Σικελία: Η άλλοτε Μεγάλη Ελλάδα

Από το Μπάρι στον ιταλικό Νότο. Πρώτος σταθμός μας, η πόλη Τάραντας. Εδώ θα συναντήσουμε πολύ έντονο το ελληνικό στοιχείο. Θα δούμε τη γραφική παραλία του, το παλιό, ιστορικό κέντρο και στη συνέχεια, ακολουθώντας μια πανοραμική διαδρομή κατά μήκος των ακτών της Καλαβρίας, θα φθάσουμε στο Ρήγιο, χτισμένο στη θέση της ομώνυμης αρχαίας ελληνικής αποικίας.

Το Ρήγιο ήταν μία από τις αρχαιότερες ελληνικές αποικίες της Κάτω Ιταλίας. Ιδρύθηκε το 720π.Χ. από Ευβοιώτες και αρχικά ονομαζόταν Ερυθρά. Η πόλη βρισκόταν σε ιδιαίτερα προνομιακή θέση, καθώς ήταν χτισμένη σχεδόν στο νοτιότερο σημείο της ιταλικής χερσονήσου, στον πορθμό της Μεσσήνης.

Το 91π.Χ. η πόλη σχεδόν ισοπεδώθηκε από ισχυρό σεισμό και μεγάλο τσουνάμι. Η πόλη ξαναχτίστηκε από τους Ρωμαίους που της έδωσαν το όνομα Ρέτζιο-Ιουλία.

Για να επισκεφθούμε τη Μεσσήνη, περνάμε, σύμφωνα με τη μυθολογία, τα Στενά της Σκύλλας και της Χάρυβδης, όπου τα μυθικά τέρατα καταπόντιζαν τα πλοία και κατέτρωγαν ναύτες και ταξιδιώτες, όπως μας αναφέρει ο Ομηρος στην «Οδύσσεια».

Κατάδυση στον πολιτισμό της Μεσογείου

Η Σικελία (παλιά Καλαβρία) βρίσκεται μεταξύ του κόλπου του Τάραντα, του Ιονίου πελάγους και της Αδριατικής θάλασσας και σήμερα φέρει το όνομα Απουλία. Σε πολλές περιοχές της Απουλίας συναντώνται πολλοί κάτοικοι ελληνικής καταγωγής, οι οποίοι μέχρι σήμερα διατηρούν παλαιότερα ελληνικά ήθη και έθιμα και χρησιμοποιούν στο καθημερινό λεξιλόγιό τους πλήθος ελληνικών λέξεων. Αποτελεί τμήμα της άλλοτε Μεγάλης Ελλάδας.

Μερικά ελληνόφωνα χωριά, όπου ακόμα και οι επιγραφές των δρόμων γράφονται σε δύο γλώσσες, είναι τα Roghudi, Chorio di Roghudi, Roccaforte del Greco, Condofuri, Galliciano, Bova, Gerace, Ressegiata delle Bombarde, Largo delle Tre Chiese, όπου οι ηλικιωμένοι κάτοικοι μιλούν ακόμα γκρεκάνικα ελληνικά και λόγω της απομόνωσης των χωριών τους κρατούν με τραγούδια και χορούς ζωηρή την ελληνική παράδοση. Τώρα, η ελληνική γλώσσα είναι των γιορτών και της ποίησης. 

Ενα ταξίδι στη Νότιο Ιταλία, την πάλαι ποτέ Μεγάλη Ελλάδα, είναι ούτως ή άλλως πάνω απ’ όλα μια ιδανική κατάδυση στον πολιτισμό της Μεσογείου.

Ενα αλησμόνητο βάφτισμα στην καρδιά μιας θάλασσας που έθρεψε μεγάλους πολιτισμούς της ανθρωπότητας και κράτησε μέχρι τις μέρες μας ζωντανή την παράδοση των λαών της. H Σικελία δεν αναδύει μόνον ιστορικές μνήμες, είναι η ίδια η ιστορία.

Παλέρμο, Ταορμίνα, Κατάνια, Συρακούσες, Ακράγαντας... Ονόματα πόλεων και περιοχών που ευωδιάζουν αυθεντικότητα. Για τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, για τους σημερινούς γεωγράφους και ταξιδευτές η Σικελία είναι το μεγαλύτερο νησί της Γηραιάς Ηπείρου, όμως για μας τους Ελληνες είναι μια δεύτερη... πατρίδα!

Οι βραχώδεις, απόκρημνες ακτές, το τραχύ κάλλος, οι εκρήξεις του ενεργού ηφαιστείου της Αίτνας, το οποίο βρίσκεται στα ανατολικά της χώρας, η ξεχασμένη ενδοχώρα, τα κοσμοπολίτικα παράλια, οι αρχαίες αποικίες και η… Cosa Nostra έχουν διαφημίσει αυτόν τον τόπο σε όλον τον κόσμο.

ΠΑΛΕΡΜΟ, ΕΣΤΙΝ ΠΑΝΟΡΜΟΣ

Το φυσικό λιμάνι κάτω από το όρος Πελεγκρίνο, το Παλέρμο (Πάνορμος για τους αρχαίους Ελληνες), που θάμπωσε τους θαλασσοπόρους της αρχαιότητας, είναι σήμερα η πρωτεύουσα της Σικελίας. Μεσαιωνική αύρα τυλίγει τα στενοσόκακα και τα palazzi.

Αξίζει να επισκεφθείτε:

-Το Palazzo dei Normanni (του 12ου αιώνα), με τα καταπληκτικά ψηφιδωτά να κοσμούν το εσωτερικό της Cappela Palatina, και συνεχίζεται στο ογκώδες Cattedrale, κτίριο που κληρονόμησαν οι Νορμανδοί στους Πανορμίτες (κάτοικοι του Παλέρμου).

-Στην πλατεία Bellini θα θαυμάσετε την ορθόδοξη εκκλησία La Martorana, κράμα διαφορετικών αρχιτεκτονικών ρυθμών.

-Συγκλονιστικό είναι επίσης το συναίσθημα που διακατέχει τον καθένα στη θέα του καθεδρικού ναού Monreale, στην Piazza Vittorio Emanuele, «απομεινάρι» του Μεσαίωνα.

-Στα αξιοθέατα του Παλέρμου συγκαταλέγεται και η Πινακοθήκη, που στεγάζεται στο Palazzo Abatellis και φιλοξενεί θαυμάσια έργα Τέχνης.

-Περπατήστε κατά μήκος της Via Roma, του πιο κεντρικού δρόμου της πόλης, που φτάνει μέχρι τον σταθμό, για να αφουγκραστείτε τον σικελιάνικο τρόπο ζωής.

-Οι φιλότεχνοι θα θαυμάσουν και το μεγαλύτερο θέατρο της Ιταλίας, το Teatro Massimo. Το αριστούργημα τούτο δημιουργήθηκε την εποχή του Ιέρωνα του Β’ τον 3ο π.Χ. αιώνα, και στη συνέχεια έλαβε τη σημερινή του μορφή κατά τη ρωμαϊκή εποχή, τον 2ο π.Χ. αιώνα.

-Στον καθεδρικό ναό του San Domenico θα δείτε τις πιστές κατοίκους του Παλέρμο να σχηματίζουν κάθε απόγευμα ουρά για να εξομολογηθούν και το τεράστιο άγαλμα του Αγίου Ιωσήφ.

-Από το Palermo και τις μεσαιωνικές συνοικίες του, την καστροπολιτεία της Enna στην ενδοχώρα, μέχρι τις κοσμικές παραλίες στην Tαορμίνα και τους αρχαίους ναούς στο Agrigento, η Σικελία έχει χίλια πρόσωπα.

-Ο γνωστός συγγραφέας Ντ. Χ. Λόρενς έγραφε χαρακτηριστικά πως η Σικελία είναι τόσο μοναδική, γιατί «με ένα μόλις βήμα έχεις φύγει για τα καλά από την Ευρώπη».

ΟΙ ΣΥΡΑΚΟΥΣΕΣ

Αφού φτάσατε έως εδώ, επισκεφθείτε και τις Συρακούσες. Εδώ, στο Agrigento, τα ευρήματα των αρχαίων ελληνικών λαών και των πολιτισμών τους ζωντανεύουν τις μνήμες θα σας εντυπωσιάσουν. Αλλωστε, αυτό το ιδιόμορφο σταυροδρόμι του Νότου, η Σικελία, έχει χτιστεί πάνω στους θρύλους των αρχαίων ελληνικών, ρωμαϊκών και ιωνικών πόλεων.

Οπως και τότε έτσι και σήμερα, η παλιά πόλη είναι το κέντρο κάθε ενδιαφέροντος και φυσικά αναφερόμαστε στην Ορτυγία, όπου και υπήρχαν τα ανάκτορα, ενώ λίγο μέσα στις Συρακούσες υπάρχει ένα μεγάλο αρχαιολογικό πάρκο, στο οποίο βρίσκονται τα περίφημα λατομεία, όπου πέθαναν χιλιάδες Αθηναίοι και σύμμαχοι μετά το «ναυάγιο» της σικελικής εκστρατείας. Το οξύμωρο σχήμα της υπόθεσης είναι το γεγονός ότι πλέον ονομάζονται Latomy de Paradiso (Λατομεία του Παραδείσου).

ΚΑΤΑΝΑ ΚΑΙ ΤΑΥΡΟΜΕΝΙΟΝ

Σχεδόν αμέσως μετά τις Συρακούσες θα συναντήσετε την πόλη Κατάνα, που έχει συνδεθεί με τις άγριες διαθέσεις του ηφαιστείου της Αίτνας. Οσο κι αν το θέαμα που προσφέρει το ενεργό ηφαίστειο μοιάζει τρομακτικό, ωστόσο δεν παύει να αποτελεί ένα μοναδικό φυσικό φαινόμενο που συγκεντρώνει πλήθος τουριστών.

Ο Σελινούντας θεωρείται το μεγαλύτερο αρχαιολογικό πάρκο στην Ευρώπη, με σημείο αναφοράς τον μεγαλοπρεπή ναό της Ηρας. Η τοποθεσία της αρχαίας πόλης -γιατί σύγχρονη δεν υπάρχει- είναι μαγευτική. Δίπλα στη θάλασσα, με τη γη γύρω της πάρα πολύ εύφορη.

Η Ταορμίνα ή Ταυρομένιον, όπως ήταν η αρχαία ελληνική ονομασία της, είναι το πιο κοσμοπολίτικο θέρετρο της Σικελίας αλλά και γενικώς της Ιταλίας. Είναι πραγματικά πανέμορφη τοποθεσία, αμφιθεατρικά χτισμένη, με τη Νάξο, αποικία της Νάξου, να είναι λίγο πιο νότια. Το αρχαίο ελληνικό θέατρο του Ταυρομένιου είναι λίγο πιο μικρό από αυτό των Συρακουσών και δεσπόζει του χώρου.

Οσοι από εσάς θέλετε να απολαύσετε τον ήλιο και τη θάλασσα όσο κρατάει ακόμα ο καιρός, κατευθυνθείτε προς την παραλία Κόνκα Ντ’Ορο ή προς την ακρογιαλιά του Mondello.

Οι φίλοι των καταδύσεων θα βρουν στους μικρούς κολπίσκους του Καστελαμάρε τον παράδεισό τους, καθώς η περιοχή φημίζεται για τον υποβρύχιο πλούτο της.

Πηγή: Espresso