Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011

Χαλκιδική: Έκθεση ιστορικών χαρτών στον Πύργο της Ουρανούπολης, γνωστό και ως Πύργο της Λοκ


Σπάνιοι ιστορικοί χάρτες από τις αρχές του 16ο ως και τον 19ο αιώνα, της συλλογής του Στέφανου Σαμαρά, εκτίθενται στον Πύργο της Ουρανούπολης, στο τρίτο «πόδι» της Χαλκιδικής.
Πρόκειται για πενήντα χάρτες της Ελλάδας, των νησιών του Αιγαίου και της Κύπρου με εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς αποτυπώνονται σε αυτούς, κατά τη διάρκεια τριών αιώνων, τα βασικά επιτεύγματα της χαρτογραφίας, τόσο σε ό,τι αφορά στα ναυτικά ταξίδια, όσο και σε ό,τι αφορά στο σκέλος του ευρωπαϊκού περιηγητισμού.

Η συλλογή περιλαμβάνει τρεις χάρτες της δυναμικής Γερμανικής Σχολής και του βασικού εκπροσώπου της, του S.Munsterκαι συντάκτη της “GeographiaUniversalis” (1540) και της “CosmographiaUniversalis” (1544), που αποτυπώνουν τις επιρροές των Πτολεμαϊκών χρόνων και περιλαμβάνουν απεικονίσεις της Ελλάδας και της Κύπρου.


Εκτίθενται επίσης χάρτες διασήμων γεωγράφων της Αναγέννησης, του Διαφωτισμού και της εποχής της γέννησης των εθνικών κρατών της Ευρώπης και “πορτολάνοι” (σ.σ. δηλαδή κείμενα με οδηγίες ναυσιπλοΐας, γραμμένα από ναυτικούς για να βοηθήσουν τους συναδέλφους τους).

Μερικοί εξ αυτών είναι χάρτες των V.Varglisi και J.Russelli (TavlaEuropae 1561), του G.Mercator(Candiacuminsulis) και του A.Ortelious(GraeciaeUniversae), του W.J.C.Blaeu(Cyprousinsulα) και του J.Janssonious(Attica), του J-W.Laurenberg (Cycladesinsulae), J-BHommann(Creta) και των A-M. Mallet(TassoetMontesanto- 1789 χρονιά της Γαλλικής Επανάστασης) των J-NBellin, του J.Roux, του F.deWit, του V-M. Coronelli (CittadΆ Atene 1648) και του F. Hogenberg.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι αστικές απεικονίσεις της πόλης της Αθήνας και της Κρήτης, όπου φανερώνεται η αξιοποίηση τεχνικών ανακαλύψεων, εξερευνήσεων και μελετών από τολμηρούς γεωγράφους, που συνόδευαν τις ναυτικές και περιηγητικές αποστολές στην ευρύτερη περιοχή.

Η έκθεση θα διαρκέσει ως το τέλος του μηνός.

Ο Πύργος της Ουρανούπολης, βυζαντινό κτίσμα που κατασκευάστηκε το 1344, σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και φιλοξενεί περιοδικές εκθέσεις πολιτισμού, αλλά και μόνιμες ιστορικές εκθέσεις.

Στις τελευταίες συγκαταλέγεται η συλλογή από αρχαϊκά ελληνικά και ρωμαϊκά κτερίσματα, μαρμάρινες επιγραφές και αγγεία, καθώς και νεώτερα αντικείμενα των βυζαντινών χρόνων από την γύρω περιοχή. Εκτίθενται, επίσης,, προπλάσματα σε μικρογραφία, ιστορικών μονών του Αγίου Όρους (Ξενοφώντος, Μ. Λαύρας, Ξηροποτάμου), ενώ σε ειδική αίθουσα διατηρούνται όπως απέμειναν, προσωπικά αντικείμενα του ζεύγους Λοκ, ενοίκων του Πύργου ως το τέλος της ζωής τους, οι οποίοι σημάδεψαν με το ανθρωπιστικό και κοινωνικό τους έργο για πάνω από μισό αιώνα την ιστορία της περιοχής.

Η κυρία Λοκ

«Ήταν η κυρία της Ουρανούπολης κοντά στα παιδιά και στους ανθρώπους, πάντα βοηθούσε…». Με αυτά τα λόγια θυμάται ο φύλακας του Πύργου της Ουρανούπολης Ανδρέας Λαζανάς, την αγγλο-αυστραλέζα Τζόις Λοκ, όπως τη γνώρισε από μικρό παιδί, μέχρι τον θάνατό της το 1982.

Η δημοσιογράφος Τζόις Λόκ κατοίκησε στον πύργο από το 1928 -με μια ολιγόχρονη απουσία κατά τη διάρκεια της κατοχής - με τον σκωτσέζο σύζυγο της Σίντνευ Λοκ, επίσης δημοσιογράφο και συγγραφέα. Ήταν κουακέροι και αφιέρωσαν τη ζωή τους στην ανακούφιση του προσφυγικού πληθυσμού, βοηθώντας τον υλικά και μορφωτικά να ενταχθεί στη νέα πατρίδα του.

Ιδιαίτερα, βοήθησαν στην ανάπτυξη της ταπητουργίας, δίνοντας δουλειά στον τοπικό πληθυσμό. Η κ. Λοκ στα τελευταία χρόνια της ζωής της είχε μαζί της συντροφιά την Ελβετίδα κ. Μάρθα και την Ουρανουπολίτισα κ. Φανή, αχώριστες συντρόφους της, ως το θάνατό της, που προσέφεραν κοινωνικό έργο σε αναξιοπαθούντες, αλλά και σε όποιον άλλο, ντόπιο, ή ξένο, χρειαζόταν τη συνδρομή τους.

Ο πύργος της Λοκ διατηρείται σήμερα σε εξαιρετική κατάσταση, χάρις και στην συμβολή του ζεύγους Λοκ. Ανήκε παλιά στο αγιορείτικο μετόχι του Προσφορίου. Σήμερα ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού.

Τον τελευταίο διάστημα ανεστάλη η καθημερινή λειτουργία του. Σήμερα ο Πύργος είναι ανοιχτός μόνο τέσσερεις ημέρες την εβδομάδα (Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο) κατά τις ώρες 12.00 με 16.00, παρά το γεγονός ότι λόγω του θρησκευτικού τουρισμού, η περιοχή προσελκύει χιλιάδες ορθοδόξους τουρίστες από χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της πρώην ΕΣΣΔ.

Φάνης Γρηγοριάδης

Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ

Δεν υπάρχουν σχόλια: