Αμμουλιανή: Η μικρή άγνωστη

Ένα μικροσκοπικό νησάκι που βρίσκεται στην αγκαλιά της Χαλκιδικής θα σας μαγέψει με τις υπέροχες παραλίες του, το εγκάρδιο χαμόγελο των κατοίκων του και την απλόχερη φιλοξενία τους

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΝΑΤΑΣΑ ΣΙΝΙΩΡΗ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ

Στην Αμμουλιανή είχα βρεθεί πριν από χρόνια. Τότε που δεν υπήρχαν ακόμα πολλά ξενοδοχεία, ταβέρνες και μπαράκια. Τότε που οι επιλογές ήταν περιορισμένες και ο κόσμος την επισκεπτόταν για να κάνει ήσυχες, οικογενειακές διακοπές.

Σήμερα, η Αμμουλιανή βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης. Οι κάτοικοι μιλούν με ενθουσιασμό για το νησάκι τους και το χαρακτηρίζουν «Μύκονο της Χαλκιδικής». Μέσα σε μερικά χρόνια, τα ξενοδοχεία και γενικότερα οι τουριστικές υποδομές έχουν πολλαπλασιαστεί.

Για πολλούς, βέβαια, παραμένει ένας άγνωστος προορισμός για τον οποίο δεν γνωρίζουν ούτε τη θέση του στο χάρτη. Για τους Θεσσαλονικείς, όμως, η Αμμουλιανή δεν είναι και τόσο άγνωστη. Είναι ένα καλά κρυμμένο μυστικό. Γι' αυτό και θα συναντήσετε αρκετούς Θεσσαλονικείς αλλά και άλλους, επίσης ψαγμένους, τουρίστες.

Η Αμμουλιανή βρίσκεται ανάμεσα στις χερσονήσους του Αγίου Ορους και της Σιθωνίας και αποτελεί το μοναδικό κατοικημένο νησί της Χαλκιδικής και ένα από τα δύο κατοικημένα νησιά της Μακεδονίας (το άλλο είναι η Θάσος).

Διοικητικά ανήκει στο Δήμο Σταγείρων-Ακάνθου και το νησί ενώνεται με τον υπόλοιπο δήμο με τα καραβάκια που εκτελούν καθημερινά δρομολόγια, χειμώνα-καλοκαίρι.

Η καταστροφή που έχει επιφέρει ο μαζικός τουρισμός δεν την έχει αγγίξει. Ακόμη και σήμερα, οι κάτοικοι κοιμούνται με τις πόρτες ξεκλείδωτες! Και μπορεί να μην προτάσσει προκλητικά τα κάλλη της, όπως άλλα ελληνικά νησιά, έχει όμως μια σπάνια ομορφιά που, όπως όλα τα καλά, δεν είναι για τους πολλούς. Οπως μαρτυρεί και το όνομά της (το οποίο είναι και Αμμολιανή), το νησί έχει πολλές αμμώδεις παραλίες με ρηχά και γαλαζοπράσινα νερά, που σχηματίζουν μικρούς κολπίσκους.

Με έκταση μόλις 4,5 τ.χλμ., η μετακίνηση είναι εύκολη και η χρήση του αυτοκινήτου όχι πάντα απαραίτητη. Η επιφάνεια του νησιού καλύπτεται από λόφους, μικρές κοιλάδες και ελιές. Μέσα σε αυτήν τη μικρή επιφάνεια γης, όμως, μπορείτε να βρείτε τα πάντα. Ενδείκνυται για όλα τα βαλάντια.

Οι κάτοικοί της δραστηριοποιούνται στους τομείς της αλιείας και του τουρισμού. Το νησί κυριολεκτικά βουλιάζει από τον κόσμο τους καλοκαιρινούς μήνες και ο πληθυσμός του αυξάνεται από 600 -που είναι οι μόνιμοι κάτοικοι- σε 5.000!

Εως το 1925, η Αμμουλιανή αποτελούσε μετόχι της Μονής Βατοπεδίου του Αγίου Ορους. Μερικοί μοναχοί, βοηθούμενοι από εργάτες, διαχειρίζονταν την κτηματική περιουσία: καλλιεργούσαν τα χωράφια, ασχολούνταν με τη βοσκή των ζώων και τη συλλογή των ελιών. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή, όμως, το νησί παραχωρήθηκε στις αρχές του 1925 στους πρόσφυγες της Μικράς Ασίας και συγκεκριμένα στους πρόσφυγες των νησιών της Προποντίδος (Γαλλιμή, Πασαλιμάνι και Σκουπιά). Γι' αυτό και οι περισσότεροι κάτοικοί της, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, έχουν μικρασιατική καταγωγή.

Από εκείνη την εποχή έχει διασωθεί ο αρσανάς, ένα αγιορείτικο κτίσμα που βρίσκεται μέσα στο λιμάνι -εδώ τοποθετούσαν οι μοναχοί το καραβάκι τους όταν είχε κακοκαιρία-, η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1865), η λέσχη και το παλιό σχολείο.

Μια βόλτα στη Χώρα του νησιού αποκαλύπτει την ομορφιά του. Στο δρόμο σας μπορεί να συναντήσετε και τον κυρ Δημήτρη που με το παϊτόνι του μεταφέρει τους τουρίστες από το λιμάνι στην παραλία Αλυκές.

Στη Χώρα εντύπωση προκαλούν οι αυλές που είναι στολισμένες με κάθε λογής λουλούδια. Από τότε που το νησί έπαψε να στηρίζεται στις υδροφόρες και έλαβε νερό από το υποθαλάσσιο καλώδιο, το πότισμα των λουλουδιών έπαψε πια να αποτελεί πρόβλημα.

Σε έναν κήπο με πανέμορφες τριανταφυλλιές, μια πινακίδα προειδοποιεί τον επισκέπτη: «Παρακαλώ μην τα κόβετε. Μεγάλωσαν με κόπο!».

ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ

Από Θεσσαλονίκη πηγαίνετε οδικώς προς Ουρανούπολη (120 χλμ.) και σταματάτε στην Τρυπητή, όπου υπάρχει το πορθμείο, για να πάτε στην Αμμουλιανή. Υπάρχουν τακτικά δρομολόγια για να περάσετε απέναντι και το ταξίδι διαρκεί μόλις 15 λεπτά. Το κόστος εισιτηρίου για έναν ενήλικο είναι 1,5 ευρώ, ενώ για το αυτοκίνητο και για δύο άτομα θα πληρώσετε συνολικά 10,5 ευρώ. Για τα παιδιά κάτω των πέντε ετών το ταξίδι είναι δωρεάν. Για περισσότερες πληροφορίες τηλεφωνήστε στο Λιμεναρχείο Ιερισσού: 23770-22.666.

ΠΑΡΑΛΙΕΣ

Οι παραλίες αποτελούν το σήμα κατατεθέν του νησιού. Η Αμμουλιανή αποτελεί στην κυριολεξία έναν θαλασσινό παράδεισο! Εξάλλου, η ονομασία της σε προϊδεάζει για όσα θα απολαύσεις: αμμώδεις παραλίες με γαλαζοπράσινα νερά. Σε κάποιες από τις δεκάδες παραλίες του νησιού μπορείτε να πάτε οδικώς, αλλά κάποιες άλλες είναι προσβάσιμες μόνο με καραβάκι.

Οι Αλυκές, που βρίσκονται στην πίσω μεριά του νησιού ακριβώς απέναντι από την Ουρανούπολη, αποτελούν μία από τις πιο ωραίες και μεγάλες παραλίες της Αμμουλιανής. Η λευκή ψιλή άμμος και τα κρυστάλλινα νερά της θα σας μαγέψουν. Είναι οργανωμένη με ομπρέλες, ξαπλώστρες, καντίνα και καφετέρια και εδώ βρίσκεται και το ομώνυμο κάμπινγκ.

Στη βόρεια πλευρά του νησιού βρίσκεται η παραλία του Αη Γιώργη, με ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια, αλλά και η παραλία της Μεγάλης Αμμου όπου υπάρχει ταβέρνα και αναψυκτήριο.

Στα νοτιοδυτικά βρίσκεται η παραλία Καραγάτσια. Πρόκειται για έναν μικρό όρμο με φτελιές.
Στις παραλίες Φάκα και Νησάκια θα πρέπει να πάτε από χωματόδρομο.

Μπορείτε επίσης να επισκεφτείτε την παραλία Τσάσκα, αλλά και εκείνες που βρίσκονται στα Γαϊδουρονήσια.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Κωδικός κλήσης: 23770
Δήμος Σταγείρων Ακάνθου: 23770-22.216
Λιμεναρχείο Ιερισσού: 23770-22.666
Ιατρείο Αμμουλιανής: 23770-51.333

Πηγή: Καθημερινή

Άντε πάλι, ο Γ.Α.Π. σε νέες περιπέτειες...

Αρκετά blogs σήμερα γράφουν ότι ένας σκύλος δάγκωσε τον Γιώργο Παπανδρέου στην Ρόδο, με αποτέλεσμα να αναβάλει το ταξίδι του στη Βηθλεέμ.

Φυσικά όλα αυτά προέρχονται από τα γνωστά "δημοσιογραφικά" blogs.

Ακόμα και να ήταν αλήθεια, αυτό δεν είναι είδηση. Είδηση θα ήταν αν ο Γιώργος Παπανδρέου δάγκωνε τον σκύλο. Αυτό μάλιστα ... θα ήταν είδηση ...

Πάντως με πολύ προχειρότητα γράφουν ότι κατεβάζει η κούτρα τους.

Ο Γ.Α.Π. είναι μια χαρά, σώος και αβλαβής στην Ρόδο...

Πιερία: Παλαιός Παντελεήμονας

Αυγουστιάτικες βεγγέρες για τους Απριλιανούς

Μπορεί η Ελλάδα μόλις να γιόρτασε τα 35 χρόνια δημοκρατίας και τα κόμματα να διαγκωνίζονται για την εκλογή του νέου προέδρου και για το πότε θα στηθούν οι κάλπες.

Ο Στ. Παττακός απολαμβάνει τις καλοκαιρινές του διακοπές. Παρέα του στο τάβλι, ο διοικητής του ΕΑΤ-ΕΣΑ των βασανιστηρίων Θ. Θεοφιλογιαννάκος.

Υπάρχουν, όμως, και κάποιοι που αδιαφορούν για όλ' αυτά. Ισως και να τα χλευάζουν: Είναι οι εναπομείναντες πρωταγωνιστές της 21ης Απριλίου 1967 που, αδιόρθωτοι, κάνουν διακοπές μαζί, κάπου στην Ανάβυσσο.

*Το ξενοδοχείο «Καλυψώ», σε μια έκταση 15 στρεμμάτων, με 80 δωμάτια και θέα στη θάλασσα, παραπέμπει σε άλλες εποχές. Δεν είναι μόνον που ο ιδιοκτήτης του Σωτήρης Τενές το έχει εγκαταλείψει, στην αισθητική του 1972 οπότε και το απέκτησε. Είναι και η εκλεκτή πελατεία του που παραπέμπει εκεί: Στυλιανός Παττακός, Θεόδωρος Θεοφυλογιαννάκος, Σπύρος Ζουρνατζής.

*Η ρεσεψιόν είναι διακοσμημένη με δεκάδες φωτογραφίες και σύμβολα της επταετίας. Ανάμεσα στο «πουλί» και στον Γ. Παπαδόπουλο, ωστόσο, ξεφυτρώνουν περήφανα οι φωτογραφίες του Γ. Καρατζαφέρη και του Μ. Βορίδη, αλλά και ευχετήριες κάρτες του νυν υφυπουργού Οικονομίας, του νεοδημοκράτη Αθ. Μπούρα.

*Σε έναν πάγκο πωλούνται τα βιβλία του πολυγραφότατου Παττακού, μόνιμου παραθεριστή στο «Καλυψώ».

Αλλωστε, ο ογδοντάχρονος ιδιοκτήτης Σ. Τενές το ξεκαθαρίζει: θα θυμάται πάντα τις εποχές που «η πατρίδα μεγαλουργούσε» και δεν προτίθεται ν' αλλάξει τίποτα, ούτε εντός του, ούτε εκτός... Δεν θα μετακινήσει ένα έπιπλο, δεν θα πετάξει ούτε ένα αντικείμενο από τα εκατοντάδες που στριμώχνονται -μαζί και φωτογραφίες των πρώην βασιλέων αλλά και πορτρέτα του Χίτλερ!

*Στο «Καλυψώ», σε μια απ' αυτές τις «βεγγέρες», πετύχαμε τους Παττακό, Θεοφιλογιαννάκο και Ζουναρτζή, υπουργό της κυβέρνησης Μαρκεζίνη. Δίπλα έτρωγε οικογενειακώς και ο εκδότης της «Ελεύθερης Ωρας», Γρηγόρης Μιχαλόπουλος...

Ο Παττακός υπογράφει το νέο του βιβλίο. «Θα γράψω 11 ακόμη», λέει.

Κοιτάζοντας το τραπέζι του -καθόλου μυστικού- δείπνου να αναδύεται σαν ταμπλό βιβάν απ' τα ρηχά της Ιστορίας, αναρωτιέσαι αν πρόκειται για απολίθωμα ή αν πράγματι εκείνο το καταραμένο πουλί-έμβλημα έχει αναγεννητικές ικανότητες!...

*Ανάμεσα στα μπαρμπούνια η παρέα θυμάται νεκρούς και ζωντανούς, στιγμές της «διακυβερνήσεως» και αναλύει το φαινόμενο της ανόδου της ευρωπαϊκής ακροδεξιάς. Ο Γ. Παπαδόπουλος πέθανε στα χέρια του Σπ. Ζουναρτζή και η οικογένειά του χρωστάει λεφτά στο γραφείο κηδειών. Η υγεία του Λαδά είναι κάκιστη μετά το εγκεφαλικό, ο Γεωργαλάς κατοικεί σε μια βίλα, που καταρρέει, ο Μακαρέζος περπατάει πλέον μόνο με «πι».

*Ο αλλοτινός διοικητής του ΕΑΤ-ΕΣΑ Θ. Θεοφιλογιαννάκος -καταδικασμένος για βασανιστήρια- παραθερίζει στο εξοχικό της κόρης του, στη Φώκαια, αλλά περνάει τα βράδια του στο «Καλυψώ». Δεν θέλει να μιλάει για τα παλιά. Τον ενδιαφέρει η οικογένειά του, η δικηγόρος κόρη του και οι τρεις εγγονές, τις οποίες είχε μαζί του.

Ιππέας και ταβλαδόρος

«Φυσικά και δεν μπορείτε να γράψετε κάτι καλό, αν προκύψει από την άποψή μου. Θα το ειρωνευθείτε όπως έχετε κάνει προσωπικά και στο παρελθόν. Σας ενδιαφέρει πραγματικά η άλλη πλευρά; Οχι, το ξέρετε και το ξέρω. Αλλά δεν πειράζει. Εμείς είμαστε τελειωμένοι. Εσείς δείτε πώς θα φανείτε χρήσιμοι στον τόπο».

*Συγχρόνως έστρωνε το τάβλι περιμένοντας τον Παττακό, στον οποίο απευθύνεται πάντα στον πληθυντικό. Και όταν εκείνος κατέβηκε φορώντας βερμούδα, το παιχνίδι άρχισε με «πόρτες», συνεχίστηκε με «πλακωτό» και ολοκληρώθηκε με «φεύγα».

*«Του αρέσει το "κακόφημο πλακωτό", όπως το ονομάζει, γιατί ως ιππέας θέλει να επελαύνει... Προσπαθώ να τον κερδίζω, αλλά είναι αδύνατον» σχολιάζει μεγαλόθυμα ο Θεοφιλογιαννάκος, ο οποίος δεν έχει ούτε σύνταξη ούτε περίθαλψη. «Εχω όμως μια στοργική κόρη, που με φροντίζει. Αν δεν υπήρχε, θα πουλούσα λεμόνια έξω από το ΓΕΣ»...

*Κοιμάται με ήσυχη συνείδηση, μας διαβεβαιώνει: «Υπήρξαν πραγματικοί αντιστασιακοί, έντιμοι αριστεροί. Αυτό που δεν θα μάθετε ποτέ, μέσα στο χάος που δημιουργήθηκε, είναι ότι πάμπολλοι αυτοχρίστηκαν αντιστασιακοί, ενώ δεν είχαν περάσει ούτε απέξω...».

*Ο Στυλιανός Παττακός, ενενήντα επτά χρόνων και οκτώ μηνών, εξακολουθεί να έχει μακρόπνοα σχέδια: «Τα εκατό θα φτάσω και τότε θα σκεφτώ αν θα γεράσω»...

Στο ξενοδοχείο «Καλυψώ», εν μέσω κειμηλίων της Χούντας, οι πραξικοπηματίες σχολιάζουν τη σημερινή κατάσταση και αναπολούν το παρελθόν.

Με επιβαρημένη ακοή, μετράει σαράντα πρωινά μπάνια και θα κάνει άλλα τόσα, αφού θα εγκαταλείψει το θέρετρο στις 10 Σεπτεμβρίου.

Ξυπνάει στις 5.30 π.μ. με γυμναστική, κολύμπι. Ακολουθεί πρωινό μετά της συζύγου. Μετά τη μεσημεριανή σιέστα, συνοδευόμενος από την κυρία Παττακού και την εκ Βουλγαρίας συνοδό τους, κατεβαίνει για βραδινό.

Ο Τσίπρας κι η «αραπίνα»

Το δέκατο βιβλίο του, «Γενναίοι ως Ελληνες», μόλις κυκλοφόρησε, αλλά σκέφτεται τη συγγραφή έντεκα ακόμα βιβλίων!.. Θέλει να μας αφιερώσει το πόνημα, αλλά διστάζει. «Θα σας το έκανα δώρο», «αλλά δυστυχώς δεν έχω σύνταξη. Σύνταξη λαμβάνει μόνο η σύζυγος, τη μισή, 1.250 ευρώ».

*Πώς «γιόρτασε» την επέτειο αποκατάστασης της δημοκρατίας; «Ως ελεύθερος πολίτης χειροκροτούμενος απ' τον κόσμο!», απαντά, ξεχνώντας ότι επί ηγεμονίας του δεν κυκλοφορούσε ελεύθερο ούτε κουνούπι.

Απορεί δε πώς ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν πετάει έξω τον Αλαβάνο, όταν προσέρχεται με πουκάμισο, και τον Τσίπρα, όταν συνοδεύεται «από μια αραπίνα»...

*Οταν η κουβέντα γυρίζει στην Κύπρο, τον ρωτάμε γιατί το 1968 απέσυραν από εκεί την ελληνική μεραρχία.

«Ηταν 5.000 άντρες, όχι μεραρχία. Ζητήσαμε απ' τον Μακάριο να επιστρατεύσει το 10% του πληθυσμού. Τότε η Κύπρος θα είχε όχι μία αλλά πέντε μεραρχίες κυπριακές. Αντ' αυτών, καταγγέλλει βλακωδώς τον Νοέμβριο του '73 τη Συνθήκη Ζυρίχης-Λονδίνου. Εξακολουθώ να φωνάζω: ανοίξτε τον φάκελο».

-Αλλά κι εκείνη, η μισή έστω, μεραρχία γιατί αποσύρθηκε; επιμένουμε εμείς.

Ο ξενοδόχος Σωτ. Τενές στη ρεσεψιόν του, που είναι διακοσμημένη με εκατοντάδες σύμβολα της επταετίας.

«Γιατί ήταν παράνομη κατά το ΝΑΤΟ!» παραδέχεται.

-Και ποιος ευθύνεται για την εισβολή στην Κύπρο;

«Ο Μακάριος και, τελικώς, ο Ιωαννίδης, τον οποίον ο Παπαδόπουλος θεωρούσε αρσακειάδα. Του είχα πει: "Ως εύελπις είχα φιλενάδα αρσακειάδα και μάλιστα του Ωδείου"... Δεν με ήκουσε. Τον Νοέμβριο του '73 θα κάναμε εκλογάς με εκλεγμένο ήδη πρόεδρο Δημοκρατίας. Δεν προλάβαμε, όμως».

*Μαθαίνω ακόμη ότι σήμερα δεν θα ήμουν ζωντανή αν δεν γινόταν το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Γιατί;

«Γιατί οι κομμουνισταί ετοίμαζαν τον τέταρτο γύρο». Αν ρωτήσετε με τι όπλα, θα σας απαντήσω ότι δεν τα χρειάζονταν. «Με την αποφασιστικότητα και το θάρρος των»...

*Και, βέβαια, επί χούντας όλα πήγαιναν ρολόι... «Υπήρχε τάξις, ασφάλεια, δεν κουνούσε φύλλο. Πήγαινε ο συλλαμβανόμενος εις το ΕΣΑ κι έτρεμε»...

Προφανώς θα έτρεμε περισσότερο στα βασανιστήρια, τα οποία ο Στ. Πατακός «ούτε διέτασσε, ούτε γνώριζε»... Αλλά η γλώσσα, λανθάνουσα, προδίδει: «Ρωτούσα τον Ιωαννίδη, τον Ζωιτάκη, τους... βασανιστάς και με διαβεβαίωναν: βασανιστήρια δεν γίνονται. Σε υπουργικό συμβούλιο είπε ο γραμματεύς ότι τα ξένα πρακτορεία μεταδίδουν ότι ο Α. Παπανδρέου βασανίζεται στις φυλακές Αβέρωφ. Πηγαίνω και μένουμε οι δυο μας. "Ανδρέα, πες μου τίμια: πώς σου συμπεριφέρονται;" "Αψογα..." "Περνάς καλά;" "Φυλακή..." μου απαντά.

"Ελάτε στο παράθυρο". Μου δείχνει μια γυναίκα με τρία παιδιά: "Είναι η οικογένειά μου". "Γιατί δεν μπαίνουν μέσα;" "Γιατί είναι 11 π. μ. και το επισκεπτήριο είναι στις 12". Φωνάζω τον διευθυντή: "Απ' αυτή τη στιγμή η οικογένεια Παπανδρέου είναι ελεύθερη να μένει μαζί του". Σήμερα όμως όλοι έγιναν αντιστασιακοί. Κάποτε στο ταμείο σουπερμάρκετ μου απευθύνεται μια γυναίκα: "Εχω φάει ξύλο από εσάς..." Δεν άντεξα: "Και μυαλό δεν έβαλες", της είπα»...

*Οσο για τους αρνούμενους ν' αποφυλακιστούν, Ιωαννίδη και Ντερτιλή, ο Παττακός τους χαρακτηρίζει «βλάκες» αφού με τη στάση τους αναγνωρίζουν ότι καλώς καταδικάστηκαν. Ιδού:

«Ο Μπόλαρης καλώς το έσκασε. Ο Ωνάσης φυγάδευσε στο εξωτερικό δύο από μας. Είχε στείλει συνολικά δεκαπέντε διαβατήρια. Τα επέστρεψα. Πέρασα, έτσι, στη φυλακή 18 χρόνια».

Ανάμεσα στο «πουλί» και στον Γ. Παπαδόπουλο, ο ΛΑΟΣ και οι κάρτες του υφυπουργού της Ν.Δ. Αθ. Μπούρα.

*Παρακολουθεί ειδήσεις μόνον από την ΕΡΤ και πιστεύει ότι τα ΜΜΕ επιτελούν άριστη προπαγάνδα υπέρ της αριστεράς: «Ακόμα και ο αρχιεπίσκοπος λέει ότι οι αριστεροί είναι καλύτεροι χριστιανοί από τους δεξιούς».

Με τον ΛΑΟΣ και τη Ν.Δ.

Βρίσκει επίσης τον στρατό σε κακό χάλι, αφού αποψιλώνονται στρατόπεδα από όπλα και πυρομαχικά. Και, φυσικά, θεωρεί ότι προϊστάμενοι της ΕΥΠ πρέπει να είναι στρατιωτικοί: «Οι μισθοί είναι υψηλοί, το ταμείο παχυλό κι ελεύθερο για δήθεν παρακολουθήσεις».

*Αν αφήναμε τους «επαναστάτες», σήμερα η χώρα θα ήταν καλύτερη από τον Καναδά: «Εδινα λύσεις επί τόπου. Κάποτε οδηγώντας προς το θέατρο της Επιδαύρου έμεινα από βενζίνη. Ακολούθησα έναν κακοτράχαλο δρόμο. Την επομένη έδωσα εντολή να ασφαλτοστρωθεί».

*Συμπαθεί τον ΛΑΟΣ, αλλά επιφυλλάσσεται ως προς τους χειρισμούς του αρχηγού του: «Κάνει μερικές βλακείες ο Καρατζαφέρης, αλλά είναι πολιτικοί ελιγμοί. Ο Μπερλουσκόνι; Αυτός μάλιστα: "Είναι δεξιός, φασίστας, έχει φιλενάδες". Στο τελευταίο, βέβαια, διαφωνώ. Στα εξήντα εννέα χρόνια γάμου εγώ υπήρξα πιστός. Εχω πέντε εγγόνια (δύο άρρενες, τρεις θήλεις) και πέντε δισεγγόνους».

*Τι να ψηφίζουν, άραγε, οι απόγονοι; «Βασικά, ΛΑΟΣ, Γ. Καρατζαφέρη. Ομως, επειδή αγαπώ το συμφέρον της πατρίδος μου, πιστεύω ότι είναι καλύτερα να ψηφίζουν Ν.Δ. ώστε να μη βγει ποτέ το ΠΑΣΟΚ».

Πηγή: Ελευθεροτυπία

Τούμπα: Νέες πληροφορίες για τους πρώτους... Θεσσαλονικείς

Στην προ-Κασσάνδρου εποχή, πριν ακόμη δηλαδή η πόλη αποκτήσει το όνομά της, ακριβώς πίσω από τη Γρηγορίου Λαμπράκη στην Τούμπα, έμεναν οι πρώτοι Θεσσαλονικείς. Επάνω σε ένα λόφο με θέα όλη την πόλη και το Θερμαϊκό είχαν έναν οργανωμένο οικισμό, περιτριγυρισμένο με τείχος, ευδιάκριτο σε όποιον ερχόταν από τη θάλασσα. Ήταν ισχυροί, εύποροι, είχαν όμως μικρή... εκτίμηση για τους νεκρούς τους.

Συνέντευξη Έλσα Σπυριδοπούλου

Ο καθηγητής Αρχαιολογίας Στέλιος Ανδρέου και η ομάδα του μας έχουν δώσει εδώ και χρόνια στοιχεία για τον οικισμό στο λόφο της Τούμπας, στο πλαίσιο της ανασκαφής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια του Ιουλίου, όμως, έφεραν στο φως νέα ευρήματα σχετικά με τις ταφικές συνήθειες των κατοίκων του.

“Είχαμε κάποιες ενδείξεις παλιότερα, οι οποίες φέτος έγιναν πιο έντονες”, εξήγησε ο κ. Ανδρέου κατά τη διάρκεια μιας ξενάγησής μας στο χώρο. “Αυτό που μας έλειπε μέχρι τώρα ήταν πληροφορίες για το τι έκαναν τους νεκρούς τους οι άνθρωποι όχι μόνο στην Τούμπα, αλλά γενικότερα στις θέσεις αυτές της ύστερης εποχής του χαλκού, όπου ανήκει ο οικισμός. Είχαμε βρει παλιότερα κάνα-δύο σκελετούς μέσα στα οικήματα ή σε δρόμους γύρω τους, αλλά φέτος βρήκαμε τουλάχιστον έξι σκελετούς, και από ενήλικα άτομα και από παιδιά, που είναι συνήθως θαμμένοι στους δρόμους που περιβάλλουν τα σπίτια”.

Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τον αρχαιολόγο, φανερώνει ότι “δεν τους έθαβαν με μεγάλη προσοχή. Πιθανότατα άνοιγαν ένα λάκκο στο δρόμο, έριχναν επάνω τους χώμα και τους σκέπαζαν. Άρα οι νεκροί δεν είχαν πολύ μεγάλη σημασία για τους ανθρώπους της Τούμπας και, απ’ ό,τι φαίνεται, γενικότερα στη Μακεδονία απέκτησαν μεγαλύτερη σημασία μετά το 1.000 π.Χ.”.

Οι σκελετοί δεν έχουν ακόμη μελετηθεί επαρκώς, για να γνωρίζουμε πώς επήλθε ο θάνατός τους, αλλά “πολλοί ανήκουν σε παιδάκια και η παιδική θνησιμότητα είναι αναμενόμενη και μεγάλη σ’ αυτή την περίοδο”, ανέφερε ο κ. Ανδρέου.

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΤΥΜΒΟΣ

“Κάθε φορά που σκάβουμε, μαθαίνουμε κάποια καινούργια πράγματα”, μας είπε ο κ. Ανδρέου. Και υπάρχουν πολλά ακόμη να αποκαλυφθούν σε μια ανασκαφή που μέχρι στιγμής έχει πραγματοποιηθεί μόνο στο 1/20 της συνολικής έκτασης. Μετά και τα νέα ευρήματα, πάντως, επιβεβαιώνεται ακράδαντα ότι στο λόφο δεν υπάρχει ταφικό σύνολο.

Η υποψία του αρχαιολόγου Θόδωρο Μακρίδη-Μπέη, που πρωτοξεκίνησε την έρευνα το 1899 επί οθωμανικής διοίκησης της Θεσσαλονίκης, με σκοπό να βρει τάφο, αποδείχτηκε αβάσιμη.

“Ο λόφος της Τούμπας θεωρούνταν ως ο μεγάλος τύμβος, ως ένας μεγάλος τάφος”, σημείωσε ο κ. Ανδρέου. “Βεβαίως, όταν σκάψανε, βρήκανε οικισμό και έτσι σταμάτησαν. Αποκλείεται βέβαια να υπάρχει τύμβος, γιατί πλέον ξέρουμε ότι τέτοιοι οικισμοί σαν την Τούμπα, που παλιά όλοι αυτοί θεωρούνταν ότι ήταν τάφοι, υπάρχουν πολλοί στην περιοχή. Στη Θέρμη, στο Λεμπέτ, πηγαίνοντας για τη Χαλκιδική, γεμάτος ο δρόμος, όλοι αυτοί οι λόφοι, οι τούμπες, είναι οικισμοί. Δεν έχουν καμία σχέση με τους τύμβους που βλέπουμε πηγαίνοντας προς την Πέλλα π.χ. ή αυτούς της Βεργίνας”, διευκρίνισε.

ΠΕΝΤΕ ΠΕΡΙΟΔΟΙ

Σε αυτόν τον οικισμό άλλα είναι τα ιδιαίτερα στοιχεία. Πρώτα απ’ όλα οι επάλληλες φάσεις του, καθώς σε ένα ύψος περίπου δέκα μέτρων περιλαμβάνει τουλάχιστον πέντε οικιστικές περιόδους.
Ιδρύθηκε περί το 2.100 π.Χ. σε απόσταση περίπου 1.000 μέτρων από τη θάλασσα (σήμερα οι επιχώσεις της παραλιακής άπλωσαν την απόσταση στα 1.300-1.400 μέτρα) και μετά το 1.500 π.Χ. είχε ήδη “ανέβει” καθ’ ύψος (έχουν προστεθεί νέα οικήματα πάνω στα παλιότερα) και οριοθετήθηκε με τείχος που προστάτευε από τυχόν επιδρομές.

Στο εσωτερικό του χτίζονταν πέτρινα “κουτιά” (κύβοι) που παρατάσσονταν το ένα πλάι στο άλλο και τα κενά τους καλύπτονταν με χώμα. Είναι η περίοδος κατά την οποία η πόλη ισχυροποιείται.

Η ανέγερση κτιρίων επί των κτιρίων (με ανάλογο τρόπο είναι δομημένη και η Τροία, πόλη της ίδιας περίπου εποχής) συνεχίστηκε και η Τούμπα μετατράπηκε σε τεράστια πολυκατοικία, με τουλάχιστον πέντε ορόφους και με διάρκεια ανέγερσης περί τα 1.600 χρόνια, όση και η διάρκεια ζωής της πόλης.

Στο χώρο αντικρίζει κανείς τειχίσματα, το καθένα περί τα δύο μέτρα ύψος, και στο εσωτερικό τους οικήματα τεραστίων διαστάσεων για την εποχή (περί τα 200-230 τ.μ. το καθένα) και φτιαγμένα από πλίνθινους τοίχους, με οροφές που στηρίζονταν σε μεγάλους ξύλινους πασσάλους.

Υπολείμματα τροφών αλλά και φωτιάς (προϊστορικά φουρνάκια κ.ά.) έχουν “αποκαλύψει” την κουζίνα της προϊστορικής κατοικίας, πιθάρια τεραστίων διαστάσεων (ορισμένα φτάνουν σε ύψος και τα δύο μέτρα), το χώρο αποθήκευσης, ευρήματα από χαλκό, πέτρα και χρυσό τους χώρους των εργαστηρίων -“έχουν βρεθεί μήτρες για την κατασκευή μεταλλικών αντικειμένων και δοχεία μέσα στα οποία έλιωναν χρυσό για να κατασκευάζουν κοσμήματα και άλλα αντικείμενα”-, ενώ εμφανείς είναι και οι στενοί δρόμοι που περιβάλλουν τα οικήματα.

“Επιγραφές δεν υπάρχουν, διότι είμαστε σε μια περίοδο που είναι προφανές ότι δεν χρησιμοποιείται η γραφή από τους ανθρώπους εδώ πέρα, ούτε ψηφιδωτά, ούτε πιθογραφίες”, σημείωσε ο κ. Ανδρέου.

ΣΥΝΘΕΤΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Πώς ήταν λοιπόν οργανωμένοι αυτοί οι άνθρωποι σε μια περίοδο 1.500 περίπου χρόνων, μέχρι τον 4ο αιώνα π.Χ., που μετοίκησαν στη νέα πόλη που ίδρυσε ο Κάσσανδρος με το όνομα Θεσσαλονίκη;

“Σε παλιότερη ανασκαφή είχαμε βρει ένα μεγάλο κτίριο και λέγαμε ότι μπορεί να αποτελεί κατοικία ενός ηγεμόνα, γιατί ήταν μεγάλο, είχε σημαντικά ευρήματα. Σκάβοντας όμως τα υπόλοιπα δύο συγκροτήματα είδαμε ότι δεν διαφέρουν ιδιαίτερα. Είναι μεγάλα οικήματα. Το καθένα υπολογίζουμε ότι έχει πάνω από 10-15 δωμάτια. Άρα, τουλάχιστον σε αυτή την περίοδο στην οποία ανήκουν, δηλαδή πριν 3.500 χρόνια, φαίνεται ότι η κοινότητα της Τούμπας της Θεσσαλονίκης ήταν οργανωμένη σε μεγάλες ομάδες, πιθανότατα συγγενικές, που συγκατοικούσαν σε μεγάλα συγκροτήματα”.

Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο “δεν ήταν όλες εξίσου μεγάλες ή εξίσου πλούσιες, αλλά δεν φαίνεται, στο κομμάτι τουλάχιστον που έχουμε σκάψει, να υπάρχει μια έντονη ιεραρχική οργάνωση. Φαίνεται ότι οι σχέσεις τους ήταν σχέσεις ισότητας μεταξύ τους”.

Επρόκειτο για αγρότες, τεχνίτες, μεταλλουργούς, ανθρώπους ειδικευμένους στην κεραμική, ξυλουργούς. Επιπλέον “έχουμε ενδείξεις ότι χρησιμοποιούσαν τα όστρεα που ψάρευαν στο Θερμαϊκό κόλπο και πολύ νωρίς παρήγαγαν το κόκκινο, το πορφυρό χρώμα που είναι γνωστό από αυτή την περίοδο μέχρι τα βυζαντινά ή μεταρωμαϊκά χρόνια, για να βάφουν ενδύματα, τοίχους, να διακοσμούν πράγματα κτλ.”, συμπλήρωσε ο κ. Ανδρέου.

Εν ολίγοις πρόκειται για “μια αρκετά σύνθετη κοινότητα με ανθρώπους που κάνουν πολλά και διαφορετικά πράγματα και έχουν τις δεξιότητες και την τεχνολογία που χρησιμοποιούν όλοι οι άλλοι άνθρωποι στην περιοχή την ίδια περίοδο”. Ήταν ο πιο πλούσιος και πιο σημαντικός οικισμός της περιοχής και αυτό διαφαίνεται και από τα ευρήματα.

“Πολλά αντικείμενα είναι εισαγμένα ή απομιμήσεις αντικειμένων που κατασκευάζονται είτε στη Μυκηναϊκή Ελλάδα στα νότια, είτε στα Βαλκάνια και εισάγονται εδώ. Έχουμε αντικείμενα-εισαγωγές από την Κρήτη, αλλά έχουμε και από το Δούναβη!”.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΕ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ

Η φετινή ανασκαφή ολοκληρώνεται σε λίγες μέρες. Έγινε με τη βοήθεια 50 φοιτητών από το ΑΠΘ και το εξωτερικό (Αμερική, Πολωνία, Ρουμανία, Γερμανία, Φιλανδία, Αφγανιστάν) -“χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσε να έχει γίνει αυτή η ανασκαφή” τόνισε ο κ. Ανδρέου- και χρηματοδότηση από το πανεπιστήμιο και το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης. Έχει βέβαια μεγάλη διαδρομή μπροστά της. “Θα μπορούσε να προχωρήσει και οριζόντια σε έκταση αλλά και σε βάθος. Βεβαίως μια ανασκαφή σε μια τέτοια θέση και μάλιστα μέσα στην πόλη έχει σημαντικές δυσκολίες. Π.χ. το να σκάψεις σε βάθος, όπως τα δικά μας σκάμματα που έχουν φτάσει στα τρία μέτρα από την επιφάνεια, είναι δύσκολο πράγμα, πρέπει να γίνουν διάφορες ρυθμίσεις”, επισήμανε ο καθηγητής.

Πρόκειται πάντως για έναν χώρο που θα μπορούσε -και αξίζει- να γίνει προσβάσιμος στο κοινό. Προς αυτή την κατεύθυνση μάλιστα θα κινηθεί μια επιστημονική επιτροπή. Στόχος της η ανάδειξη της προ-Κασσάνδρειας Θεσσαλονίκης (περιλαμβάνει τις ανασκαφές σε Τούμπα, Καραμπουρνάκι, Άσσηρο, την Τούμπα τη Μεσημεριανή κ.α.), “ένα πρόγραμμα που στοχεύει να καταστήσει και επισκέψιμο το χώρο στο κοινό και πιστεύω από Σεπτέμβρη να ξεκινήσει με συστηματικό τρόπο”, ευχήθηκε ο κ. Ανδρέου.

Προς το παρόν ό,τι κτίσμα φέρνει στο φως η ανασκαφή καλύπτεται κάτω από λαμαρίνες -“τα οικοδομικά υλικά που χρησιμοποιούνται στους τοίχους είναι πολύ ευαίσθητα. Είναι χώμα στην ουσία, πλιθιά άψητα. Αν αυτά μείνουν εκτεθειμένα, ακόμη και με ένα στέγαστρο πάνω από την επιφάνεια, από τις αλλαγές της θερμοκρασίας και κυρίως λόγω του αέρα και του νερού καταστρέφονται”-, ενώ τα ευρήματα συντηρούνται στα παραπλήσια εργαστήρια και μεταφέρονται εν συνεχεία στο Αρχαιολογικό Μουσείο.

Πηγή: Μακεδονία

Σκότωσε σκύλο σέρνοντάς τον με το αυτοκίνητό του!

Μια απίστευτη υπόθεση πρωτοφανούς βιαιότητας σε βάρος ζώου, αυτή τη φορά στην περιοχή Κάρυανη του νομού Καβάλας, φέρνει στο φως η μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε το φιλοζωικό σωματείο «Αίσωπος» επικαλούμενο μάλιστα τις μαρτυρίες δεκάδων αυτοπτών μαρτύρων.

Σύμφωνα με την καταγγελία του σωματείου, το περιστατικό συνέβη το απόγευμα της 19ης Ιουλίου με πρωταγωνιστή τον οδηγό ενός αυτοκινήτου μάρκας Suzuki, τον αριθμό κυκλοφορίας του οποίου αναφέρουν οι μηνυτές. Μπροστά στα μάτια δεκάδων περιοίκων και παραθεριστών, μεταξύ των οποίων υπήρχαν και μικρά παιδιά, ο συγκεκριμένος «άνθρωπος» έδεσε από το πόδι στο αυτοκίνητό του έναν σκύλο και άρχισε να τον σέρνει πάνω στο δρόμο με μεγάλη ταχύτητα!

Καθώς το άμοιρο ζώο που υπέφερε φρικτά δεν μπορούσε να απελευθερωθεί, ο σαδιστής οδηγός πατούσε όλο και πιο πολύ το γκάζι, αγνοώντας τις οργισμένες φωνές και τις παρακλήσεις των αυτοπτών μαρτύρων που τον καλούσαν να σταματήσει να το βασανίζει! Μετά από αρκετή ώρα, έσυρε το φρικτά παραμορφωμένο πλέον σκυλί σε ένα χωματόδρομο πίσω από τα νεκροταφεία της Κάρυανης προς το παλιό χωριό όπου, όταν βεβαιώθηκε ότι δεν ζει, έκοψε το σκοινί και πέταξε το άψυχο σώμα στα σκουπίδια θέτοντας έτσι σε κίνδυνο και την υγεία των κατοίκων της περιοχής!

Για την φρικιαστική υπόθεση βασανισμού ενημερώθηκαν τόσο οι αστυνομικές όσο και οι δικαστικές αρχές της περιοχής, που ξεκίνησαν έρευνες για να εντοπίσουν τον ασυνείδητο οδηγό και να τον παραπέμψουν στη δικαιοσύνη. Πάντως, δεκάδες αυτόπτες μάρτυρες του περιστατικού δηλώνουν πρόθυμοι να καταθέσουν εναντίον του, για να βεβαιωθούν ότι θα τιμωρηθεί όπως του αξίζει.

Πηγή: Πρώτο Θέμα

Tα «πόθεν έσχες» των πολιτικών

Δόθηκαν στην δημοσιότητα την Πέμπτη από τη Βουλή τα «πόθεν έσχες» των πολιτικών για το 2007. Ο Πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, είναι οι πλουσιότεροι αρχηγοί κομμάτων. Πρωταθλητής στην ιδιοκτησία ακινήτων αναδεικνύεται ο πρόεδρος του ΛΑ.Ο.Σ., ενώ η πιο φτωχή πολιτική αρχηγός αναδεικνύεται για μια ακόμη χρονιά η γ.γ. του ΚΚΕ.

Η αξία της περιουσίας που δήλωσαν οι αρχηγοί (σε παρένθεση τα ποσά που δηλώθηκαν το 2007 για το 2006)

Κώστας Καραμανλής (ΝΔ)

- Συνολικό εισόδημα: 124.426 ευρώ, έναντι 121.059 ευρώ την προηγούμενη χρονιά

- Ακίνητα: 1 σπίτι στη Φιλοθέη 222 τμ, 2 ακίνητα στη Θεσσαλονίκη 70 και 50 τμ, 9 στην Αθήνα, 3 στις Σέρρες, 2 στην Κύθνο, 1 στη Μύκονο

- Tο σπίτι στη Ραφήνα έχει δοθεί με γονική παροχή στα παιδιά του

- Μετοχές: 187.508 ευρώ (έναντι 150.708 ευρώ το 2006) και επιπλέον 153.659 δολάρια ΗΠΑ (έναντι 142.000 ευρώ το 2006).

-Αμοιβαία 36.800 ευρώ.

- Εκποίηση μετοχών: Alpha Bank 19.134 ευρώ

- Καταθέσεις: 146.015 δολάρια, 80.536 ευρώ από κοινού με τη μητέρα του (93.466 ευρώ), 59.296 ευρώ από κοινού με τη σύζυγό του Νατάσα (22.133 ευρώ).

- 1 αυτοκίνητο

- 1 φουσκωτό

Γιώργος Παπανδρέου (ΠΑΣΟΚ)

- Συνολικό εισόδημα: 115.817 ευρώ (125. 668 ευρώ)

- Ακίνητα: 1 στη Νέα Ερυθραία 365 τμ και η σύζυγός του 2 στην Πάτρα 378 και 83 τμ.

- Καταθέσεις: 36.083 ευρώ (25.995 ευρώ) και 19.659 η σύζυγός του.

- Μετοχές: 228.000 ευρώ η σύζυγός του

- 2 αυτοκίνητα

Αλέκα Παπαρήγα (ΚΚΕ)

- Συνολικό εισόδημα: 99.828 ευρώ, εκ των οποίων βουλευτική αποζημίωση αποτελούν τα 83.266 ευρώ (δεν αναγράφεται αν την έχει δώσει στο ΚΚΕ όπως έκανε το 2006)

- 1 σπίτι στην Αθήνα 90 τμ

- Καταθέσεις: 100 ευρώ (530 ευρώ)

Αλέκος Αλαβάνος (ΣΥΝ)

- Συνολικό εισόδημα: 138.903 ευρώ (179.784 ευρώ), μαζί με την βουλευτική αποζημίωση ύψους 93.266 ευρώ. Από αυτήν έδωσε ως ενίσχυση στον Συνασπισμό τα 15.000 ευρώ.

- Ακίνητα: 3 στην Τήνο, 2 στην Αθήνα, 5 στα Χανιά, 1 στο Ηράκλειο, 1 στις Βρυξέλλες

- Μετοχές: 970 στη Γιούρομπανκ, 1.027 στην Άλφα Μπανκ, 1.750 στη Βιοχάλκο, 234 στην Εμπορική, 600 στις Επιχειρήσεις Αττική, 3.750 στις Μινωϊκές Γραμμές, 320 στην Τιτάν, 399 στην Ιντεραμέρικαν.

- Καταθέσεις: 453.674 ευρώ και 56.841 η σύζυγός του (474.380 ευρώ)

- 2 αυτοκίνητα

Γιώργος Καρατζαφέρης (ΛΑΟΣ)

- Συνολικό εισόδημα: 91.264 ευρώ (92.733 ευρώ)

- Καταθέσεις: 26.500 ευρώ ο ίδιος και 30.500 η σύζυγός του (5.500 ευρώ και 5.000 λίρες Αγγλίας, 18.000 ευρώ η σύζυγός του)

- Ακίνητα: 9 σπίτια σε Αθήνα, Κόρινθο, Αρκαδία, Κατερίνη, Φθιώτιδα, 5 οικόπεδα και λοιπές εκτάσεις. Συνολικά 20 ακίνητα

- 2 αυτοκίνητα

Πηγή: Πρώτο Θέμα

Πάμε στοίχημα το στέγαστρο;

Ηταν μια εκκρεμότητα που χρειάστηκε να περάσουν δεκατρία χρόνια για να διευθετηθεί. Μια εκκρεμότητα που άφηνε μια σειρά από «ταπεινά» αλλά εξαιρετικής ιστορικής και συμβολικής σημασίας αρχαιολογικά ευρήματα στο έλεος της φθοράς, μακριά από τα μάτια του κόσμου.

Χάρη, όμως, σε μια πλουσιοπάροχη και ήδη πολυδιαφημισμένη χορηγία του ΟΠΑΠ, ύψους 4,5 εκατ. ευρώ, ήρθε η ώρα ν' αναδειχθεί μία ακόμη πτυχή της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Η υπόθεση του «Λυκείου του Αριστοτέλους» πήρε μπροστά, έστω και με τα λεφτά του τζόγου.

Ετοιμο μέχρι το 2011

Αν όλα πάνε κατ' ευχήν, ώς το 2011 σύμφωνα με τους υπολογισμούς της διεύθυνσης Αναστήλωσης Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού, θα 'χει υψωθεί το στέγαστρο που θα προστατεύει τα κατάλοιπα της παλαίστρας του γυμνασίου του Λυκείου, που ήρθαν στο φως από ανασκαφές στα μέσα της δεκαετίας του '90. Και, ως τότε, με την ευθύνη της Γ' Εφορείας Αρχαιοτήτων, η πρωτεύουσα θα έχει προικιστεί μ' έναν φροντισμένο αρχαιολογικό χώρο πλάι στον κήπο του Βυζαντινού Μουσείου, άρρηκτα συνδεδεμένο με την αίγλη του σταγειρίτη φιλοσόφου, του «πατέρα» της λογικής.



Το Λύκειο στην αρχαιότητα δεν ήταν σχολείο, αλλά ένα από τα ωραιότερα προάστια έξω από τα τείχη της Αθήνας: μια κατάφυτη, ειδυλλιακή περιοχή στ' ανατολικά της πόλης, ανάμεσα στην Πύλη του Διοχάρους, το Ολυμπιείο και τον Λυκαβηττό, που βρεχόταν από τα νερά του Ιλισού και του Ηριδανού και χρωστούσε τ' όνομά της στο ιερό του Λυκείου Απόλλωνος, στο κέντρο της.

Σ' αυτό το μέρος όπου, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, αγαπούσε να συχνάζει καθημερινά και να διδάσκει ο Σωκράτης, βρισκόταν κι ένας από τους τρεις παλιότερους στρατώνες της Αθήνας -τα άλλα δύο γυμνάσια ήταν της Ακαδημίας και του Κυνοσάργους. Κι εκεί ο Αριστοτέλης, αφιχθείς από τη Μακεδονία, όπου τα προηγούμενα χρόνια διαπαιδαγωγούσε τον Αλέξανδρο, ίδρυσε το 335 π.Χ. την «Περιπατητική» Σχολή. Στα χρόνια, άλλωστε, που δίδαξε σ' αυτήν δημιούργησε το μεγαλύτερο μέρος του έργου του, θεμελιώνοντας έτσι όλη τη μεταγενέστερη φιλοσοφία και επιστήμη.

Στη διάρκεια ανασκαφών το 1996 στο οικόπεδο της οδού Ρηγίλλης για ν' ανεγερθεί το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης με δωρεά του Ιδρύματος Γουλανδρή, η αρχαιολόγος Εφη Λυγκούρη ανακάλυψε ίχνη από τα θεμέλια κτιρίου, η κάτοψη του οποίου έμοιαζε πάρα πολύ με τις παλαίστρες άλλων αρχαίων στρατώνων, όπως των Δελφών, της Δήλου, της Ολυμπίας και, κυρίως, της Ακαδημίας.

«Η παλαίστρα», όπως λέει η ίδια, «ήταν το βασικό κτίριο των γυμνασίων και αποτελούνταν από μια κεντρική χωμάτινη αυλή περιστοιχισμένη από στοές και συμμετρικά διατεταγμένες αίθουσες. Και, ενώ αρχικά συνδεόταν με την προπόνηση των αθλητών της πάλης, σιγά σιγά, από τα μέσα του 4ου π.Χ αιώνα, απέκτησε και μια πνευματική λειτουργία ως χώρος διδασκαλίας φιλοσόφων».

Ανακαλώντας εκείνες τις μέρες που, συγκρίνοντας αδιάκοπα τα δεδομένα της ανασκαφής με τις ιστορικές πηγές, έβλεπε τα ευρήματά της να ταυτίζονται με το γυμνάσιο του Λυκείου, η Εφη Λυγκούρη δεν στέκεται τόσο στη χαρά της ανακάλυψης όσο στην «τεράστια ευθύνη» που βάραινε τις πλάτες της: «Πρώτη φορά μπορούσαμε να οριοθετήσουμε το προάστιο του Λυκείου και τ' ανατολικά σύνορα της πόλης, κάτι εξαιρετικά σημαντικό για την τοπογραφία της αρχαίας Αθήνας» εξηγεί.

Τι τύχη είχε έκτοτε το «εύρημα του αιώνα», όπως το χαρακτήρισε ο διεθνής τύπος; Ελλείψει χρημάτων αλλά και λόγω προώθησης άλλων προτεραιοτήτων, όπως η ενοποίηση των Αρχαιολογικών Χώρων και η ανέγερση του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης, η ανάδειξη των καταλοίπων του Λυκείου έμελλε να καθυστερήσει πολύ.

Οι εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης που ακολούθησαν στον αρχαιολογικό χώρο μόνο προσωρινό και σωστικό χαρακτήρα είχαν. Η δε μελέτη για το ανάλαφρο όσο κι εντυπωσιακό ειδικό στέγαστρο, που είχε διακριθεί σε υψηλών προδιαγραφών αρχιτεκτονικό διαγωνισμό του ΥΠΠΟ, έμενε στα χαρτιά από το 2002, χωρίς μέχρι προ τινος να έχει αποπληρωθεί καν...

Ολοκληρώθηκε η μελέτη

Τελικά, με τη χορηγία του ΟΠΑΠ, υιοθετήθηκε η «ήπια αρχιτεκτονική παρέμβαση, σε απόλυτη αισθητική αρμονία με το αστικό περιβάλλον της περιοχής» που προβλέπει η παραπάνω μελέτη. Και ο υπουργός Πολιτισμού ανήγγειλε προ ημερών την έναρξη των εργασιών για την υλοποίηση του στεγάστρου.

Η μεταλλική κατασκευή που θα υψωθεί στο πλάι της οδού Ρηγίλλης είναι πρόταση αρχιτεκτονικής ομάδας στην οποία μετέχουν οι Κ. Βρεττού, Κ. Καραδήμας, Δ. Λουκόπουλος, Χ. Παπαδημητρίου και Ε. Σταυροπούλου. Κι είναι ένα είδος αιωρούμενης ομπρέλας, ύψους εννέα μέτρων, που αποτελείται από έξι τόξα προορισμένα να καλυφθούν εσωτερικά με ξύλο και εξωτερικά με φύλλα οξειδωμένου χαλκού, ενώ θα θεμελιωθεί κυρίως στη μία μόνο της άκρη, δίχως ενδιάμεσα υποστυλώματα.

«Είναι η πιο λεπτή κατασκευή που μπορεί ν' αντέξει η σεισμογενής περιοχή μας», λέει ο Δ. Λουκόπουλος, «και τα κύρια φορτία της θα μεταβιβαστούν προς την πλευρά του Βυζαντινού Μουσείου, όπου το υπέδαφος είναι βραχώδες».

Η αρχιτεκτονική ομάδα έχει ολοκληρώσει τη μελέτη εφαρμογής του στεγάστρου και αναμένει την κρίση και ενδεχομένως τις υποδείξεις για βελτιώσεις των ειδικών συμβούλων που θα οριστούν από το ΥΠΠΟ. Και, ενώ θα προχωρεί η διαδικασία δημοπράτησης του έργου με την προκήρυξη εργοληπτικού διαγωνισμού, η Γ' Εφορεία Αρχαιοτήτων, στην οποία ανήκει εφεξής η διαχείριση του μνημείου, θα ετοιμάζει ό,τι απαιτείται για τη σηματοδότησή του, ώστε να είναι ευανάγνωστο από τους πολίτες και κατανοητό.

Οπως μας πληροφορεί η επικεφαλής της εφορείας, Νικολέττα Διβάρη-Βαλάκου, ήδη κάποια μέτρα έχουν ληφθεί: «Αφαιρέθηκαν οι λαμαρίνες που εμπόδιζαν την οπτική επαφή των περαστικών με τον αρχαιολογικό χώρο και τοποθετήθηκε ένα μεταλλικό κάγκελο επί της οδού Ρηγίλλης, ενώ πραγματοποιήθηκε συστηματικός καθαρισμός.

Τα κατάλοιπα καλύπτουν γύρω στα τρία στρέμματα από τα έξι συνολικά του οικοπέδου, το οποίο αυτές τις μέρες προσπαθούμε να μας παραχωρηθεί και επίσημα από την Κτηματική Εταιρεία Δημοσίου. Ομως τ' αρχαία συνεχίζονται και υπόγεια προς το Ωδείο Αθηνών και μια μελλοντική ανασκαφή τους ίσως μας έδινε ακόμα περισσότερες πληροφορίες...»

Η κατασκευή του στεγάστρου απαιτεί γύρω στα 3,7 εκατ. ευρώ. «Τα 800.000 ευρώ που απομένουν από τη χορηγία θα διατεθούν προς την εφορεία μας για τις εργασίες πάνω στο μνημείο», λέει η ίδια:

«Πέρα από την τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων για το τι ήταν τα αρχαία γυμνάσια και πώς συνδέονταν με τις φιλοσοφικές σχολές, θα διαμορφωθούν κατάλληλες διαδρομές θέασης του μνημείου, θα τοποθετηθεί ειδικός φωτισμός για τις νυχτερινές ώρες, ενώ θα συνταχθεί και μια κηποτεχνική μελέτη που θα ομορφαίνει τον γύρω χώρο».

Υπάρχει, άραγε, κάτι που μπορεί να... πυρπολήσει το όλο σχέδιο; «Η επίσημη συμφωνία μεταξύ ΟΠΑΠ και ΥΠΠΟ δεν το αφήνει στο έλεος των πολιτικών αλλαγών» επισημαίνει η κ. Βαλάκου.

«Ενδεχομένως να εκφραστούν κάποιες αντιρρήσεις για το στέγαστρο ως προς την προστασία που εξασφαλίζει στ' αρχαία και ίσως κάποιοι περίοικοι να διαμαρτυρηθούν για την κατασκευή του έξω από την πόρτα τους. Προσωπικά, δεν πιστεύω ότι θα υπάρξουν προβλήματα. Αντίθετα, σε συνδυασμό με την επέκταση του Βυζαντινού Μουσείου και τη διαμόρφωση του κήπου του, το "Λύκειο του Αριστοτέλη" θ' αποτελέσει σημαντικό κόμβο σ' έναν περίπατο που θα περιλαμβάνει τον Εθνικό Κήπο, το Παναθηναϊκό Στάδιο, την Πύλη του Αδριανού και τον ναό του Ολυμπίου Διός». *

Πηγή: Ελευθεροτυπία