Σκορπιοί «πλημμύρισαν» Χαλκιδική και Κρήτη

Η βιολόγος Ι. Στάθη με εξειδίκευση στους σκορπιούς.

Το σπάνιο είδος «κοσκεβνικόβι» που υπήρχε μόνο στο Αγιον Ορος πολιορκεί τώρα και την υπόλοιπη χερσόνησο. Γεμάτη κίτρινους σκορπιούς η Μονή Τοπλού

Οι σκορπιοί πολιορκούν το Αγιον Ορος. Το σπάνιο είδος «κοσκεβνικόβι», που υπήρχε μόνο στο Περιβόλι της Παναγιάς, βγήκε από την απομόνωση και γέμισε τη Χαλκιδική, ενώ κίτρινοι σκορπιοί «πλημμύρισαν» τη Μονή Τοπλού στην ανατολική Κρήτη.

Εκεί μάλιστα οι επιστήμονες βρίσκουν πλέον 3 άτομα σε κάθε 1 τετραγωνικό μέτρο, που σημαίνει ότι αν στην περιοχή υπήρχαν διαμερίσματα των 100 τ.μ., θα ζούσαν σε καθένα από αυτά 300 σκορπιοί (!).

«Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλοί σκορπιοί από τρία διαφορετικά γένη, κανένας όμως δεν είναι επικίνδυνος για τον άνθρωπο. Τον επόμενο χρόνο θα δημοσιευτεί μια εργασία για ένα είδος που μας παιδεύει 10 χρόνια και αφορά έναν μικρό καφέ σκορπιό, που βρίσκεται σε σπίτια, ακόμη και μέσα στις πόλεις.

Το είδος «κοσκεβνικόβι».

Είναι ευρωπαϊκό γένος, συναντάται λίγο στη βόρεια Αφρική και λίγο στη δυτική Ασία. Θεωρείται βέβαιο ότι μεταφέρθηκε με τον άνθρωπο και το μήκος του δεν ξεπερνά τα 4 εκατοστά», δήλωσε στο «Εθνος» η βιολόγος του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Ιάσμη Στάθμη, που θεωρείται η μοναδική ίσως Ελληνίδα ειδική στους σκορπιούς.

Τα γένη

Τα δύο γένη των «ελληνικών» σκορπιών είναι ξεκάθαρα: το ένα ο γνωστός κίτρινος σκορπιός, έρχεται από την ανατολή, ονομάζεται κοινά «μεσομπούθους γκιμπόλους», το μήκος του φτάνει τα 7 εκατοστά και ως ξηρόφιλο είδος βρίσκεται στα χωράφια και στην εξοχή.

Το δεύτερο είδος είναι ένας μικρός καφέ-μαύρος σκορπιός που βρίσκεται μόνο στο νότιο Αιγαίο, στη νότια Πελοπόννησο και πουθενά αλλού στον κόσμο. Ζει σε μεγάλα βάθη, μέχρι και 1 μέτρο κάτω από τη γη, καθώς του αρέσει η υγρασία και το μήκος του φτάνει τα 13 εκατοστά.

Το τρίτο γένος είναι ένας πολύ μικρός καφέ-μαύρος σκορπιός που έχει 14 (!) διαφορετικά είδη, συναντάται δηλαδή σε 14 διαφορετικές παραλλαγές, τις οποίες ωστόσο μπορούν να αντιληφθούν μόνο οι επιστήμονες με το μικροσκόπιο.

«Οι διαφορές είναι στα όργανά τους. Για τον πολύ κόσμο αυτό δεν είναι αντιληπτό και δεν έχει καμία σημασία, για εμάς όμως είναι ιδιαίτερα σημαντικό», εξήγησε η κ. Στάθη, η οποία μίλησε για τους σκορπιούς στην Ελλάδα στο 25ο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Αραχνολογίας που έγινε πρόσφατα στην Αλεξανδρούπολη.

Ετσι, στην Αστυπάλαια και στο Πρασονήσι των Αντικυθήρων υπάρχει ένα είδος του που απαντάται στην Κριμαία και δεν αποκλείεται να ήρθε με ρεύματα νερού -πάνω σε κορμούς-, ενώ ο «κοσκεβνικόβι» βρισκόταν μέχρι πριν από λίγο καιρό μόνο στο Αγιον Ορος και σήμερα έχει... κατακτήσει όλη τη Χαλκιδική.

Ενδιαφέρον έχει το είδος «καντιότα», το οποίο συναντάται μόνο στην Κρήτη και επειδή αντέχει σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, έχει βρεθεί σε μεγάλα υψόμετρα, ακόμη και στα 2.100 μέτρα στα Λευκά Ορη. Ομως εκεί ακριβώς έχει και έναν θανάσιμο εχθρό, τον «μεσομπούθους γκιμπόλους», ο οποίος τον κυνηγά και τον κατασπαράζει.

Οι σκορπιοί είναι τα πιο παλιά χερσαία αρθρόποδα. Οι πρώτοι σκορπιοί εμφανίστηκαν πριν από 350 με 420 εκατομμύρια χρόνια περίπου, ήταν υδρόβιοι και έφταναν σε μήκος το 1 μέτρο. Σήμερα υπάρχουν πάρα πολλά είδη σε όλο τον κόσμο, κάποια από τα οποία είναι άκρως επικίνδυνα για τον άνθρωπο.

«Ολοι οι σκορπιοί παράγουν δηλητήριο, αλλά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν θανατηφόρα είδη. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να τους προκαλούμε, γιατί τότε θα μας επιτεθούν και θα μας τσιμπήσουν με το δηλητήριο που έχουν στο κεντρί τους.

Αυτό θα οδηγήσει σε πρήξιμο και πόνο και θα χρειαστεί ιατρική φροντίδα», μας είπε η κ. Στάθη.

ΓΙΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Πολύτιμο το δηλητήριο

Παρά την αποκρουστική τους όψη και την ανατριχίλα που προκαλούν στον άνθρωπο, οι σκορπιοί είναι ιδιαίτερα ωφέλιμοι, καθώς τρέφονται με έντομα -αν και μερικά μεγάλα τροπικά είδη τρώνε σαύρες, φίδια, ακόμη και μικρά θηλαστικά-ενώ το δηλητήριό τους χρησιμοποιείται ευρέως στη φαρμακολογία, στη βιοτεχνολογία και στην παρασκευή φυτοφαρμάκων. Το ζευγάρωμα των σκορπιών είναι εντυπωσιακό, καθώς περιλαμβάνει ένα είδος τρελού χορού.

ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ
ritzal@pegasus.gr

Πηγή: Έθνος