Αίγυπτος και Ελλάδα μέσα από το φακό του Δημήτρη Παπαδήμου
Τοπία και άνθρωποι από την έρημο της Αιγύπτου, τον Νείλο, το Σινά, την Γκάνα, την Κύπρο αλλά και από την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Και μαζί η περίοδος του πολέμου με σκηνές από τη Μέση Ανατολή, το Ρίμινι και τα Δεκεμβριανά.
Πρόκειται για φωτογραφίες του Δημήτρη Παπαδήμου, του «Ταξιδιώτη φωτογράφου», όπως είναι ο τίτλος της αναδρομικής του έκθεσης, που εγκαινιάζεται στις 24 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Εϋνάρδου από το Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τραπέζης. Με περισσότερες από 200 φωτογραφίες η έκθεση παρουσιάζει έναν καλλιτέχνη καταξιωμένο και γνωστό στην εποχή του, άγνωστο όμως σήμερα στο κοινό της ελληνικής φωτογραφίας.
Μέσα από ένα υλικό έτσι, που χρονικά καλύπτει τέσσερις δεκαετίες και γεωγραφικά την λεκάνη της Μεσογείου με έμφαση στην Αίγυπτο και την Ελλάδα, η έκθεση καλεί σε μία νέα ανάγνωση του έργου του Παπαδήμου, που έχει σαν βασικό του άξονα τον άνθρωπο και τα έργα του. Γιατί στην έκθεση υπάρχει ιδιαίτερη ενότητα με τα πορτραίτα ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και συγγραφέων, όπως των Μίνου Αργυράκη, Γιάννη Τσαρούχη, Ναταλίας Μελά, Έλλης Λαμπέτη, Γιώργου Σεφέρη, Λώρενς Ντάρρελ, Ζαν Κοκτώ και πολλών άλλων.
Το υλικό προέρχεται από το αρχείο του, το οποίο βρίσκεται στο Φωτογραφικό Αρχείο του ΕΛΙΑ και αριθμεί περίπου 65.000 αρνητικά και τα αντίστοιχά τους κόντακτ. Ο Παπαδήμος γεννήθηκε στο Κάιρο το 1918, μέσα στην ανθούσα τότε ελληνική παροικία και με τη φωτογραφία πειραματίστηκε από τα εφηβικά του χρόνια ενώ και από νωρίς είχε εκδηλώσει και την επιθυμία να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Η συστηματική ενασχόληση του με τη φωτογραφία άρχισε στα χρόνια της υπηρεσίας του ως στρατιωτικού φωτογράφου στις Ελληνικές Δυνάμεις Μέσης Ανατολής και στο Γραφείο Τύπου της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης. Με τη λήξη του πολέμου εξάλλου είχε τη δυνατότητα σε επίσκεψή του στην Ελλάδα να αποτυπώσει με το φακό του και την τραγωδία των Δεκεμβριανών.
Αμέσως μετά ο Παπαδήμος άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή του συνδυάζοντας τα δύο του πάθη: το ταξίδι και τη φωτογραφία. Ετσι, κατά τη διάρκεια μιας μεστής σε δουλειά δεκαετίας (1946-1956) και λίγο πριν από την μόνιμη εγκατάστασή του στην Ελλάδα, ταξίδεψε στην Αίγυπτο, τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή και κατέγραψε τον άνθρωπο και τα έργα του με ματιά βαθιά ανθρώπινη, αποφεύγοντας τη γραφικότητα. Από τη δουλειά του και τη συνεργασία του με βρετανούς, κυρίως, συγγραφείς προέκυψαν εκθέσεις και εικονογραφημένα ταξιδιωτικά βιβλία. Παράλληλα ασχολήθηκε επαγγελματικά και με τον κινηματογράφο, ως φωτογράφος ή βοηθός παραγωγής.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ μεγάλο μέρος του αρχείο του αφού από το 1956 ως και το 1980 και με ορμητήριο την Αθήνα ταξίδεψε και φωτογράφισε εξαντλητικά θα έλεγε κανείς ακόμη και τα πιο απομακρυσμένα σημεία της. Ήδη άλλωστε από το 1956 υπήρξε συνεργάτης των «Εικόνων» και αργότερα των περιοδικών «Ηώς» και «Ταχυδρόμος», ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με τον ΕΟΤ και το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Το επιστέγασμα της φωτογραφικής του δραστηριότητας υπήρξε η έκδοση, το 1974 από τις εκδόσεις Ολκός, του λευκώματος με τίτλο «Η Ελλάδα που Φεύγει». Μετά από το θάνατό του το 1994, το αρχείο του, κατόπιν επιθυμίας και του ίδιου, το δώρισε στο ΕΛΙΑ η σύζυγός του Λιάνα Παπαδήμου.
Την έκθεση συνοδεύει εκτενές φωτογραφικό λεύκωμα με 504 φωτογραφίες και κείμενα του Κωστή Λιόντη, της Ματθίλδης Πυρλή, της Βασιλικής Χατζηγεωργίου και της Heba Farid.
Που και Πότε
Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγίου Κωνσταντίνου 20 και Μενάνδρου, τηλ. 210 3234 267). Διάρκεια έκθεσης: 24 Ιανουαρίου έως 24 Μαρτίου 2012
Τοπία και άνθρωποι από την έρημο της Αιγύπτου, τον Νείλο, το Σινά, την Γκάνα, την Κύπρο αλλά και από την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Και μαζί η περίοδος του πολέμου με σκηνές από τη Μέση Ανατολή, το Ρίμινι και τα Δεκεμβριανά.
Πρόκειται για φωτογραφίες του Δημήτρη Παπαδήμου, του «Ταξιδιώτη φωτογράφου», όπως είναι ο τίτλος της αναδρομικής του έκθεσης, που εγκαινιάζεται στις 24 Ιανουαρίου στο Μέγαρο Εϋνάρδου από το Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τραπέζης. Με περισσότερες από 200 φωτογραφίες η έκθεση παρουσιάζει έναν καλλιτέχνη καταξιωμένο και γνωστό στην εποχή του, άγνωστο όμως σήμερα στο κοινό της ελληνικής φωτογραφίας.
Μέσα από ένα υλικό έτσι, που χρονικά καλύπτει τέσσερις δεκαετίες και γεωγραφικά την λεκάνη της Μεσογείου με έμφαση στην Αίγυπτο και την Ελλάδα, η έκθεση καλεί σε μία νέα ανάγνωση του έργου του Παπαδήμου, που έχει σαν βασικό του άξονα τον άνθρωπο και τα έργα του. Γιατί στην έκθεση υπάρχει ιδιαίτερη ενότητα με τα πορτραίτα ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών και συγγραφέων, όπως των Μίνου Αργυράκη, Γιάννη Τσαρούχη, Ναταλίας Μελά, Έλλης Λαμπέτη, Γιώργου Σεφέρη, Λώρενς Ντάρρελ, Ζαν Κοκτώ και πολλών άλλων.
Το υλικό προέρχεται από το αρχείο του, το οποίο βρίσκεται στο Φωτογραφικό Αρχείο του ΕΛΙΑ και αριθμεί περίπου 65.000 αρνητικά και τα αντίστοιχά τους κόντακτ. Ο Παπαδήμος γεννήθηκε στο Κάιρο το 1918, μέσα στην ανθούσα τότε ελληνική παροικία και με τη φωτογραφία πειραματίστηκε από τα εφηβικά του χρόνια ενώ και από νωρίς είχε εκδηλώσει και την επιθυμία να ασχοληθεί με τον κινηματογράφο. Η συστηματική ενασχόληση του με τη φωτογραφία άρχισε στα χρόνια της υπηρεσίας του ως στρατιωτικού φωτογράφου στις Ελληνικές Δυνάμεις Μέσης Ανατολής και στο Γραφείο Τύπου της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης. Με τη λήξη του πολέμου εξάλλου είχε τη δυνατότητα σε επίσκεψή του στην Ελλάδα να αποτυπώσει με το φακό του και την τραγωδία των Δεκεμβριανών.
Αμέσως μετά ο Παπαδήμος άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή του συνδυάζοντας τα δύο του πάθη: το ταξίδι και τη φωτογραφία. Ετσι, κατά τη διάρκεια μιας μεστής σε δουλειά δεκαετίας (1946-1956) και λίγο πριν από την μόνιμη εγκατάστασή του στην Ελλάδα, ταξίδεψε στην Αίγυπτο, τη Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή και κατέγραψε τον άνθρωπο και τα έργα του με ματιά βαθιά ανθρώπινη, αποφεύγοντας τη γραφικότητα. Από τη δουλειά του και τη συνεργασία του με βρετανούς, κυρίως, συγγραφείς προέκυψαν εκθέσεις και εικονογραφημένα ταξιδιωτικά βιβλία. Παράλληλα ασχολήθηκε επαγγελματικά και με τον κινηματογράφο, ως φωτογράφος ή βοηθός παραγωγής.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε πολύ μεγάλο μέρος του αρχείο του αφού από το 1956 ως και το 1980 και με ορμητήριο την Αθήνα ταξίδεψε και φωτογράφισε εξαντλητικά θα έλεγε κανείς ακόμη και τα πιο απομακρυσμένα σημεία της. Ήδη άλλωστε από το 1956 υπήρξε συνεργάτης των «Εικόνων» και αργότερα των περιοδικών «Ηώς» και «Ταχυδρόμος», ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με τον ΕΟΤ και το Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Το επιστέγασμα της φωτογραφικής του δραστηριότητας υπήρξε η έκδοση, το 1974 από τις εκδόσεις Ολκός, του λευκώματος με τίτλο «Η Ελλάδα που Φεύγει». Μετά από το θάνατό του το 1994, το αρχείο του, κατόπιν επιθυμίας και του ίδιου, το δώρισε στο ΕΛΙΑ η σύζυγός του Λιάνα Παπαδήμου.
Την έκθεση συνοδεύει εκτενές φωτογραφικό λεύκωμα με 504 φωτογραφίες και κείμενα του Κωστή Λιόντη, της Ματθίλδης Πυρλή, της Βασιλικής Χατζηγεωργίου και της Heba Farid.
Που και Πότε
Μέγαρο Εϋνάρδου (Αγίου Κωνσταντίνου 20 και Μενάνδρου, τηλ. 210 3234 267). Διάρκεια έκθεσης: 24 Ιανουαρίου έως 24 Μαρτίου 2012
Πηγή: Το Βήμα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου