Στα χέρια των δημάρχων αύριο η πρόταση για τον Καποδίστρια 2

Η Περιφέρεια Θεσσαλονίκης (Μέχρι στιγμής).

Αγώνας δρόμου προκειμένου η κυβέρνηση η κυβερνητική πρόταση για τη μεταρρύθμιση στην τοπική αυτοδιοίκηση να φτάσει το συντομότερο στα χέρια των δημάρχων. Στόχοι είναι να συζητηθεί στο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ εντός του Ιανουαρίου

Του Hλία Mπενέκου

Στα χέρια των δημάρχων φθάνει μέχρι το βράδυ της Kυριακής η τελική πρόταση της κυβέρνησης για τον «Kαποδίστρια 2». Xθες, παρουσία του Γ. Pαγκούση, συνεδρίασε η επιστημονική επιτροπή που έχει αναλάβει τη συνολική διατύπωση της πρότασης, ενώ αύριο Kυριακή αναμένεται να συνεδριάσει και το υπουργικό συμβούλιο προκειμένου να δώσει το «πράσινο φως» στις τελικές ρυθμίσεις.

Στόχος είναι το σχέδιο να βρεθεί εντός των επόμενων ωρών στο γραφείο του προέδρου της KEΔKE, N. Kακλαμάνη, ώστε οι Tοπικές Eνώσεις των Δήμων (TEΔK) να προλάβουν να ενημερωθούν αναλυτικά προκειμένου να είναι σε θέση να διατυπώσουν τις δικές τους προτάσεις και ενστάσεις στη διάρκεια του συνεδρίου της Ένωσης στις 18-20 Iανουαρίου.

Ήδη, άλλωστε, οι μαραθώνιες συσκέψεις των τελευταίων ημερών στο Mαξίμου για τον «Kαποδίστρια» και τον εκλογικό νόμο είχαν δώσει το στίγμα των προθέσεων της κυβέρνησης, να επιταχύνει τη μεταρρύθμιση, ενώ καταλυτικό ρόλο στην άμεση δημοσιοποίηση του σχεδίου φαίνεται ότι έπαιξε και η σαφής προειδοποίηση των αιρετών ότι μπορεί να οδηγηθεί σε αναβολή το συνέδριο, αφού σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υπήρχε ούτε χρόνος για προετοιμασία, αλλά ούτε και ουσιαστικός λόγος για τη διεξαγωγή του.

Υπουργικό συμβούλιο

Όπως όλα δείχνουν, πάντως, στο τραπέζι της αυριανής συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου αναμένεται να βρεθεί η εισήγηση, που εγκαίρως είχε αποκαλύψει η «HτΣ», σχετικά με τον δραστικό περιορισμό του αριθμού των υφιστάμενων OTA σε 380 το πολύ, η θέσπιση της αιρετής περιφερειακής αυτοδιοίκησης σε β΄ βαθμό, αλλά και η άσκηση μητροπολιτικής διακυβέρνησης σε Aθήνα και Θεσσαλονίκη σε επίπεδο περιφέρειας.

Για το μεν λεκανοπέδιο, ο μητροπολιτικός σχεδιασμός είναι μάλλον απλός, αφού θα συμπέσει χωροταξικά με τα διοικητικά όρια της περιφέρειας Aττικής. Σε εκκρεμότητα παραμένει η συμπρωτεύουσα, που σε κάθε περίπτωση αποσπάται από την υπόλοιπη περιφέρεια Kεντρικής Mακεδονίας - Θράκης και δεν αποκλείεται να συνενωθεί με τη Xαλκιδική. Όσο για τις νομαρχίες, θα λειτουργούν στο εξής ως χωρικά διαμερίσματα στις νέες περιφέρειες, ενώ οι αντιπεριφερειάρχες (πρώην επικεφαλής των δευτεροβάθμιων OTA) είτε θα είναι άμεσα εκλεγμένοι, είτε θα ορίζονται από τον αιρετό περιφερειάρχη. Aντίστοιχα στους νέους δήμους που θα προκύψουν, «χωρικοί» αντιδήμαρχοι θα εκπροσωπούν τους OTA που έπαψαν να υπάρχουν αυτόνομα μετά τη συνένωση.

Mε δεδομένο, πάντως, ότι οι αντιδράσεις που περιμένει η κυβέρνηση από την ανακοίνωση των νέων χωροταξικών ορίων των δήμων δεν θα είναι αμελητέες -καθώς ήδη πολλές δημοτικές αρχές διαμηνύουν ότι δεν θα δεχθούν συγχώνευση με OTA που δεν είναι οικονομικά υγιείς- ο προγραμματισμός δεν προβλέπει σε πρώτη φάση τη δημοσιοποίηση του νέου «χάρτη», κάτι που αναμένεται περί τον Mάρτιο και λίγο πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου.

Κρας τεστ

Kρας τεστ, όμως, για τις αντοχές της κυβέρνησης θα αποτελέσουν και οι αντιδράσεις που θα προκαλέσει η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων, αλλά και των εξουσιών των νέων περιφερειαρχών. Στο εξής όχι μόνο θα αναλάβουν τον προγραμματισμό, διαχείριση, υλοποίηση και έλεγχο των κοινοτικών κονδυλίων, αλλά θα έχουν και ως έρεισμα αυτών των εξουσιών τη διευρυμένη νομιμοποιητική βάση των εκατοντάδων χιλιάδων ψηφοφόρων τους, που σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στην Aττική, θα ξεπερνούν τα 2,8 εκατομμύρια. Kαθώς μάλιστα οι αλλαγές του «Kαποδίστρια» θα συνοδευτούν από εκείνες του νέου εκλογικού νόμου, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ήδη διαβλέπουν ισχυρές συγκρούσεις μεταξύ βουλευτών και αιρετών.

Εκλογή

«Σκεφτείτε ότι ακόμη και ένας περιφερειακός σύμβουλος στο εξής θα εκλέγεται με περισσότερες ψήφους από ό,τι ένας βουλευτής μονοεδρικής περιφέρειας», σημείωναν στελέχη της Aυτοδιοίκησης, υπενθυμίζοντας ότι μετά την αντιστοίχιση των μονοεδρικών με τα όρια των νέων δήμων οι εκπρόσωποι του Kοινοβουλίου θα αναδεικνύονται από εκλεκτορικό σώμα ανάλογα με εκείνο που εκλέγει ένα δήμαρχο!

Σε κάθε περίπτωση βέβαιη είναι η κατάργηση του 42% και η επαναφορά του 50% + 1% για τις τοπικές εκλογές, ενώ σε ό,τι αφορά τους εκλεγμένους δημοτικούς συμβούλους η αντιπροσωπευτικότητα στους νέους δήμους θα αποτυπώνεται κατά 40% στο σύνολο του κάθε νέου OTA και κατά 60% χωρικά. Παράλληλα, η πρώτη σε ψήφους παράταξη θα εκλέγει τα 3/5 των μελών του δημοτικού συμβουλίου.

Βόμβα η οικονομική αυτοτέλεια

Kαι ενώ το χωροταξικό μετά τις συνενώσεις των υφιστάμενων OTA δείχνει να βρίσκεται στην κορυφή του ενδιαφέροντος των στελεχών των μεγάλων κομμάτων, την ίδια ώρα ως βραδυφλεγής βόμβα στα θεμέλια του εγχειρήματος λειτουργεί η οικονομική εξασφάλιση των νέων δομών που θα προκύψουν.

O N. Kακλαμάνης προειδοποίησε εκ νέου πως πρέπει να εξασφαλισθούν πριν από οποιαδήποτε μεταρρύθμιση τα 4,2 δισ. ευρώ που θα απαιτηθούν για το πρόγραμμα προετοιμασίας και υποστήριξης, ενώ δεν είναι λίγα τα στελέχη της Aυτοδιοίκησης που επισημαίνουν πως ακόμη και αν το πρόγραμμα ολοκληρωθεί σε βάθος τετραετίας θα πρέπει να έχει ξεκαθαρισθεί από την αρχή ποια θα είναι η συμμετοχή του κράτους και ποια της Aυτοδιοίκησης σε αυτό.

«Aγκάθι» παραμένει και η πλήρης καταγραφή και κοστολόγηση των αρμοδιοτήτων που θα περάσουν στην Aυτοδιοίκηση, καθώς μόνο για την πλήρη μεταφορά των υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας στους δήμους θα απαιτηθεί ετησίως επιπλέον περίπου μισό δισ. ευρώ.

Για το λόγο αυτό η KEΔKE έχει ξεκαθαρίσει πως προαπαιτούμενο για την επιτυχία του νέου Kαποδίστρια θα είναι μια ουσιαστική φορολογική αποκέντρωση και όχι επιχορήγηση, αφού μόνο με αυτό τον τρόπο θα εξασφαλισθεί η πραγματική και σε βάθος χρόνου εύρυθμη λειτουργία των OTA.

Πηγή: Ημερησία

Καποδίστριας 2 και Δήμος Πολυγύρου

Στον Πολύγυρο να συμπεριληφθούν οι Δήμοι Τορώνης, Σιθωνίας, Ορμύλιας, Ζερβοχωρίων και Ανθεμούντα.

Κάνουν δύο τεράστιους Δήμους, τη βόρεια Χαλκιδική και τα Μουδανιά.

Όχι άλλη αδικία στον Πολύγυρο. Ο Πολύγυρος είναι η πρωτεύουσα της Χαλκιδικής και είναι ριζωμένος σε αυτά τα χώματα εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Οι Νικητιανοί όλοι ζητούν συνένωση του Δήμου τους με τον Πολύγυρο. Το ίδιο και οι Ζερβοχωρίτες.

Δεν θα δεχτούμε υποβάθμιση του Πολυγύρου. Να αντιδράσουμε όλοι.

Δεν είναι δυνατόν να ανεχτούμε να δώσουν τα Ζερβοχώρια στη βόρεια Χαλκιδική για να κουβαλάει όλη η βόρεια Χαλκιδική τα σκουπίδια της στον Πολύγυρο. Ο ΧΥΤΑ Πολυγύρου είναι μικρός, δεν χωράνε εκεί και ούτε τα θέλουμε.

Ο Δήμος Πολυγύρου πρέπει κανονικά να είναι ο μεγαλύτερος Δήμος της περιοχής. Σε άλλους Νομούς ενισχύουν τις πρωτεύουσες με πολλούς πρώην Δήμους, μόνο στην Χαλκιδική υποβαθμίζουν την Πρωτεύουσα συνεχώς.

Όποιος πολιτικός ή πολιτικάντης της Κεντρικής ή της Τοπικής Αυτοδιοικήσεως δεν κινηθεί προς την κατεύθυνση να μεγαλώσει ο Πολύγυρος και να μην συρρικνωθεί ανάμεσα στη βόρεια Χαλκιδική και τα Μουδανιά, θα τον/την μαυρίσουμε στις εκλογές και θα πάει στο σπίτι του/της.

Επίσης να έχουν υπ' όψιν τους κάποιοι πρώην μεγαλοσχήμονες του Νομού, ότι θα μαυριστούν όσοι έβλαψαν τον Πολύγυρο και παρακαλάνε τώρα να τρυπώσουν σε ψηφοδέλτια έστω για Δημοτικοί ή για Περιφερειακοί Σύμβουλοι.

ta-anilia.blogspot.com

Πόλεμος για τον Καποδίστρια των 380 δήμων

κλικ στον χάρτη για μεγέθυνση

Οι βασικές αρχές της νέας διοικητικής δομής της χώρας εγκρίνονται αύριο από το Υπουργικό Συμβούλιο

Ριζικές αλλαγές φέρνει η μεταρρύθμιση τόσο στη χωροταξία όσο και στη λειτουργία των δήμων και των περιφερειών

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΜΟΥΤΟΥΣΗ

Μεγάλες ανατροπές φέρνει ο νέος Καποδίστριας των 380 δήμων και των 13 ή 14 υπερπεριφερειών, που ανακοινώνει αύριο η κυβέρνηση: «Αν ο Αλέκος Παπαδόπουλος βρέθηκε στον πρώτο Καποδίστρια απέναντι στον τοπικισμό, τώρα μιλάμε για σοβαρότερες συγκρούσεις» είναι το σχόλιο στελέχους με μακρά θητεία στην Αυτοδιοίκηση.

Η κρισιμότητα του εγχειρήματος φαίνεται και από τα σχόλια στελεχών του υπουργείου Εσωτερικών, που αναφέρουν πως τώρα απαιτείται μία μόνιμη λύση για τη χώρα. «Την προηγούμενη φορά μπορεί να είπαν “τόσο αντέχουμε”, αυτή τη φορά δεν έχουμε τέτοια περιθώρια», σημείωναν.

Οι αλλαγές στη λειτουργία των νέων δήμων και περιφερειών και οι νέοι ρόλοι των αιρετών αναμένεται πάντως να οδηγήσουν σε πρώτη φάση σε διαγκωνισμούς μεταξύ εκπροσώπων των διαφόρων επιπέδων, με τις ενστάσεις για τη νέα χωροταξία να περνάνε σε δεύτερη μοίρα. Άλλωστε, προς το παρόν, η κυβέρνηση σχεδιάζει να κρατήσει κλειστά τα χαρτιά της για τη «νέα αρχιτεκτονική» της χώρας, σε μία προσπάθεια να μετριαστούν οι αντιδράσεις, που προβλέπονται πολύ μεγάλες, λόγω της μείωσης του αριθμού των δήμων.

Ριζικές αλλαγές φέρνει η μεταρρύθμιση τόσο στη χωροταξία όσο και στη λειτουργία των δήμων, που από τους 1.034 σημερινούς θα συνενωθούν σε περίπου 380 νέους. Βάση για τη συνένωση αποτελεί η γεωγραφική χάραξη που περιλαμβάνει σχετική μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ δεν αποκλείεται στο πλαίσιο της οριστικοποίησης των νέων δήμων να προκύψουν μικρές τροποποιήσεις κυρίως σε νησιωτικές περιοχές και ορεινούς όγκους.

Σε κάθε έναν από τους παλιούς δήμους θα οριστούν πάντως αντιδήμαρχοι. Ερωτηματικό παραμένει εάν οι «γεωγραφικοί» αυτοί αντιδήμαρχοι θα αναλάβουν και θεματικοί του δήμου- π.χ. καθαριότητας- λύση που πάντως φαντάζει πιθανότερη καθώς εάν είναι διαφορετικά πρόσωπα αυξάνεται κατά πολύ το κόστος και το Σώμα των αντιδημάρχων.


Θεσσαλονίκη: Στο τραπέζι να είναι 14η υπερπεριφέρεια και μητροπολιτική αυτοδιοίκηση

Προειδοποίηση των δημάρχων.

Εκτός από την κυβερνητική πρόθεση να γίνουν άμεσα οι όποιες αλλαγές, προκειμένου οι εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου να διεξαχθούν βάσει του νέου αυτοδιοικητικού χάρτη, αφορμή για την εσπευσμένη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου την Κυριακή στάθηκε και η προειδοποίηση των δημάρχων πως θα αναβάλουν το τακτικό τους συνέδριο στις 18 με 20 Ιανουαρίου εάν δεν πάρουν εγκαίρως την πρόταση για τον Καποδίστρια Νο 2. Αναβολή την οποία ο πρόεδρος της ΚΕΔΚΕ Ν. Κακλαμάνης επέρριπτε ευθέως στην κυβέρνηση. Δεδομένου ότι το συνέδριο έχει ως κεντρικό θέμα τις προωθούμενες αλλαγές, κατέστη σαφές πως σε περίπτωση που δεν δοθεί η πρόταση νωρίτερα ώστε οι τοπικές ενώσεις των δήμων να προλάβουν να διατυπώσουν απόψεις, τότε δεν είχε κανένα νόημα η διενέργειά του τη συγκεκριμένη ημερομηνία.

Οι υπερπεριφέρειες.

Πονοκέφαλο αποτελεί η Θεσσαλονίκη για τους χωροτάκτες του εγχειρήματος. Έπειτα από διάφορα σενάρια, που ήθελαν τις νέες υπερπεριφέρειες να περιορίζονται συγκριτικά με τις σημερινές 13 διοικητικές περιφέρειες, αποφασίστηκε τελικώς να μην υπάρξει καμία αλλαγή.

Το αποτέλεσμα έφερνε τη νέα, αιρετή υπερπεριφέρεια Αττικής να μπορεί να ασκήσει και τον μητροπολιτικό της ρόλο, όντως ήδη αυτόνομη και οριοθετημένη. Όχι, όμως και εκείνη της Θεσσαλονίκης, που σήμερα υπάγεται στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Για τη χάραξη των νέων ορίων έπεσαν στο τραπέζι των συζητήσεων τρεις εναλλακτικές προτάσεις, με δεδομένο πάντα τη δημιουργία ξεχωριστής 14ης υπερπεριφέρειας και μητροπολιτικής αυτοδιοίκησης Θεσσαλονίκης. Η πρώτη περιλαμβάνει το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, η δεύτερη τον νομό και η τρίτη συνένωση της περιοχής με τη Χαλκιδική.

«Πρόκειται, ούτως ή άλλως, για το δεύτερο σπίτι των Θεσσαλονικιών» αναφέρουν για τη Χαλκιδική. Μόνο που το σενάριο της υπερπεριφέρειας αυτής ενδέχεται να προκαλέσει ντόμινο και για την Αττική. Όπου με τη λογική αυτή θα έπρεπε να περιλαμβάνει και κάποιες από τις Κυκλάδες, ενώ «με τον προαστιακό μέχρι και η Κόρινθος θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στη μητροπολιτική αυτοδιοίκηση». Κάτι που δεν συζητείται. Σε κάθε περίπτωση, σίγουρα πρέπει να θεωρούνται δύο στοιχεία για τις αλλαγές. Το πρώτο προβλέπει πως οι σημερινές νομαρχίες θα καταργηθούν αλλά θα αποτελέσουν τα διαμερίσματα των επικείμενων υπερπεριφερειών- στο πρότυπο δηλαδή των σημερινών υπερνομαρχιών όπως αυτές των ΑθηνώνΠειραιώς ή Έβρου- Ροδόπης.

Η εκλογή συμβούλων.

Το δεύτερο αφορά την εκλογή των νέων συμβούλων στις υπερπεριφέρειες. Η πρόταση της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπει την εκλογή σε χωρικό επίπεδο. Στην πράξη αυτό συνεπάγεται πως κάθε συνδυασμός θα καταρτίζει ενιαίο ψηφοδέλτιο για την υπερπεριφέρεια, αλλά θα έχει ξεχωριστούς υποψηφίους ανά διαμέρισμα (δηλαδή στις σημερινές νομαρχίες), για τους οποίους θα ψηφίζουν όσοι πολίτες είναι εγγεγραμμένοι. «Δεν θα είναι δυνατόν κάποιος υποψήφιος για παράδειγμα από τη Σύμη να κάνει προεκλογική εκστρατεία σε όλη την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου» ανέφεραν χαρακτηριστικά.

Ενισχύονται τα τοπικά συμβούλια

Αποκέντρωση προς τα κάτω είναι ο στόχος του υπουργείου Εσωτερικών για τη λειτουργία των νέων δήμων, με δεδομένο μάλιστα πως πλέον θα αποκτήσουν αυξημένες αρμοδιότητες.

Ωστόσο, η προσπάθεια κατάργησης του σημερινού δημαρχοκεντρικού και συγκεντρωτικού συστήματος δεν αποκλείεται να συναντήσει ενστάσεις από τους δημάρχους.

Στο πλαίσιο πάντως των προτάσεων της κυβέρνησης αναμένεται να είναι η ενίσχυση των τοπικών συμβουλίων των δήμων, τα οποία προβλέπεται να αποκτήσουν δικό τους προϋπολογισμό.

Παράλληλα, ο γενικός γραμματέας του δήμου θα έχει αυξημένο ρόλο, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία Εκτελεστικής Επιτροπής σαν συντονιστικόεπιχειρησιακό όργανο του δήμου.

Στη λογική της αποκέντρωσης τέθηκε στο τραπέζι και το ζήτημα των δεκάδων θεμάτων για τα οποία καλείται να αποφασίζει το δημοτικό συμβούλιο. «Υπάρχουν συνεδριάσεις ακόμη και με 70 θέματα», αναφέρεται χαρακτηριστικά και προτείνεται η δημιουργία θεματικών επιτροπών- π.χ.

χωροταξίαςπεριβάλλοντος- που θα έχουν δικαιοδοσία να λαμβάνουν αποφάσεις αντί του δημοτικού συμβουλίου.

Η λογική της διαβούλευσης εισάγεται και στους νέους δήμους, όπου θα θεσμοθετηθεί σε κάθε έναν Συνήγορος του Δημότη και της Επιχείρησης.

Αποδυναμωμένοι βουλευτές έναντι «υπερδημάρχων»

Έντονη είναι η ανησυχία των βουλευτών καθώς οι νέοι υπερπεριφερειάρχες αποκτούν τεράστια εξουσία. Ενίοτε μάλιστα και οι δήμαρχοι θα έχουν με τους βουλευτές την ίδια νομιμοποιητική βάση, δεδομένου πως τα όρια δήμων και μονοεδρικών περιφερειών που προωθούνται με τον υπό κατάρτιση εκλογικό νόμο θα συμπίπτουν σε αρκετές περιπτώσεις.

«Ένας βουλευτής μονοεδρικής περιφέρειας θα έχει να αντιμετωπίσει περιφερειακούς συμβούλους οι οποίοι θα εκλέγονται από το πενταπλάσιο εκλογικό σώμα. Ακόμη και οι δήμαρχοι θα πάρουν αυξημένες αρμοδιότητες για πόρους και προσωπικό, ενώ οι βουλευτές θα μείνουν μόνο με υποσχέσεις για ρουσφέτια» σχολίαζαν στελέχη που ασχολούνται με τη διοικητική αναδιάρθρωση..

Με τη νέα δομή χάνεται και ο κρίκος των διορισμένων περιφερειαρχών, από τους οποίους περνούσε μεγάλο πακέτο χρημάτων, ενώ και ο... θεσμός των υπόγειων εκταμιεύσεων κονδυλίων από τους εκάστοτε υπουργούς καταργείται.

Ό,τι σχετίζεται με ανάπτυξη καθώς και τα κοινοτικά κονδύλια, με βάση τη νέα δομή, περνάει στις υπερπεριφέρειες. Θα υπάρχουν μάλιστα περιφέρειες όπου θα διαμένει το 40% του πληθυσμού της χώρας και θα καλύπτουν το 60% του ΑΕΠ και το 80% των φορολογικών εσόδων. Με μόνη διαφορά πως πίσω από τα γραφεία των ισχυρών περιφερειαρχών, οι βουλευτές δεν θα συναντούν ανθρώπους της παράταξής τους, αλλά αυτούς που θα επιλέξουν οι πολίτες.

Δεν είναι τυχαίο πως εν όψει του αναβαθμισμένου ρόλου που θα αναλάβουν οι υπερπεριφερειάρχες, η... μάχη στη Θεσσαλονίκη έχει αρχίσει ήδη για το γαλάζιο στρατόπεδο. Ο νομάρχης Π. Ψωμιάδης και μέχρι πρότινος ενδιαφερόμενος για τη θέση του δημάρχου της πόλης, εκτιμώντας πως το νομαρχιακό αξίωμα υπολείπεται κατά πολύ σε αρμοδιότητες του δημαρχιακού, το τελευταίο διάστημα έχει αλλάξει γραμμή πλεύσης.

Εγκαίρως έσπευσε να δηλώσει ενδιαφερόμενος για τη νέα υπερπεριφέρεια Θεσσαλονίκης που θα διαμορφωθεί και θα έχει και μητροπολιτικές αρμοδιότητες. Μόνο που πριν ανακοινωθεί καν ο σχεδιασμός βρίσκει απέναντί του τον πρώην υπουργό Αδάμ Ρεγκούζα, ο οποίος δήλωσε ότι... αντέχει περισσότερο σε οποιαδήποτε σύγκριση με τον κ. Ψωμιάδη.

Πηγή: Τα Νέα

Σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη στην Κύπρο

Το εκκλησιαστικό οικοδόμημα που αποκάλυψε η ανασκαφή

Συστηματικές έρευνες

Το νάρθηκα ενός πολύ σημαντικού εκκλησιαστικού οικοδομήματος του τέλους του 6ου ή των αρχών του 7ου αιώνα μ.Χ., που είχε αρχίσει να ανασκάπτεται το 2007, στη θέση Καταλύματα των Πλακωτών της Χερσονήσου του Ακρωτηρίου των Γάτων, έφερε στο φως η τρίτη περίοδος των ανασκαφών στην Κύπρο.

Οι ανασκαφές στα Καταλύματα των Πλακωτών διεξάγονται υπό τη διεύθυνση της Δρος Ελένης Προκοπίου, Αρχαιολογικής Λειτουργού Α΄, η οποία εκτιμά ότι «το οικοδόμημα αυτό είχε σχεδιαστεί και εκτελεστεί με πολύ μεγάλη επιμέλεια από επισκόπους με μεγάλη εμβρίθεια στα τελούμενα της Θείας Λειτουργίας, και εκλεκτά συνεργεία της νήσου ή της αυτοκρατορίας, για να τιμηθούν κεκοιμημένοι και λείψανα αγίων, η μνήμη των οποίων για άγνωστους ακόμα λόγους δεν διατηρήθηκε στην παράδοση της περιοχής».

Ειδικότερα, ο νάρθηκας του οικοδομήματος έχει συνολικό μήκος 14.00 μέτρων (στον άξονα Ανατολής-Δύσης) και πλάτος 36.00 μέτρων (στον άξονα Βορρά-Νότου). Αποτελείται από έναν κεντρικό υπερυψωμένο χώρο, που απολήγει στα δυτικά σε αψίδα και από τον οποίον γεννώνται στα ανατολικά οι στυλοβάτες των κλιτών του κυρίως ναού, που αναπτύσσεται στα ανατολικά και δεν έχει ακόμα διερευνηθεί. Έχει διαπιστωθεί ότι ο χώρος αυτός ήταν συνδεδεμένος πιθανότατα με τον άμβωνα και το Ιερό Βήμα στα ανατολικά με στενό διάδρομο (σολέα), ο οποίος βρισκόταν στον άξονα του κεντρικού κλίτους.

Στην ανακοίνωση για τις ανασκαφές επισημαίνεται ότι «όλη η διάταξη του υπερυψωμένου αυτού χώρου επιτρέπει την ταύτισή του με το μιτατώριον, δηλαδή τον χώρο εκείνον, στον οποίον στεκόταν και κινούνταν ο κλήρος κατά τις στάσεις εκείνες της Θείας Λειτουργίας, οι οποίες τελούνταν την εποχή εκείνη στον νάρθηκα».

Βόρεια και νότια του μιτατωρίου αναπτύσσονται δύο εγκάρσια σκέλη, μήκους 14 μέτρων (στον άξονα Βορρά-Νότου), με κιονοστοιχίες στο εσωτερικό σε σχήμα Π. Οι πλευρές των σκελών αυτών, δυτικά, βόρεια και νότια, έφεραν μικρές ταφικές αψίδες διαμέτρου 2.25 μ.

Στη νότια αψίδα αποκαλύφθηκε φέτος στη θέση της μία λάρνακα με αδιατάρακτη ταφή γέροντος, το κάλυπτρο της οποίας έφερε στο κέντρο λαξευτό σταυρό με μία οπή προσφορών στη διασταύρωση των κεραιών του. Η ταφή αυτή περιείχε δύο χάλκινες περόνες από την ένδυση του νεκρού, πέντε νομίσματα και χάνδρες από οργανικό υλικό, πιθανότατα από κομποσχοίνι.

Στην ανατολική πλευρά του ιδίου σκέλους βρέθηκε αντί αψίδας μικρή κόγχη ορθογωνικής κάτοψης, μέσα στην οποία ήταν κατά πάσα πιθανότητα τοποθετημένη μικρή μαρμάρινη λειψανοθήκη, το σαρκοφαγόσχημο κάλυπτρο της οποίας είχε εντοπιστεί πλησίον αυτής κατά την διάρκεια της περυσινής ανασκαφής του 2008.

Η ανωδομή, τόσο του κεντρικού κλίτους, όσο και του περιδρόμου των δύο σκελών έχει αποδειχθεί ότι ήταν καμαροσκεπής. Η κεντρική καμάρα υποστηριζόταν από τρία σφενδόνια (ενισχυτικά τόξα).

Το σύνολο του ανασκαμμένου χώρου έχει διακοσμηθεί με ψηφιδωτά δάπεδα, σε 26 ξεχωριστούς τάπητες με 24 διαφορετικά μοτίβα γεωμετρικών κυρίως συνθέσεων. Σε έναν μόνο, ο οποίος βρίσκεται στον υπερυψωμένο κεντρικό χώρο και μπροστά από την κεντρική δυτική αψίδα, διασώζεται τμήμα από παράσταση δύο ελαφιών εκατέρωθεν αγγείου, με πλούσια αναφυόμενη κληματίδα, σύμβολο του Χριστού.

Στις γεωμετρικές αυτές συνθέσεις κυρίαρχη θέση κατέχει ο σταυρός και τα σύμβολα της Βασιλείας του Σολομώντος (κόμβοι Σολομώντος, ασπίδα Δαυίδ).

Το οικοδόμημα καταστράφηκε από ισχυρή σεισμική δόνηση μέσα στον 7ο αιώνα.

Τα κινητά ευρήματα από τα στρώματα καταστροφής μαρτυρούν την πολυτέλεια του οικοδομήματος. Σε αυτά συγκαταλέγονται, όπως και στην περυσινή ανασκαφή πάμπολλα θραύσματα μαρμάρινων αρχιτεκτονικών μελών και ορθομαρμαρώσεων από μάρμαρα της Προκοννήσου, μικρές κρούστες από συνθέσεις εντοίχιου μαρμαροθετήματος και πολλές μικρές διάσπαρτες ψηφίδες από εντοίχια ψηφιδωτή διακόσμηση, κυρίως γυάλινες επιχρυσωμένες και μη, καθώς και πολύτιμες ψηφίδες από κογχύλια μαργαριταριών.

Βρέθηκαν επίσης χάλκινοι σύνδεσμοι για τις ορθομαρμαρώσεις, σιδερένια καρφιά, θραύσματα από μαρμάρινες τράπεζες προσφορών, υαλοπίνακες φωτιστικών διαφραγμάτων, και πολλά θραύσματα από γυάλινες καντήλες κυρίως μπροστά από τις ταφικές αψίδες και την κόγχη με τη λειψανοθήκη.

Την αρχαιολογική έρευνα στη θέση Καταλύματα των Πλακωτών της Χερσονήσου του Ακρωτηρίου των Γάτων υποστηρίζουν το Κοινοτικό Συμβούλιο Ακρωτηρίου και η Υπηρεσία Περιβάλλοντος των Βρετανικών Βάσεων. Σε αυτή συμμετέχουν, εκτός από την τεχνικό σχεδιάστρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων Λευκωσίας κ. Μ. Τσιάμπερλεν, τα μέλη του συνεργείου συντήρησης ψηφιδωτών της Επαρχίας Λεμεσού, υπό την εποπτεία του κ. Ελ. Χαραλάμπους (Χρ. Ορφανού, Μ. Τριανταφυλλίδου και Π. Παναγή).

Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων η ανασκαφή αυτή λειτουργεί παράλληλα και ως κέντρο αρχαιολογικής ειδίκευσης και ανταλλαγής εμπειριών και δεξιοτήτων για πτυχιούχους, στα πλαίσια του Eυρωπαϊκού προγράμματος Leonardo da Vinci, GrEASE (Graduate European Archaeological Skills Exchange). Στην ομάδα αυτήν συμμετείχαν μεταπτυχιακοί φοιτητές Βρετανικών Πανεπιστημίων ( Λέσλι Μακγιούαν, Τόμας Στιούαρτ, Ντέηβιντ Στιούαρτ, Ντέηβιντ Γουόλς, Φέι Νας, Λούσι Ασγουορθ, Κάθριν Χίτον, Τζόαν Κίρτον, Αλεξάντερ Ματσάνγκου). Συνεργάστηκαν επίσης οι Κύπριες φοιτήτριες υποψήφιες διδακτορικών Ντόρια Νικολάου, Ράνια Μιχαήλ και Πωλίνα Χριστοφή.

Πηγή: Το Βήμα

Τα αρρωστημένα μυαλά ξαναχτύπησαν στον τάφο του Τάσσου Παπαδόπουλου

Τώρα κατέβασαν και πέταξαν την Ελληνική Σημαία

Είτε αυτοί που πριν από ένα μήνα βεβήλωσαν τον τάφο και έκλεψαν τη σορό του μεγάλου εθνικού ηγέτη του Ελληνισμού, Τάσσου Παπαδόπουλου, ήταν Τούρκοι ή Τουρκοκύπριοι, είτε ήταν νενέκοι Ελληνοκύπριοι ή Ελλαδίτες, το βέβαιο είναι ότι η αρρώστια και το μίσος που έχουν και στο μυαλό και στην ψυχή τους δεν έχουν όρια.

Προφανώς δεν ικανοποιήθηκαν από ό,τι έκαναν πριν από ένα μήνα και τώρα θέλησαν να ξαναδείξουν το μίσος τους εναντίον όσων συμβολίζει για τον Ελληνισμό ο αείμνηστος ηγέτης. Πήγαν, λοιπόν, στο μνήμα, κατέβασαν από τον ιστό τη γαλανόλευκη και την πέταξαν έξω από το χώρο του κοιμητηρίου.

Εμείς ένα πράγμα έχουμε να πούμε. Όσο κι αν χτικιάζουν, όσο κι αν τρελαίνονται που βλέπουν την καθημερινή αναγέννηση του πατριωτικού φρονήματος και στην Ελλάδα και στην Κύπρο, όσο κι αν προβαίνουν σε ενέργειες που έχουν σκοπό την πτώση του ηθικού του Ελληνισμού, δεν θα πετύχουν τίποτα. Αντιθέτως, θα ατσαλώνουν μέσα μας την αποφασιστικότητα για αγώνα πατριωτικό, με σκοπό την υπεράσπιση των δικαίων του Ελληνισμού και την απόκρουση της πολυεπίπεδης επίθεσης που υφίστανται σήμερα και η πατρίδα και το έθνος.

Πηγή: Πατριωτικός Λόγος