, το Θέατρο της Ανοιξης. «Θεωρώ παρήγορο ότι υπάρχουν τόσο πολλές νέες ομάδες στη Θεσσαλονίκη, αλλά η Πειραματική Σκηνή είναι άλλη ιστορία.

Αρχίσαμε την ιστορία μας το 1979, κύλησαν 32,5 χρόνια από τότε και νιώθω περήφανη για το ταξίδι αυτό. Πρέπει όμως να καταλαβαίνεις πότε πρέπει να σταματήσεις. Και η Πειραματική έκλεισε τον κύκλο της με το θέατρο ''Αμαλία'', με το καλλιτεχνικό της δυναμικό, με τους 25-28 ηθοποιούς της κάθε σεζόν, με τις μεγάλες επιτυχίες και τις αποτυχίες της, με τους εχθρούς και τους φίλους της», είπε.

Οπως εξήγησε από την πλευρά του ο κ. Παπανδρέου, ένας θεατρικός οργανισμός που θέλει ακόμη και υπό τις παρούσες δύσκολες συνθήκες να ανεβάζει πέντε έργα το χρόνο με εναλλασσόμενο ρεπερτόριο, να απασχολεί τόσο πολλούς ηθοποιούς, να έχει παιδευτικό ρόλο, να παρουσιάζει εκδόσεις, να αποτελεί φυτώριο νέων καλλιτεχνών δεν μπορεί να ζήσει μόνον από τις εισπράξεις του. «Ακόμη και στις καλύτερες εποχές μας, η επιχορήγηση κάλυπτε το 40% των δαπανών μας», τόνισε.

Το δυναμικό της Πειραματικής Σκηνής δεν τρέφει ψευδαισθήσεις. «Καταλαβαίνουμε ότι η οικονομική στενότητα είναι τεράστια. Οσο όμως η χώρα δε χρεοκοπεί, πρέπει να συνεχίσει να υπάρχει πολιτική πολιτισμού», είπε ο κ. Παπανδρέου. «Τα 50 επιχορηγούμενα θέατρα που υπάρχουν συνολικά στην Ελλάδα στοίχισαν 2.000.000 ευρώ κατά το 2009, τη στιγμή που καθεμία από τις δύο κρατικές σκηνές στοιχίζει 8.000.000 ευρώ. Η δική μας επιχορήγηση είχε φτάσει τελευταία τα 109.000 ευρώ. Η επένδυση για το κράτος είναι μικρή σε σχέση με την άυλη απόσβεσή της, τις ηθικές αξίες. Με το να νεκρωθούν τα επιχορηγούμενα θέατρα ούτε η οικονομία θα σωθεί ούτε καν τα οικονομικά του υπουργείου Πολιτισμού».

Ο ίδιος εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι οι καλλιτέχνες που απαρτίζουν την Πειραματική Σκηνή θα συνεχίσουν να υπάρχουν κι εκτός του θιάσου. «Δε θα χαθούν από την κονίστρα», παρατήρησε. Οχι όμως σε ένα σχήμα όπως η Πειραματική.

Δεν υπάρχουν σχόλια: