* Τι αποκάλυψαν οι εργασίες του μετρό.
* Το κλειδί της προστασίας βρίσκεται στην ενίσχυση των κτιρίων, λέει στη “Μ” ο Βασίλης Παπαζάχος.
Της Στελίνας Μαργαριτίδου
Μια μικρή σεισμική δόνηση, από αυτές που ουσιαστικά δεν ανακοινώνονται καθώς δεν αποτελούν... είδηση, φέρνει στην επιφάνεια ένα ζήτημα που απασχολεί όχι μόνο τους σεισμολόγους αλλά την ευρύτερη κοινωνία της Θεσσαλονίκης: τα ενεργά ρήγματα που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος.
Τα περισσότερα από αυτά τα ρήγματα έχουν μελετηθεί, ωστόσο ορισμένοι υποστηρίζουν ότι χρειάζεται πληρέστερη καταγραφή και παρακολούθηση όλων των μικρών και μεγάλων σεισμικών ρηγμάτων που βρίσκονται στο νομό.
Στις κατοικημένες περιοχές
Η ασθενής σεισμική δόνηση που έγινε το μεσημέρι της Τρίτης με επίκεντρο το Ασβεστοχώρι (παρόμοια είχε γίνει και τα ξημερώματα της Δευτέρας) αναστάτωσε πολλούς από τους κατοίκους της περιοχής, δεν δημιουργεί όμως κανέναν κίνδυνο σύμφωνα με τους σεισμολόγους. “Μπορεί να πρόκειται για ένα μικρό ή για ένα μεγαλύτερο κομμάτι ρήγματος. Δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Πρόκειται για πολύ μικρής σημασίας γεγονός που παρακολουθείται, καθώς το δίκτυο σεισμογράφων του ΑΠΘ είναι πολύ πυκνό στην περιοχή”, λέει ο καθηγητής Σεισμολογίας Μανώλης Σκορδίλης.
Όσο μικρή όμως και να ήταν η δόνηση, όσο μικρό και να είναι το ρήγμα από όπου προήλθε, σίγουρα προκαλεί ανησυχία, αφού βρίσκεται σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή.
“Για να κάνουν επέκταση οικισμών οι δήμοι πρέπει να κάνουν μελέτες, στις οποίες περιλαμβάνεται και η γεωλογική έρευνα. Όπου υπάρχουν ρηξιγενείς ζώνες δεν γίνεται ανέγερση οικοδομών αλλά δημιουργούνται, για παράδειγμα, πάρκα. Το μέτρο προκαλεί αντιδράσεις στους ιδιοκτήτες γης, ωστόσο είναι απαραίτητο. Στις περιπτώσεις όμως των περιοχών που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως μπορεί κάποιος να χτίσει χωρίς να λάβει υπόψη του τις παραπάνω διατάξεις”, εξηγεί ο καθηγητής Σεισμολογίας στο ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Γεωλογίας του ΑΠΘ Σπύρος Παυλίδης επισημαίνει ότι “τα μεγάλα έργα που γίνονται, όπως το μετρό ή η εξωτερική περιφερειακή οδός, όχι μόνο λαμβάνουν υπόψη τους τις υπάρχουσες μελέτες και τους γεωτεκτονικούς χάρτες αλλά κάνουν και περαιτέρω έρευνες. Ωστόσο πρέπει να γίνει ακόμη πιο συστηματική μελέτη της συμπεριφοράς αυτών των ενεργών ρηγμάτων”.
Φανερά και κρυφά ρήγματα
- Ρήγμα Ανθεμούντα: Ένα από τα περισσότερο μελετημένα ρήγματα στην ανατολική πλευρά της πόλης είναι το ρήγμα του Ανθεμούντα, το μήκος του οποίου φτάνει τα 32 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με την έρευνα του καθηγητή Γεωλογίας Σπύρου Παυλίδη, “το ρήγμα είναι πιο ενεργό στην περιοχή Αγγελοχωρίου - Περαίας”.
Σύμφωνα με την άποψη ορισμένων γεωλόγων, το ρήγμα ξεκινά από την περιοχή των Βασιλικών, διατρέχει τη λεκάνη του Ανθεμούντα και τον Θερμαϊκό κόλπο και καταλήγει δυτικά της Θεσσαλονίκης, στην περιοχή της Χαλάστρας. Ο σεισμός που έδωσε το 1752, αφήνοντας πίσω του και θύματα, αποτελεί και την πρώτη καταγραφή μεγάλου σεισμού στην περιοχή.
- Ρήγμα Πυλαίας - Πανοράματος: Σύμφωνα με την άποψη του καθηγητή Γεωλογίας Σπύρου Παυλίδη, το συγκεκριμένο ρήγμα πρέπει να μελετηθεί ακόμη περισσότερο. Το συγκεκριμένο ρήγμα βρίσκεται παράλληλα του Ξηρορέματος και εκτείνεται ανατολικά από το Πανόραμα μέχρι τον δήμο Πυλαίας. Το συγκεκριμένο ρήγμα προφανώς προεκτείνεται μέσα στην πόλη προς την οδό Βούλγαρη και Παπαδάκη, αλλά μεγάλο κομμάτι των απολήξεών του είναι ανενεργό.
- Ρήγμα Ασβεστοχωρίου: Το ρήγμα αυτό, που έδωσε μικρούς σεισμούς το 1999 και το 2000, ήταν και το επίκεντρο της ασθενούς σεισμικής δόνησης της περασμένης Τρίτης. Το ρήγμα εκτείνεται μέχρι το Πανόραμα και πιθανόν συνδέεται με αυτό της Πυλαίας - Πανοράματος.
- Ρήγμα Αγχιάλου - Νέας Μεσήμβριας: Βρίσκεται βόρεια και βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης και απέχει 17 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης.
Τι αποκάλυψαν οι εργασίες του μετρό
Ανενεργά ρήγματα εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης αποκάλυψαν οι εργασίες για την κατασκευή του μετρό. Τα στοιχεία προέκυψαν από γεωερευνητική εργασία του Σπύρου Παυλίδη και της Άννας Ζερβοπούλου από το τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ και παρουσιάστηκαν σε συνέδριο αντισεισμικής μηχανικής που έγινε στην Αθήνα. Παρά το γεγονός ότι τα ρήγματα είναι ανενεργά οι ειδικοί επισημαίνουν ότι πρέπει να μελετηθούν διεξοδικότερα. Συγκεκριμένα οι δύο επιστήμονες κατέγραψαν:
- Το ρήγμα της οδού Αγίου Δημητρίου που εκτείνεται προς την Εγνατία και το οποίο είναι ανενεργό
- Το ρήγμα στο ρέμα του Πεδίου του Άρεως, το οποίο εντοπίστηκε από εργασίες του μετρό
- Το ρήγμα παράλληλα στο ρέμα του κυβερνείου
- Το ρήγμα Πυλαίας - Πανοράματος
- Το ρήγμα της Νέας Ελβετίας, το οποίο εμφανίστηκε μετά τις γεωτρήσεις για το μετρό Θεσσαλονίκης
- Το ρήγμα Καλαμαριάς.
* Ρήγματα που “απειλούν” την πόλη
* 1. Ρήγμα Ανθεμούντα
* Μήκος 32 χιλιόμετρα
* Εκτείνεται από τα Βασιλικά μέχρι τη Χαλάστρα
* 5,5 Ρίχτερ σεισμό προκάλεσε στις αρχές του αιώνα
* Το 1752 υπάρχουν αναφορές ότι έδωσε ιδιαίτερα ισχυρό σεισμό
* Το 2005 προκάλεσε καθίζηση στην περιοχή της Περαίας σε μήκος 450 μέτρων!
* 6,5 Ρίχτερ θεωρείται το μέσο αναμενόμενο μέγεθος σεισμού που μπορεί να προκαλέσει
* 2. Ρήγμα Πυλαίας - Πανοράματος
* 4,5 Ρίχτερ θεωρείται το μέσο αναμενόμενο μέγεθος σεισμού που μπορεί να προκαλέσει
* Προεκτείνεται εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος, όπου ευτυχώς τμήμα του θεωρείται ανενεργό
* 3. Ρήγμα Ασβεστοχωρίου
* 4,6 Ρίχτερ θεωρείται το μέσο αναμενόμενο μέγεθος σεισμού που μπορεί να προκαλέσει
* Το 1999 προκάλεσε σεισμό μεγέθους 3,8 Ρίχτερ
* Το 2000 προκάλεσε σεισμό 3,5 Ρίχτερ
* Το 2003 (31 Αυγούστου) προκάλεσε σεισμό 3,3 Ρίχτερ
* 4. Ρήγμα Αγχιάλου - Νέας Μεσήμβριας
* Το 1983 προκάλεσε σεισμό μεγέθους 5 Ρίχτερ
* Το 1996 προκάλεσε σεισμό επίσης 5 Ρίχτερ
* Το 2003 (29 Οκτωβρίου) προκάλεσε σεισμό 4,7 Ρίχτερ
Η πόλη είναι προστατεύσιμη!
Τι είπε στη “Μ” ο ομότιμος καθηγητής Σεισμολογίας Βασίλης Παπαζάχος
Το κλειδί της προστασίας από έναν ενδεχόμενο σεισμό βρίσκεται στην ενίσχυση των κτιρίων, λέει στη “Μ” ο ομότιμος καθηγητής Σεισμολογίας Βασίλης Παπαζάχος. Η Θεσσαλονίκη είναι μία από τις καλύτερα μελετημένες περιοχές της χώρας και επιπλέον είμαστε “τυχεροί”, αφού μέσα στην πόλη δεν υπάρχουν ενεργά ρήγματα.
“Η Θεσσαλονίκη είναι προστατεύσιμη πόλη από σεισμό. Εάν ένα ενεργό σεισμικό ρήγμα βρισκόταν κάτω από τα πόδια μας, θα ήταν δύσκολο να προστατευθούμε. Κάτι τέτοιο συνέβη στην Αθήνα, ωστόσο δεν συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη. Εδώ υπάρχουν ρήγματα, τα οποία όμως βρίσκονται σε απόσταση από την πόλη και οι μηχανικοί μας είναι σε θέση να προστατεύσουν σπίτια και οικοδομές. Άλλωστε ο νέος αντισεισμικός κανονισμός είναι ο καλύτερος που υπάρχει. Το κλειδί της προστασίας από έναν πιθανό σεισμό -και δεν έχουμε ένδειξη για κάτι τέτοιο στο άμεσο μέλλον στη Θεσσαλονίκη- βρίσκεται στις κατασκευές. Πρέπει, και το υποστηρίζω πάντα, να γίνει προσεισμικός έλεγχος κτιρίων. Είναι γνωστό ότι στην πόλη υπάρχουν κτίρια παλαιά που έχουν χτιστεί με πολύ παλαιότερους αντισεισμικούς κανονισμούς, τα οποία αρχικά πρέπει να ελεγχθούν και στη συνέχεια να ενισχυθούν.
Όσο για τα ενεργά ρήγματα μέσα στην πόλη, όχι μόνο δεν έχει προκύψει από τις έρευνές μας κάτι τέτοιο, αλλά θα διηγηθώ και ένα χαρακτηριστικό περιστατικό το οποίο μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση διότι, όπως ξέρετε, έχω ασχοληθεί με την αρχαιοσεισμολογία. Περνώντας από τις ανασκαφές που γίνονταν στη Θεσσαλονίκη, οι αρχαιολόγοι μού έδειξαν έναν πήλινο αγωγό νερού της ρωμαϊκής περιόδου, ο οποίος ήταν απείραχτος σε μεγάλο μήκος. Αυτό αποτελεί μία ακόμη απόδειξη ότι για πολύ μεγάλο διάστημα δεν έγινε κανένας σεισμός μέσα στην πόλη της Θεσσαλονίκης”.
Πηγή: Μακεδονία
* Το κλειδί της προστασίας βρίσκεται στην ενίσχυση των κτιρίων, λέει στη “Μ” ο Βασίλης Παπαζάχος.
Της Στελίνας Μαργαριτίδου
Μια μικρή σεισμική δόνηση, από αυτές που ουσιαστικά δεν ανακοινώνονται καθώς δεν αποτελούν... είδηση, φέρνει στην επιφάνεια ένα ζήτημα που απασχολεί όχι μόνο τους σεισμολόγους αλλά την ευρύτερη κοινωνία της Θεσσαλονίκης: τα ενεργά ρήγματα που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του πολεοδομικού συγκροτήματος.
Τα περισσότερα από αυτά τα ρήγματα έχουν μελετηθεί, ωστόσο ορισμένοι υποστηρίζουν ότι χρειάζεται πληρέστερη καταγραφή και παρακολούθηση όλων των μικρών και μεγάλων σεισμικών ρηγμάτων που βρίσκονται στο νομό.
Στις κατοικημένες περιοχές
Η ασθενής σεισμική δόνηση που έγινε το μεσημέρι της Τρίτης με επίκεντρο το Ασβεστοχώρι (παρόμοια είχε γίνει και τα ξημερώματα της Δευτέρας) αναστάτωσε πολλούς από τους κατοίκους της περιοχής, δεν δημιουργεί όμως κανέναν κίνδυνο σύμφωνα με τους σεισμολόγους. “Μπορεί να πρόκειται για ένα μικρό ή για ένα μεγαλύτερο κομμάτι ρήγματος. Δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Πρόκειται για πολύ μικρής σημασίας γεγονός που παρακολουθείται, καθώς το δίκτυο σεισμογράφων του ΑΠΘ είναι πολύ πυκνό στην περιοχή”, λέει ο καθηγητής Σεισμολογίας Μανώλης Σκορδίλης.
Όσο μικρή όμως και να ήταν η δόνηση, όσο μικρό και να είναι το ρήγμα από όπου προήλθε, σίγουρα προκαλεί ανησυχία, αφού βρίσκεται σε μια πυκνοκατοικημένη περιοχή.
“Για να κάνουν επέκταση οικισμών οι δήμοι πρέπει να κάνουν μελέτες, στις οποίες περιλαμβάνεται και η γεωλογική έρευνα. Όπου υπάρχουν ρηξιγενείς ζώνες δεν γίνεται ανέγερση οικοδομών αλλά δημιουργούνται, για παράδειγμα, πάρκα. Το μέτρο προκαλεί αντιδράσεις στους ιδιοκτήτες γης, ωστόσο είναι απαραίτητο. Στις περιπτώσεις όμως των περιοχών που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως μπορεί κάποιος να χτίσει χωρίς να λάβει υπόψη του τις παραπάνω διατάξεις”, εξηγεί ο καθηγητής Σεισμολογίας στο ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Γεωλογίας του ΑΠΘ Σπύρος Παυλίδης επισημαίνει ότι “τα μεγάλα έργα που γίνονται, όπως το μετρό ή η εξωτερική περιφερειακή οδός, όχι μόνο λαμβάνουν υπόψη τους τις υπάρχουσες μελέτες και τους γεωτεκτονικούς χάρτες αλλά κάνουν και περαιτέρω έρευνες. Ωστόσο πρέπει να γίνει ακόμη πιο συστηματική μελέτη της συμπεριφοράς αυτών των ενεργών ρηγμάτων”.
Φανερά και κρυφά ρήγματα
- Ρήγμα Ανθεμούντα: Ένα από τα περισσότερο μελετημένα ρήγματα στην ανατολική πλευρά της πόλης είναι το ρήγμα του Ανθεμούντα, το μήκος του οποίου φτάνει τα 32 χιλιόμετρα. Σύμφωνα με την έρευνα του καθηγητή Γεωλογίας Σπύρου Παυλίδη, “το ρήγμα είναι πιο ενεργό στην περιοχή Αγγελοχωρίου - Περαίας”.
Σύμφωνα με την άποψη ορισμένων γεωλόγων, το ρήγμα ξεκινά από την περιοχή των Βασιλικών, διατρέχει τη λεκάνη του Ανθεμούντα και τον Θερμαϊκό κόλπο και καταλήγει δυτικά της Θεσσαλονίκης, στην περιοχή της Χαλάστρας. Ο σεισμός που έδωσε το 1752, αφήνοντας πίσω του και θύματα, αποτελεί και την πρώτη καταγραφή μεγάλου σεισμού στην περιοχή.
- Ρήγμα Πυλαίας - Πανοράματος: Σύμφωνα με την άποψη του καθηγητή Γεωλογίας Σπύρου Παυλίδη, το συγκεκριμένο ρήγμα πρέπει να μελετηθεί ακόμη περισσότερο. Το συγκεκριμένο ρήγμα βρίσκεται παράλληλα του Ξηρορέματος και εκτείνεται ανατολικά από το Πανόραμα μέχρι τον δήμο Πυλαίας. Το συγκεκριμένο ρήγμα προφανώς προεκτείνεται μέσα στην πόλη προς την οδό Βούλγαρη και Παπαδάκη, αλλά μεγάλο κομμάτι των απολήξεών του είναι ανενεργό.
- Ρήγμα Ασβεστοχωρίου: Το ρήγμα αυτό, που έδωσε μικρούς σεισμούς το 1999 και το 2000, ήταν και το επίκεντρο της ασθενούς σεισμικής δόνησης της περασμένης Τρίτης. Το ρήγμα εκτείνεται μέχρι το Πανόραμα και πιθανόν συνδέεται με αυτό της Πυλαίας - Πανοράματος.
- Ρήγμα Αγχιάλου - Νέας Μεσήμβριας: Βρίσκεται βόρεια και βορειοδυτικά της Θεσσαλονίκης και απέχει 17 χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης.
Τι αποκάλυψαν οι εργασίες του μετρό
Ανενεργά ρήγματα εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης αποκάλυψαν οι εργασίες για την κατασκευή του μετρό. Τα στοιχεία προέκυψαν από γεωερευνητική εργασία του Σπύρου Παυλίδη και της Άννας Ζερβοπούλου από το τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ και παρουσιάστηκαν σε συνέδριο αντισεισμικής μηχανικής που έγινε στην Αθήνα. Παρά το γεγονός ότι τα ρήγματα είναι ανενεργά οι ειδικοί επισημαίνουν ότι πρέπει να μελετηθούν διεξοδικότερα. Συγκεκριμένα οι δύο επιστήμονες κατέγραψαν:
- Το ρήγμα της οδού Αγίου Δημητρίου που εκτείνεται προς την Εγνατία και το οποίο είναι ανενεργό
- Το ρήγμα στο ρέμα του Πεδίου του Άρεως, το οποίο εντοπίστηκε από εργασίες του μετρό
- Το ρήγμα παράλληλα στο ρέμα του κυβερνείου
- Το ρήγμα Πυλαίας - Πανοράματος
- Το ρήγμα της Νέας Ελβετίας, το οποίο εμφανίστηκε μετά τις γεωτρήσεις για το μετρό Θεσσαλονίκης
- Το ρήγμα Καλαμαριάς.
* Ρήγματα που “απειλούν” την πόλη
* 1. Ρήγμα Ανθεμούντα
* Μήκος 32 χιλιόμετρα
* Εκτείνεται από τα Βασιλικά μέχρι τη Χαλάστρα
* 5,5 Ρίχτερ σεισμό προκάλεσε στις αρχές του αιώνα
* Το 1752 υπάρχουν αναφορές ότι έδωσε ιδιαίτερα ισχυρό σεισμό
* Το 2005 προκάλεσε καθίζηση στην περιοχή της Περαίας σε μήκος 450 μέτρων!
* 6,5 Ρίχτερ θεωρείται το μέσο αναμενόμενο μέγεθος σεισμού που μπορεί να προκαλέσει
* 2. Ρήγμα Πυλαίας - Πανοράματος
* 4,5 Ρίχτερ θεωρείται το μέσο αναμενόμενο μέγεθος σεισμού που μπορεί να προκαλέσει
* Προεκτείνεται εντός του πολεοδομικού συγκροτήματος, όπου ευτυχώς τμήμα του θεωρείται ανενεργό
* 3. Ρήγμα Ασβεστοχωρίου
* 4,6 Ρίχτερ θεωρείται το μέσο αναμενόμενο μέγεθος σεισμού που μπορεί να προκαλέσει
* Το 1999 προκάλεσε σεισμό μεγέθους 3,8 Ρίχτερ
* Το 2000 προκάλεσε σεισμό 3,5 Ρίχτερ
* Το 2003 (31 Αυγούστου) προκάλεσε σεισμό 3,3 Ρίχτερ
* 4. Ρήγμα Αγχιάλου - Νέας Μεσήμβριας
* Το 1983 προκάλεσε σεισμό μεγέθους 5 Ρίχτερ
* Το 1996 προκάλεσε σεισμό επίσης 5 Ρίχτερ
* Το 2003 (29 Οκτωβρίου) προκάλεσε σεισμό 4,7 Ρίχτερ
Η πόλη είναι προστατεύσιμη!
Τι είπε στη “Μ” ο ομότιμος καθηγητής Σεισμολογίας Βασίλης Παπαζάχος
Το κλειδί της προστασίας από έναν ενδεχόμενο σεισμό βρίσκεται στην ενίσχυση των κτιρίων, λέει στη “Μ” ο ομότιμος καθηγητής Σεισμολογίας Βασίλης Παπαζάχος. Η Θεσσαλονίκη είναι μία από τις καλύτερα μελετημένες περιοχές της χώρας και επιπλέον είμαστε “τυχεροί”, αφού μέσα στην πόλη δεν υπάρχουν ενεργά ρήγματα.
“Η Θεσσαλονίκη είναι προστατεύσιμη πόλη από σεισμό. Εάν ένα ενεργό σεισμικό ρήγμα βρισκόταν κάτω από τα πόδια μας, θα ήταν δύσκολο να προστατευθούμε. Κάτι τέτοιο συνέβη στην Αθήνα, ωστόσο δεν συμβαίνει στη Θεσσαλονίκη. Εδώ υπάρχουν ρήγματα, τα οποία όμως βρίσκονται σε απόσταση από την πόλη και οι μηχανικοί μας είναι σε θέση να προστατεύσουν σπίτια και οικοδομές. Άλλωστε ο νέος αντισεισμικός κανονισμός είναι ο καλύτερος που υπάρχει. Το κλειδί της προστασίας από έναν πιθανό σεισμό -και δεν έχουμε ένδειξη για κάτι τέτοιο στο άμεσο μέλλον στη Θεσσαλονίκη- βρίσκεται στις κατασκευές. Πρέπει, και το υποστηρίζω πάντα, να γίνει προσεισμικός έλεγχος κτιρίων. Είναι γνωστό ότι στην πόλη υπάρχουν κτίρια παλαιά που έχουν χτιστεί με πολύ παλαιότερους αντισεισμικούς κανονισμούς, τα οποία αρχικά πρέπει να ελεγχθούν και στη συνέχεια να ενισχυθούν.
Όσο για τα ενεργά ρήγματα μέσα στην πόλη, όχι μόνο δεν έχει προκύψει από τις έρευνές μας κάτι τέτοιο, αλλά θα διηγηθώ και ένα χαρακτηριστικό περιστατικό το οποίο μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση διότι, όπως ξέρετε, έχω ασχοληθεί με την αρχαιοσεισμολογία. Περνώντας από τις ανασκαφές που γίνονταν στη Θεσσαλονίκη, οι αρχαιολόγοι μού έδειξαν έναν πήλινο αγωγό νερού της ρωμαϊκής περιόδου, ο οποίος ήταν απείραχτος σε μεγάλο μήκος. Αυτό αποτελεί μία ακόμη απόδειξη ότι για πολύ μεγάλο διάστημα δεν έγινε κανένας σεισμός μέσα στην πόλη της Θεσσαλονίκης”.
Πηγή: Μακεδονία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου