ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΑΝΟΙΓΕΙ ΤΟ ΔΡΟΜΟ
Ανεγέρθηκε τον 14ο αιώνα, λειτούργησε μέχρι περίπου δεκαετία του ’80, αλλά κατεδαφίστηκε όταν θεωρήθηκε ετοιμόρροπος και επικίνδυνος
Η αίτηση προς το Δήμο Κομοτηνής, με την οποία ουσιαστικά άνοιξε ξανά ο φάκελος «τεκές», προήλθε από τη διαχειριστική επιτροπή βακουφικής περιουσίας
Δοξασίες, αλλά και μία ιστορική πραγματικότητα άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θρησκευτική λατρεία στη Θράκη, συνοδεύουν τον κατεστραμμένο τεκέ του Πος Πος Μπαµπά, ο οποίος πολύ σύντομα θα αποκτήσει τη μορφή που είχε μέχρι περίπου τη δεκαετία του ’80, οπότε και χρησιμοποιούνταν ως θρησκευτικός χώρος πριν αφεθεί στο έλεος του χρόνου και των καιρικών συνθηκών. Μία απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Κομοτηνής, η υπ’ αριθμόν 198/2012, με την οποία εγκρίθηκε η τροποποίηση του ισχύοντος ρυμοτομικού σχεδίου στο Ο.Τ.8 της ΖΕΠ πόλης Κομοτηνής (περιοχή Νέας Μοσυνούπολης), σε ακίνητο του βακουφίου ιερού τεμένους «Εσκί Τζαμί», ανοίγει ουσιαστικά το δρόμο για την ανακατασκευή του μοναδικού τεκέ της Κομοτηνής, ικανοποιώντας έτσι το αίτημα Αλεβιτών. Με την εν λόγω απόφαση γίνεται ο χαρακτηρισμός του χώρου, όπου προβλέπεται η ανέγερση κοινωφελούς κτιρίου, ενώ καθορίζονται και οι όροι δόμησης ως εξής: κάλυψη οικοπέδου 11%, Σ.Δ. 0,11. Μέγιστο ύψος 3,30 + 1,50 στέγη, σύμφωνα με το από 18-5-2012 τοπογραφικό διάγραμμα της Φωτεινής Αντωνιάδου, τοπογράφου μηχ/κου του τμήματος Πολεοδομίας & Πολεοδομικών Εφαρμογών του Δήμου Κομοτηνής.
ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΑΚΟΥΦΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
Η αίτηση προς το δημοτικό συμβούλιο Κομοτηνής, με την οποία ουσιαστικά άνοιξε ξανά ο φάκελος «τεκές», προήλθε από τη διαχειριστική επιτροπή βακουφικής περιουσίας, η οποία το 2011 με επιστολή προς το Δήμο, ζητούσε τη συναίνεση για την ανέγερση, εκ νέου, του τεκέ. Ο τεκές ανεγέρθηκε τον 14ο αιώνα, αλλά κατεδαφίστηκε το 1999, όπως έκανε γνωστό μιλώντας στο «Χ» ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κομοτηνής Μολλά Ισά Ριτβάν, «επειδή θεωρήθηκε ετοιμόρροπο. Τότε δόθηκαν υποσχέσεις ότι θα ανακατασκευαστεί από το Δήμο εξαρχής, αλλά αυτό δεν μπόρεσε να γίνει. Στη διαχειριστική αρχή κατέφθασε ένας φάκελος για να ανεγερθεί ξανά το κτίριο, αλλά η υπόθεση δεν προχώρησε. Τώρα άλλαξαν τα πράγματα. Θέλουν να ξεκινήσουν από την αρχή πάλι τις διαδικασίες, αλλά χρειαζόταν με βάση τον Καλλικράτη μία έγκριση του δήμου Κομοτηνής και εμείς δώσαμε αυτή την έγκριση». Ο ίδιος, προκειμένου ενδεχομένως να προλάβει αντιδράσεις, διευκρίνισε ότι το κτίριο που θα ανεγερθεί μελλοντικά εκεί δεν θα διαθέτει μιναρέ, ούτε βέβαια έχει την ίδια χρήση με τα τεμένη της Θράκης.
ΑΝΕΓΕΡΘΗΚΕ ΤΟΝ 14Ο ΑΙΩΝΑ
Ο μοναδικός τεκές της Κομοτηνής ιδρύθηκε περί τα τέλη του 14ου αιώνα από τον δάσκαλου του σουφισμού Μπαμπά και εντάσσεται στους θρησκευτικούς – λατρευτικούς χώρους των αλεβιτών µπεκτασήδων της Θράκης. Από δημοσίευμα της τοπικής εφημερίδας Αντιφωνητής, μαθαίνουμε ότι «μέχρι και τη δεκαετία του 1970 ήταν σε λειτουργία αν και υποβαθμισμένος από την σουνιτική ηγεσία της μειονότητας, η οποία αντιμετώπιζε µε τη μεγαλύτερη δυνατή καχυποψία παρόδιους χώρους, καθώς απομάκρυναν τους πιστούς από τις επισκέψεις στα σουνιτικά τεµένη. Είναι γνωστό ότι οι αλεβίτες δεν επισκέπτονται τα τζαµιά και αυτός είναι ο λόγος που µέχρι και τις αρχές του αιώνα σε αρκετά ποµακοχώρια δεν υπήρχαν τεµένη, τα οποία χτίστηκαν κατά παράδοξο τρόπο υπό την πίεση του τουρκικού εθνικισμού». Η λέξη τεκές, όπως ενημέρωσε το «Χ» ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κομοτηνής Μολλά Ισά Ριτβάν, «έχει υιοθετηθεί από τη σύγχρονη ελληνική γλώσσα. Η λέξη τεκές συναντάται καταρχήν στην τουρκική γλώσσα, αλλά τη συναντούμε στις γλώσσες όλων των βαλκανικών χωρών. Η λέξη αυτή κατά την έννοιά της είναι συνώνυμη προς τη λέξη τερκιάχ. Τερκιάχ σημαίνει τεκές και αναφέρεται σε κτίριο ειδικά σχεδιασμένο για της συναντήσεις μελών της αδελφότητας των Σούφι, δηλαδή δερβίσιδων. Οι τεκέδες τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα από λειτουργικής απόψεως διαθέτουν συνήθως συγκεκριμένους χώρους. Στο επίκεντρο του κτιρίου βρίσκεται η αίθουσα προσευχής και λατρευτικών συνάξεων, υπάρχει επίσης χώρος φιλοξενίας, χώρος συνάθροισης και βιβλιοθήκες και διάφοροι αναγκαίοι βοηθητικοί χώροι».
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΙΔΡΥΤΗ Α. ΜΠΑΜΠΑ
Σήμερα μόνο οι επιτύμβιες στήλες θυμίζουν ότι εκεί κάποτε λειτουργούσε ένας θρησκευτικός χώρος. Ανάμεσά τους και ο τάφος του ιδρυτή του τεκέ Μπαμπά, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι επίσης εκεί έχουν ταφεί δάσκαλοι του σουφισμού που έδρασαν από το 15ο μέχρι και τον 20ο αιώνα. Από το ίδιο δημοσίευμα του Αντιφωνητή μαθαίνουμε ότι «ο τεκές του Πος Πος Μπαµπά, µε την κρήνη που υπήρχε στην απέναντι (νότια) πλευρά του δρόµου αποτελούσε περιοχή ιδιαίτερου σεβασµού αλλά και έντονης θρησκοληψίας, καθώς εκεί οι πιστοί θεωρούσαν ότι ο αγνώστων βιογραφικών στοιχείων Άγιος (Μπαµπά) που ήταν θαµµένος εκεί, εµφανιζόταν τη νύχτα µε διάφορες µορφές, γεγονός που τροµοκρατούσε τους περαστικούς. Στις πρώτες µεταπολεµικές δεκαετίες χρειαζόταν ιδιαίτερο θάρρος για να περάσει κανείς αργά τη νύχτα από το σηµείο εκείνο. Στα νεότερα χρόνια ο τεκές προξένησε την προσοχή και των χρυσοθήρων της περιοχής οι οποίοι ολοκλήρωσαν την φθορά του χρόνου και της ανθρώπινης αδιαφορίας. Πάντως οι πιστοί πίστευαν ότι υπάρχει όντως κρυµμένος θησαυρός, αλλά φυλάσσεται από τον Μπαµπά και ότι ακόµα και µπουλντόζα να χρησιµοποιήσουν δεν θα έχουν τη δύναµη να σκάψουν στο σηµείο όπου είναι θαµµένος».
Στο Ν. Ροδόπης εκτός από τον τεκέ στην Κομοτηνή υπάρχει ένας αντίστοιχος χώρος και στον οικισμό Χλόη.
ΓΝΩΣΤΟΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΜΟΝΟ Ο ΤΕΚΕΣ ΣΤΗ ΡΟΥΣΣΑ ΕΒΡΟΥ
Γνωστός τουλάχιστον στους Θρακιώτες μέχρι σήμερα ήταν μόνο ο τεκές της Ρούσσας στο Νομό Έβρου. Στοιχεία για την ιστορία του αντλούμε από το wikipedia. Ο Τεκές του Σεγγήτ Αλή Σουλτάν γνωστός και ως ο Τεκές της Ρούσσας αλλά και ως ο Τεκές του Κιζίλ Ντελή βρίσκεται 3 χιλιόμετρα έξω από το χωριό Ρούσσα, στο νομό Νομό Έβρου. Βρίσκεται ανάμεσα από τα αλλοτινά δερβενοχώρια Γονικό, Μεγάλο Δέρειο και Ρούσσα. Πρόκειται για ένα τόπο θρησκευτικό χώρο συνάθροισης Μπεκτασίδων που ιδρύθηκε από τον δερβίση Σεγγήτ Αλή Σουλτάν περί το 1400-1403 μ.Χ., όταν ο Σουλτάνος Γιλντιρήμ Μπεγιαζήτ Χαν (Βαγιαζήτ Α') παραχώρησε τον συγκεκριμένο χώρο εκδίδοντας φιρμάνι.
Ανεγέρθηκε τον 14ο αιώνα, λειτούργησε μέχρι περίπου δεκαετία του ’80, αλλά κατεδαφίστηκε όταν θεωρήθηκε ετοιμόρροπος και επικίνδυνος
Η αίτηση προς το Δήμο Κομοτηνής, με την οποία ουσιαστικά άνοιξε ξανά ο φάκελος «τεκές», προήλθε από τη διαχειριστική επιτροπή βακουφικής περιουσίας
Δοξασίες, αλλά και μία ιστορική πραγματικότητα άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θρησκευτική λατρεία στη Θράκη, συνοδεύουν τον κατεστραμμένο τεκέ του Πος Πος Μπαµπά, ο οποίος πολύ σύντομα θα αποκτήσει τη μορφή που είχε μέχρι περίπου τη δεκαετία του ’80, οπότε και χρησιμοποιούνταν ως θρησκευτικός χώρος πριν αφεθεί στο έλεος του χρόνου και των καιρικών συνθηκών. Μία απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Κομοτηνής, η υπ’ αριθμόν 198/2012, με την οποία εγκρίθηκε η τροποποίηση του ισχύοντος ρυμοτομικού σχεδίου στο Ο.Τ.8 της ΖΕΠ πόλης Κομοτηνής (περιοχή Νέας Μοσυνούπολης), σε ακίνητο του βακουφίου ιερού τεμένους «Εσκί Τζαμί», ανοίγει ουσιαστικά το δρόμο για την ανακατασκευή του μοναδικού τεκέ της Κομοτηνής, ικανοποιώντας έτσι το αίτημα Αλεβιτών. Με την εν λόγω απόφαση γίνεται ο χαρακτηρισμός του χώρου, όπου προβλέπεται η ανέγερση κοινωφελούς κτιρίου, ενώ καθορίζονται και οι όροι δόμησης ως εξής: κάλυψη οικοπέδου 11%, Σ.Δ. 0,11. Μέγιστο ύψος 3,30 + 1,50 στέγη, σύμφωνα με το από 18-5-2012 τοπογραφικό διάγραμμα της Φωτεινής Αντωνιάδου, τοπογράφου μηχ/κου του τμήματος Πολεοδομίας & Πολεοδομικών Εφαρμογών του Δήμου Κομοτηνής.
ΑΙΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΑΚΟΥΦΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
Η αίτηση προς το δημοτικό συμβούλιο Κομοτηνής, με την οποία ουσιαστικά άνοιξε ξανά ο φάκελος «τεκές», προήλθε από τη διαχειριστική επιτροπή βακουφικής περιουσίας, η οποία το 2011 με επιστολή προς το Δήμο, ζητούσε τη συναίνεση για την ανέγερση, εκ νέου, του τεκέ. Ο τεκές ανεγέρθηκε τον 14ο αιώνα, αλλά κατεδαφίστηκε το 1999, όπως έκανε γνωστό μιλώντας στο «Χ» ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κομοτηνής Μολλά Ισά Ριτβάν, «επειδή θεωρήθηκε ετοιμόρροπο. Τότε δόθηκαν υποσχέσεις ότι θα ανακατασκευαστεί από το Δήμο εξαρχής, αλλά αυτό δεν μπόρεσε να γίνει. Στη διαχειριστική αρχή κατέφθασε ένας φάκελος για να ανεγερθεί ξανά το κτίριο, αλλά η υπόθεση δεν προχώρησε. Τώρα άλλαξαν τα πράγματα. Θέλουν να ξεκινήσουν από την αρχή πάλι τις διαδικασίες, αλλά χρειαζόταν με βάση τον Καλλικράτη μία έγκριση του δήμου Κομοτηνής και εμείς δώσαμε αυτή την έγκριση». Ο ίδιος, προκειμένου ενδεχομένως να προλάβει αντιδράσεις, διευκρίνισε ότι το κτίριο που θα ανεγερθεί μελλοντικά εκεί δεν θα διαθέτει μιναρέ, ούτε βέβαια έχει την ίδια χρήση με τα τεμένη της Θράκης.
ΑΝΕΓΕΡΘΗΚΕ ΤΟΝ 14Ο ΑΙΩΝΑ
Ο μοναδικός τεκές της Κομοτηνής ιδρύθηκε περί τα τέλη του 14ου αιώνα από τον δάσκαλου του σουφισμού Μπαμπά και εντάσσεται στους θρησκευτικούς – λατρευτικούς χώρους των αλεβιτών µπεκτασήδων της Θράκης. Από δημοσίευμα της τοπικής εφημερίδας Αντιφωνητής, μαθαίνουμε ότι «μέχρι και τη δεκαετία του 1970 ήταν σε λειτουργία αν και υποβαθμισμένος από την σουνιτική ηγεσία της μειονότητας, η οποία αντιμετώπιζε µε τη μεγαλύτερη δυνατή καχυποψία παρόδιους χώρους, καθώς απομάκρυναν τους πιστούς από τις επισκέψεις στα σουνιτικά τεµένη. Είναι γνωστό ότι οι αλεβίτες δεν επισκέπτονται τα τζαµιά και αυτός είναι ο λόγος που µέχρι και τις αρχές του αιώνα σε αρκετά ποµακοχώρια δεν υπήρχαν τεµένη, τα οποία χτίστηκαν κατά παράδοξο τρόπο υπό την πίεση του τουρκικού εθνικισμού». Η λέξη τεκές, όπως ενημέρωσε το «Χ» ο αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου Κομοτηνής Μολλά Ισά Ριτβάν, «έχει υιοθετηθεί από τη σύγχρονη ελληνική γλώσσα. Η λέξη τεκές συναντάται καταρχήν στην τουρκική γλώσσα, αλλά τη συναντούμε στις γλώσσες όλων των βαλκανικών χωρών. Η λέξη αυτή κατά την έννοιά της είναι συνώνυμη προς τη λέξη τερκιάχ. Τερκιάχ σημαίνει τεκές και αναφέρεται σε κτίριο ειδικά σχεδιασμένο για της συναντήσεις μελών της αδελφότητας των Σούφι, δηλαδή δερβίσιδων. Οι τεκέδες τόσο στο παρελθόν όσο και σήμερα από λειτουργικής απόψεως διαθέτουν συνήθως συγκεκριμένους χώρους. Στο επίκεντρο του κτιρίου βρίσκεται η αίθουσα προσευχής και λατρευτικών συνάξεων, υπάρχει επίσης χώρος φιλοξενίας, χώρος συνάθροισης και βιβλιοθήκες και διάφοροι αναγκαίοι βοηθητικοί χώροι».
Ο ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΙΔΡΥΤΗ Α. ΜΠΑΜΠΑ
Σήμερα μόνο οι επιτύμβιες στήλες θυμίζουν ότι εκεί κάποτε λειτουργούσε ένας θρησκευτικός χώρος. Ανάμεσά τους και ο τάφος του ιδρυτή του τεκέ Μπαμπά, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι επίσης εκεί έχουν ταφεί δάσκαλοι του σουφισμού που έδρασαν από το 15ο μέχρι και τον 20ο αιώνα. Από το ίδιο δημοσίευμα του Αντιφωνητή μαθαίνουμε ότι «ο τεκές του Πος Πος Μπαµπά, µε την κρήνη που υπήρχε στην απέναντι (νότια) πλευρά του δρόµου αποτελούσε περιοχή ιδιαίτερου σεβασµού αλλά και έντονης θρησκοληψίας, καθώς εκεί οι πιστοί θεωρούσαν ότι ο αγνώστων βιογραφικών στοιχείων Άγιος (Μπαµπά) που ήταν θαµµένος εκεί, εµφανιζόταν τη νύχτα µε διάφορες µορφές, γεγονός που τροµοκρατούσε τους περαστικούς. Στις πρώτες µεταπολεµικές δεκαετίες χρειαζόταν ιδιαίτερο θάρρος για να περάσει κανείς αργά τη νύχτα από το σηµείο εκείνο. Στα νεότερα χρόνια ο τεκές προξένησε την προσοχή και των χρυσοθήρων της περιοχής οι οποίοι ολοκλήρωσαν την φθορά του χρόνου και της ανθρώπινης αδιαφορίας. Πάντως οι πιστοί πίστευαν ότι υπάρχει όντως κρυµμένος θησαυρός, αλλά φυλάσσεται από τον Μπαµπά και ότι ακόµα και µπουλντόζα να χρησιµοποιήσουν δεν θα έχουν τη δύναµη να σκάψουν στο σηµείο όπου είναι θαµµένος».
Στο Ν. Ροδόπης εκτός από τον τεκέ στην Κομοτηνή υπάρχει ένας αντίστοιχος χώρος και στον οικισμό Χλόη.
ΓΝΩΣΤΟΣ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ ΜΟΝΟ Ο ΤΕΚΕΣ ΣΤΗ ΡΟΥΣΣΑ ΕΒΡΟΥ
Γνωστός τουλάχιστον στους Θρακιώτες μέχρι σήμερα ήταν μόνο ο τεκές της Ρούσσας στο Νομό Έβρου. Στοιχεία για την ιστορία του αντλούμε από το wikipedia. Ο Τεκές του Σεγγήτ Αλή Σουλτάν γνωστός και ως ο Τεκές της Ρούσσας αλλά και ως ο Τεκές του Κιζίλ Ντελή βρίσκεται 3 χιλιόμετρα έξω από το χωριό Ρούσσα, στο νομό Νομό Έβρου. Βρίσκεται ανάμεσα από τα αλλοτινά δερβενοχώρια Γονικό, Μεγάλο Δέρειο και Ρούσσα. Πρόκειται για ένα τόπο θρησκευτικό χώρο συνάθροισης Μπεκτασίδων που ιδρύθηκε από τον δερβίση Σεγγήτ Αλή Σουλτάν περί το 1400-1403 μ.Χ., όταν ο Σουλτάνος Γιλντιρήμ Μπεγιαζήτ Χαν (Βαγιαζήτ Α') παραχώρησε τον συγκεκριμένο χώρο εκδίδοντας φιρμάνι.
Ο Σεγγήτ Αλή Σουλτάν, ιδρυτής του Τεκέ, επειδή ήταν σβέλτος και ευκίνητος πολεμιστής πήρε την ονομασία "Κιζίλντελη" (μεταφράζεται ως ερυθρός-τρελός). Μια άλλη παράδοση αναφέρει ότι ο Σεγγήτ Αλή Σουλτάν πήρε το όνομα αυτό γιατί ο Τεκές που ίδρυσε βρίσκεται κοντά στον ποταμό "Κιζίλντελη" (Ερυθροπόταμος) - παραπόταμο του Έβρου. Σύμφωνα με άλλη παράδοση ονομάστηκε έτσι ο ποταμός επειδή όσο ζούσε ο Σεγγήτ Αλή Σουλτάν χρησιμοποιούσε την ονομασία αυτή για τον ποταμό. Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ο Τεκές χρησιμοποιούνταν από τους Τούρκους μετανάστες ως προσωρινός τόπος συγκέντρωσης και στέγασης πριν αποσταλούν σε άλλα μέρη. Γενικά οι Τεκέδες από τα τέλη του 14ου αιώνα στην περιοχή του Έβρου έλεγχαν και φρουρούσαν τις οδικές αρτηρίες αλλά και απολάμβαναν φορολογικές ελαφρύνσεις. Ο Τεκές του Σεγγήτ Αλή Σουλτάν φύλαγε το ορεινό πέρασμα από την Ροδόπη προς το Σουφλί και το Διδυμότειχο. Ο τόπος συγκέντρωσης του Σεγγήτ Αλή Σουλτάν αποτελείται από τα εξής κτήρια: το μαυσωλείο, το Τζεμεβή (τόπο προσευχής), το Ασεβή (το μαγειρείο), το Μεκτέπ (το σχολείο), το Κονούκεβη (τον ξενώνα), τον Τσεσμέ (την βρύση), το Πασά Κονακλαρή (αρχοντικά κονάκια), το Μεζαρλήκ (νεκροταφείο) και ένα ερείπιο που θεωρείται ότι είναι το Τζαμί. Από το 2002 ο χώρος διοικείται - συντηρείται από τη "Διοικητική Επιτροπή Προσασίας Βακουφίου του Σεγγήτ Αλή Σουλτάν".
Πηγή: Χρόνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου