Οι μύθοι γεννούν τέρατα

Της Μαίρης Αδαμοπούλου

ΕΚΘΕΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΛΟΝΔΙΝΟ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Αιμοδιψείς δράκοι που βγάζουν καπνούς από τα ρουθούνια τους. Κι άλλοι που μια ανάσά τους αρκεί για να δημιουργήσει ένα σύννεφο και μια πατημασιά τους για να ξεσπάσει μπόρα. Μονόκεροι που με το δηλητήριό τους μπορούν να συνεφέρουν από μεθυσμένους μέχρι να θεραπεύσουν επιληπτικούς. Γιγάντια πουλιά που στα νύχια τους μπορούν να μεταφέρουν έως και τρεις ελέφαντες.

Ξυπνούν από τον λήθαργο κι επιστρέφουν ύστερα από εκατομμύρια χρόνια. Τέρατα βγαλμένα από την εποχή του μύθου που «ζωντανεύουν», κινούνται και γρυλίζουν.
Και έρχονται από το Λονδίνο και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στην Αθήνα και στον Ελληνικό Κόσμο για να αποκαλύψουν την ταυτότητά τους, να εξηγήσουν πώς γεννήθηκαν, να διαλύσουν παρεξηγήσεις και να παρουσιάσουν ποια πραγματικά όντα κρύβονται πίσω από τη γέννησή τους.

«Είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη έκθεση έρχεται στην Ελλάδα», λέει στα «ΝΕΑ» η Σοφία Εφραίμογλου, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.

«Κι αν τα εντυπωσιακά ανιματρόνικς (μοντέλα σε φυσικό μέγεθος που κινούνται), τα πραγματικά απολιθώματα και τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα γραφικά και οι φωτογραφίες κατάφεραν στο Λονδίνο μέσα σε πέντε μήνες να προσελκύσουν 250.000 επισκέπτες, η ελληνική εκδοχή της έκθεσης είναι εμπλουτισμένη με υλικό από τη συλλογή του Ιδρύματος και ιδιωτικές συλλογές - όπως νομίσματα, αγγεία, παραδοσιακές φορεσιές και βίντεο».

Τι κοινό έχουν ο δράκος του Αϊ-Γιώργη με τον κινέζικο; Πέρα από το ότι έχουν κι οι δυο φτερά και πετούν φωτιά, σχεδόν τίποτα. Διότι ο δράκος της Δύσης εμφανίζεται στον Μεσαίωνα, ως σύμβολο του κακού στη μάχη κατά του παγανισμού. Στην Ανατολή όμως - και δη στην Κίνα - συμβολίζει την εξουσία και τη θεϊκή καταγωγή του αυτοκράτορα. Σοφοί κι ευγενικοί μπορούσαν με ένα άλμα τους μόνο να πεταχτούν από τον ουρανό στη γη.

Η μεγαλύτερη εν ζωή σαύρα του κόσμου, ο δράκος του Κόμοντο (νησί στη ΝΑ Ασία), με την κίτρινη γλώσσα φαίνεται πως βρίσκεται πίσω από τον μύθο του δράκου που έπλασαν στρατιώτες και ταξιδιώτες, αλλά και με τοποθεσίες όπου βρέθηκαν απολιθωμένα οστά δεινοσαύρων - όπως το κρανίο του πρωτοκεράτοπα, που ζούσε στην έρημο Γκόμπι της Κίνας. Ρόλο στη δημιουργία του μύθου των δράκων όμως έπαιξε κι ο υπό εξαφάνιση κροκόδειλος του ποταμού Γιανγκτσέ, από το σώμα του οποίου ορισμένα μέρη πωλούνταν ως μαγικά γιατρικά.

Αλογο με μόνο ένα κέρατο στο κέντρο του μετώπου, ο μονόκερος μπορούσε με το αιχμηρό του όπλο να διαπεράσει και να σκοτώσει ελέφαντα. Ενα κόλπο μόνο μπορούσε να τον αιχμαλωτίσει. Μια παρθένα την οποία μόλις έβλεπε γονάτιζε μπροστά της και κοιμόταν από τα χάδια της, οπότε οι κυνηγοί μπορούσαν να τον πιάσουν.

Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική. Κι έχει τις ρίζες της στο κυνήγι του ρινόκερου (στον οποίο οφείλεται η διαστρεβλωμένη προέλευση του μονόκερου, όπως και στην αραβική αντιλόπη).

Αντί για την παρθένα, μια εκπαιδευμένη θηλυκή μαϊμού στο δάσος επιστρατευόταν για να «δελεάσει» τον ρινόκερο τραβώντας του την προσοχή. Απορροφημένος από τα κόλπα της, ξάπλωνε στο έδαφος για να του ξύσει εκείνη την κοιλιά και γινόταν εύκολο θήραμα για τους κυνηγούς!

Ο μύθος δε, ήθελε το δηλητήριο από το κέρατό του να θεραπεύει τα πάντα. Και καθώς μονόκερος δεν υπήρχε, το πιο διάσημο ψεύτικο κέρατο μονόκερου ήταν το ελικοειδές ελεφαντόδοντο της μικρής μονόκερης φάλαινας της Αρκτικής. Κι ακόμη όταν το 1638 αποκαλύφθηκε η αλήθεια, η ζήτηση παρέμεινε αμείωτη.

Πηγή: Τα Νέα